A MODELIZACIÓN NO ENSINO SECUNDARIO Reflexións dun profesor Santiago, novembro de 2013

A modelización nas aulas de secundaria É interesante traballar a modelización no ensino medio? É posible traballar a modelización no ensino medio? A miña experiencia persoal.

Interés do traballo de modelización Conexión da matemática coa realidade. Significado dos coñecementos ensinados e aprendidos. Permite desenvolver capacidades fundamentais para as persoas: Iniciativa persoal, planificación, reflexión, argumentación, curiosidade. Interdisciplinariedade

Indicacións do DCB "A presentación lóxica das matemáticas esquece un dos seus propósitos: coñecer, analizar, explicar a rea lidade e predicir o seu comportamento... Pero son os problemas da realidade os que crearon as matemáticas máis fértiles, e deben ser tamén estes os que constitúan o punto de partida e a meta das matemáticas que se fagan na ESO. ... A habilidade para utilizar os números e as súas operacións, a simboloxía matemática e as súas diferentes linguaxes de expresión, así como as formas de argumentar e razoar asociados a elas, deben relacionarse nesta etapa case exclusivamente cos aspectos cuantitativos e espaciais da realidade e para a resolución de problemas relacionados coa vida diaria e o mundo laboral. Pero tampouco poden esquecerse os aspectos relacionados con outras disciplinas ás que deben servir de soporte."

Cambios na metodoloxía O alumno protagonista da aprendizaxe. Traballo baseado na resolución de problemas. Variedade de actividades propostas. Desenvolvemento das competencias básicas. Resultados de probas internacionais

É posible traballar a modelización no ensino medio? (A favor) Existencia de problemas de modelización adaptados a cada nivel. Axuda de recursos que facilitan este tipo de traballo. O alumnado responde moi positivamente a estas experiencias (“Foi o máis difícil que fixemos, pero o que máis me gustou”). Colaboración de institucións. Foros. Profesionalidade do profesorado.

É posible traballar a modelización no ensino medio? (En contra) On obxectivos e contidos do DCB non se corresponden co espíritu do prólogo. Escasa presenza nos libros de texto. Diversidade do alumnado. Deficiente formación do profesorado. Inseguridade. Concepto excesivamente formalista da matemática. Metodoloxía da avaliación. Bacharelato e PAU.

Modelización na aula. Experiencia persoal Experiencias realizadas: Control de alcoholemia. Aforra coa tarxeta VISA. Moitos poucos fan un moito. Proxecto: Iluminar ben a rúa

Canto viño podemos beber se queremos conducir? Problema “sen datos”. Desconcerto xeral. Identificación de variables. Datos necesarios. Suficientes? Procura de información “extra-matemática”. Análise da solución. Dificultades de interpretación. Posibilidades de xeralización.

Se pagas coa tarxeta na gasolineira, aforras un 4% Problema semellante ao anterior. Traballo sobre datos reais. Posibilidade de xeralización. Elaboración dunha fórmula.

Moitos poucos fan un moito Proxecto promovido polo CEIDA. Rede auga. Deseño de estratexias sinxelas de aforro de auga. Traballo de análise da realidade máis próxima. Medidas de magnitudes. Estimación e erro. Cuantificación do aforro obtido. Divulgación de resultados. Xeneralización.

Cal é o custo de iluminar “ben” unha rúa? Web Ingenious: http://www.ingenious- science.eu/web/guest Colaboración de empresas co ensino. Proxecto deseñado e pautado. Traballo con datos numéricos, fórmulas, facturas. Posibilidade de modelizar exemplos próximos ao alumnado.

Outros exemplos Modelización de tarifas telefónicas. “Pintar cubiños”. Corrección de notas nun exame. Organizar un concerto. Manifestacións