Introdución á sociolingüística da lingua galega Henrique Monteagudo Universidade de Santiago de Compostela 2009-10

Sociolingüística e socioloxía da lingua. Nocións básicas: bilingüismo e contacto de linguas, comunidade lingüística / espazo de comunicación, competencia lingüística, competencia comunicativa. Dominios de uso, diglosia, asimilación lingüística. Conflito lingüístico e normalización. Da micro- á macrosociolingüística: análise do acto de comunicación. Descrición e evolución recente da situación sociolingüística de Galicia. Principais fontes de datos sociolingüísticos. Variables máis importantes: hábitat, clase social, nivel de educación, idade. Estatuto político e marco legal da lingua galega. O galego no ensino. Modelos educativos en situación de bilingüismo social.

Lingua / Sociedade: Sociolingüística Lingua > Sociolingüística Sociedade > Socioloxía da linguaxe

Competencia linguistica: destrezas ORAL ESCRITA RECEPTIVA ENTENDER LER PRODUTIVA FALAR ESCRIBIR

Bilingüismo individual (1) Competencia en dúas linguas / uso de dúas linguas Ambilinguismo: bilinguismo perfecto Bilinguismo parcial: Interferencias lingüísticas Alternancia / mestura de códigos Especializacion: funcional, tematica, interlocutores

Bilingüismo individual (2) Lingua inicial e lingua segunda: adquisición e aprendizaxe Circunstancias, contextos e motivacións para a adquisición ou aprendizado da segunda lingua Bilingüismo inicial Bilingüismo non inicial: aprendizaxe formal / informal; uso instrumental / integrativo Bilingüismo substractivo: abandono / mantemento da lingua inicial (semilinguismo)

Bilingüismo social e diglosia (1) Bilinguismo social: copresenza de dúas linguas nunha sociedade Lingua e grupo lingüístico. Comunidade lingüística. Distribución social das linguas: Lingua inicial: a adquirida cando se aprende a falar. Lingua das familias / transmision primaria Competencia lingüística: destrezas orais / escritas Uso lingüístico: dominios de uso lingüístico

Bilinguismo social e diglosia (2) Dominios de uso / funcións sociais Privados e informais: familia, amigos e amigas, colegas, veciños Públicos e formais: escola / traballo, medios de comunicación, administración, relacións comerciais, médicos, avogados, descoñecidos

Bilinguismo social e diglosia (3) Bilinguismo social equilibrado: equilinguismo, as dúas linguas son iguais = os dous grupos lingüísticos son iguais Bilinguismo social desigual e diglosia: as dúas linguas non son iguais + os dous grupos lingüísticos non son iguais

Bilinguismo social e diglosia (4) Diferenzas entre as linguas Por grupos sociais: grupos étnicos, grupos sociais Por funcións na comunicacion social Por cultivo da lingua Por prestixio

Bilinguismo social e diglosia (5) Diferenzas por grupos sociais: grupos étnicos, grupos sociais > lingua e identidade Diferenzas por funcións na comunicacion social: Funcións altas: dominios de uso públicos e formais Funcións baixas; dominios de uso privados e informais

Bilinguismo social e diglosia (6) Por diferenzas no grao de cultivo da lingua / por facilidade-dificultade de acceso dos e das falantes á modalidade cultivada (‘norma’) Por prestixio: valoracion social positiva, capacidade de suscitar emulación ou imitación. Transferencia de prestixio.

Bilingüismo social e diglosia (7) Superposición / subordinación lingüística: diglosia. Diglosia e procesos de substitución / revitalización lingüística: bilingüismo substitutivo, bilingüismo de transición, bilingüismo restitutivo

Actitudes e comportamento lingüístico