azterketa funtzionala azterketa morfologikoa TIROIDEAREN AZTERKETA ANATOMOFUNTZIONALA Tiroidearen azterketa fisikoa -Bozioaren gradua Noduluak dauden ala ez Adenopatiak Tiroideko fremitua azterketa funtzionala T4 osoa, T3 osoa eta T askearen maila plasmatikoak TSHaren maila plasmatikoak TRHaren suspertze-proba TBGaren maila plasmatikoak I131 isotopoaren atzipen-kurba azterketa morfologikoa Tiroideko ekografia Tiroideko gammagrafia isotopikoa (Tc99, I131) Orratz meheaz egindako ziztada-aspirazioa Bestelakoak Tiroidearen kontrako antigorputzak Tiroglobulinaren maila plasmatikoak Iodoa gernuan
Ukitzen da, baina ez da ikusten lepoa hiperestentsioan dagoenean BOZIOAREN TAMAINAREN ARABERAKO SAILKAPENA O graduko tiroidea Ez da ukitzen Ia graduko tiroidea Ukitzen da, baina ez da ikusten lepoa hiperestentsioan dagoenean Ib graduko tiroidea Ukitzen da eta ikusten da lepoa hiperestentsioan dagoenean II. graduko tiroidea Ukitzen da eta ikusten da posizio normalean egonda III. graduko tiroidea Ukitzen da eta ikusten da urrunetik
azterketa funtzionala azterketa morfologikoa TIROIDEAREN AZTERKETA ANATOMOFUNTZIONALA Tiroidearen azterketa fisikoa -Bozioaren gradua Noduluak dauden ala ez Adenopatiak Tiroideko fremitua azterketa funtzionala T4 osoa, T3 osoa eta T askearen maila plasmatikoak TSHaren maila plasmatikoak TRHaren suspertze-proba TBGaren maila plasmatikoak I131 isotopoaren atzipen-kurba azterketa morfologikoa Tiroideko ekografia Tiroideko gammagrafia isotopikoa (Tc99, I131) Orratz meheaz egindako ziztada-aspirazioa Bestelakoak Tiroidearen kontrako antigorputzak Tiroglobulinaren maila plasmatikoak Iodoa gernuan
A C D B E F - + NORMAL Hipotiroidismo primarioa ALTU Hipotiroidismo primarioa Hipertiroidismo sekundarioa Hipotiroidismo primario subklinikoa Hipertiroidismo primarioa Hipotiroidismo sekundarioa Hipertiroidismo primario subklinikoa T4 eta T3 kontzentrazioa - + TSHaren kontzentrazioa
azterketa funtzionala azterketa morfologikoa TIROIDEAREN AZTERKETA ANATOMOFUNTZIONALA Tiroidearen azterketa fisikoa -Bozioaren gradua Noduluak dauden ala ez Adenopatiak Tiroideko fremitua azterketa funtzionala T4 osoa, T3 osoa eta T askearen maila plasmatikoak TSHaren maila plasmatikoak TRHaren suspertze-proba TBGaren maila plasmatikoak I131 isotopoaren atzipen-kurba azterketa morfologikoa Tiroideko ekografia Tiroideko gammagrafia isotopikoa (Tc99, I131) Orratz meheaz egindako ziztada-aspirazioa Bestelakoak Tiroidearen kontrako antigorputzak Tiroglobulinaren maila plasmatikoak Iodoa gernuan
azterketa funtzionala azterketa morfologikoa TIROIDEAREN AZTERKETA ANATOMOFUNTZIONALA Tiroidearen azterketa fisikoa -Bozioaren gradua Noduluak dauden ala ez Adenopatiak Tiroideko fremitua azterketa funtzionala T4 osoa, T3 osoa eta T askearen maila plasmatikoak TSHaren maila plasmatikoak TRHaren suspertze-proba TBGaren maila plasmatikoak I131 isotopoaren atzipen-kurba azterketa morfologikoa Tiroideko ekografia Tiroideko gammagrafia isotopikoa (Tc99, I131) Orratz meheaz egindako ziztada-aspirazioa Bestelakoak Tiroidearen kontrako antigorputzak Tiroglobulinaren maila plasmatikoak Iodoa gernuan
azterketa funtzionala azterketa morfologikoa TIROIDEAREN AZTERKETA ANATOMOFUNTZIONALA Tiroidearen azterketa fisikoa -Bozioaren gradua Noduluak dauden ala ez Adenopatiak Tiroideko fremitua azterketa funtzionala T4 osoa, T3 osoa eta T askearen maila plasmatikoak TSHaren maila plasmatikoak TRHaren suspertze-proba TBGaren maila plasmatikoak I131 isotopoaren atzipen-kurba azterketa morfologikoa Tiroideko ekografia Tiroideko gammagrafia isotopikoa (Tc99, I131) Orratz meheaz egindako ziztada-aspirazioa Bestelakoak Tiroidearen kontrako antigorputzak Tiroglobulinaren maila plasmatikoak Iodoa gernuan
azterketa funtzionala azterketa morfologikoa TIROIDEAREN AZTERKETA ANATOMOFUNTZIONALA Tiroidearen azterketa fisikoa -Bozioaren gradua Noduluak dauden ala ez Adenopatiak Tiroideko fremitua azterketa funtzionala T4 osoa, T3 osoa eta T askearen maila plasmatikoak TSHaren maila plasmatikoak TRHaren suspertze-proba TBGaren maila plasmatikoak I131 isotopoaren atzipen-kurba azterketa morfologikoa Tiroideko ekografia Tiroideko gammagrafia isotopikoa (Tc99, I131) Orratz meheaz egindako ziztada-aspirazioa Bestelakoak Tiroidearen kontrako antigorputzak Tiroglobulinaren maila plasmatikoak Iodoa gernuan
Tiroidearen egituraren alterazioak funtzioa asaldatu gabe Tiroidearen funtzioaren alterazioak BOZIO SOILA ETA NODULARRA TIROIDITISAK TIROIDEKO MINBIZIA HIPOTIROIDISMOA HIPERTIROIDISMOA
Tiroiditisak Tiroideko minbizia TSHaren igoera Zelula folikularren hazkunde autonomoa Iodoaren eskasia Tiroide-hormonen sintesiaren akatsak Substantzia boziogenoak Tiroide-hormonekiko erresistentzia periferikoa TSHoma Tiroidearen hazkundea eragiten duten immunoglobulinak
EUTIROIDEOA Endemikoa Esporadikoa Etiologia Hiperplasia Patogenia eta Iodoaren eskasia (endemikoa) Faktore genetikoak, hazkunde-faktore lokalak (esporadikoa) Etiologia Hiperplasia EUTIROIDEOA Patogenia eta bilakaera Noduluak Autonomoak BOZIO SOILA ETA NODULARRA Fibrosia eta kaltzifikazioak Disnea Disfagia Disfonia Endemikoa Esporadikoa Klinika - Pletora eta esklabina itxurako edema Haztapena HT eta TSH normal Ekografia eta gammagrafia PAAF Diagnostikoa
* Tiroiditis akutu piogenoa * Tiroiditis subakutua edo De Quervain-en tiroiditisa TIROIDITISAK * Tiroiditis kroniko linfozitarioa edo Hashimoto-ren tiroiditisa * Tiroiditis kroniko atrofikoa
Tiroidearen egituraren alterazioak funtzioa asaldatu gabe Tiroidearen funtzioaren alterazioak BOZIO SOILA ETA NODULARRA TIROIDITISAK TIROIDEKO MINBIZIA HIPOTIROIDISMOA HIPERTIROIDISMOA
% 95 HIPOTIROIDISMOAREN ETIOLOGIA * Hipotiroidismo periferikoa (tiroide-hormonekiko erresistentzia periferikoa) HIPOTIROIDISMO TROFOPRIBOAK * Hipotiroidismo tertziarioa (hipotalamikoa) Adierazpen kliniko arinak TSH normal edo baxu TRHaren proba bereizteko * Hipotiroidismo sekundarioa (hipofisarioa) Tiroideko agenesia Tiroide ektopikoak T. kroniko atrofikoa Iatrogenoa HIPOTIROIDISMO TIROPRIBOA HIPOTIROIDISMO PRIMARIOA Hashimotoren tiroiditisa Bozio disentzimatikoak Iodoaren eskasia endemikoa Eragile antitiroideoak HIPOTIROIDISMO BOZIODUNA % 95
HIPOTIROIDISMO SEKUNDARIO ETA TERTZIARIOA: HIPOTIROIDISMO PRIMARIOA: Hormona tiroideoak baxu eta TSH normal edo baxu HIPOTIROIDISMO PRIMARIOA: Hormona tiroideoak baxu eta TSH altu
HIPOTIROIDISMOAREN ADIERAZPEN KLINIKOAK Larruazala eta mukosak Adierazpen orokorrak - Hazkundea geldotzea - Hotzarekiko intolerantzia - Anorexia eta loditzea Larruazala eta mukosak - Larruazal hotza, lehorra, ezkatatsua eta zurbil horixka - Mixedema (begien inguruan batez ere) - Ile ahula eta Hertogheren zeinua - Azkazal hauskorrak - Makroglosia eta dastamenaren galera - Ahots baxua - Gorrerria Zirkulazio-aparatua - bihotz-gastua, bradikardia - Erpin-taupada ahula - Presio diferentzial txikia eta pultsu ahula - Kardiomegalia Digestio-aparatua - Idorreria - gibeleko metabolismoa
HIPOTIROIDISMOAREN ADIERAZPEN KLINIKOAK - Logura - Bradipsikia, oroimenaren galera, apatia........ - Karpoko tunelaren sindromea - Loaldiko apneak Koma mixedematosoa Nerbio-sistema - Muskuluetako pseudohipertrofia - KOCHER-DBRE-SEMELAIGNE-REN SINDROMEA - HOFFMANN-EN SINDROMEA - Tendoi-erreflexu geldoak Muskuluak - Amenorrea, polimenorrea - Galaktorrea - Antzutasuna, libidoa Ugalaparatua Odola - Anemia normozitikoa edo makrozitikoa - Hiperkolesterolemia eta hipertriglizeridemia - Hemodiluzioa, hipoosmolaritatea eta hiponatremia Metabolismoa
Larruazal zurbil horixka Astenia Aurpegia puztuta Larruazal zurbil horixka Makroglosia, dastamenaren galera Bradipsikia, oroimenaren galera Ahots baxua Logura Presio diferentzial txikia Transmisio-gorreria Ile eta azkazal ahulak, ilea erotzea Anorexia, pisuaren igoera Bradikardia Perikardioko isuria Hilekoaren alterazioak Larruazal hotz, lehor eta ezkatatsua Galaktorrea Hotzarekiko intolerantzia Mixedema gorputz-adarretan Hiperkolesterolemia, hipertriglizeridemia Idorreria Antzutasuna Muskulu ahulak, pseudohipertrofikoak Anemia normo edo makrozitikoa
HIPOTIROIDISMOAREN FORMA KLINIKO BEREZIAK * SORTZETIKO HIPOTIROIDISMOA JAIOBERRIAREN HIPOTIROIDISMOA Kretinismoa Garaiera baxua, desproportzionatuak Buru handia Hipotonia, herniak, ahots baxua, idorreria… * HAURTZAROAREN ETA GAZTAROAREN HIPOTIROIDISMOA * HIPOTIROIDISMO SUBKLINIKOA *Hazkundea geldotu * Etekin txarrak eskolan
A C D B E F - + NORMAL Hipotiroidismo primarioa ALTU Hipotiroidismo primarioa Hipertiroidismo sekundarioa Hipotiroidismo primario subklinikoa Hipertiroidismo primarioa Hipotiroidismo sekundarioa Hipertiroidismo primario subklinikoa T4 eta T3 kontzentrazioa - + TSHaren kontzentrazioa
HIPERTIROIDISMOAREN ETIOLOGIA * Hipertiroidismo sekundarioa (TSHoma) * TSHaren errezeptoreak estimulatzen dituzten Ig-ak * TSHaren antzeko substantziak (koriokartzinoma) * Tiroide-hormonen gehiegizko ekoizpena zonalde autonomoetan ADENOMA TOXIKOA BOZIO MULTINODULAR TOXIKOA GRAVES-BASEDOW-EN GAIXOTASUNA * Tiroide-hormonak askatzea tiroidea suntsitzean (tiroiditis subakutua) * Tiroide-hormonen gehiegizko jariapen ektopikoa (struma ovarii) * Tirotoxikosis faktizioa
ESTIMULATZAILEA (TSH) LATS, TSI TIROIDEAREN HORMONA ESTIMULATZAILEA (TSH) TSHaren ERREZEPTOREA TSHaren ERREZEPTOREA AKTIBAZIOA ZELULA TIROIDEOA
HIPERTIROIDISMOAREN ETIOLOGIA * Hipertiroidismo sekundarioa (TSHoma) * TSHaren errezeptoreak estimulatzen dituzten Ig-ak * TSHaren antzeko substantziak (koriokartzinoma) * Tiroide-hormonen gehiegizko ekoizpena zonalde autonomoetan ADENOMA TOXIKOA BOZIO MULTINODULAR TOXIKOA GRAVES-BASEDOW-EN GAIXOTASUNA * Tiroide-hormonak askatzea tiroidea suntsitzean (tiroiditis subakutua) * Tiroide-hormonen gehiegizko jariapen ektopikoa (struma ovarii) * Tirotoxikosis faktizioa
HIPERTIROIDISMOAREN ADIERAZPEN KLINIKOAK Adierazpen orokorrak - Hiperorexia eta pisu-galera - Loditu ez - Beroarekiko intolerantzia - Larruazal bero, gorrixka eta izerditsua - Ilea fina eta hauskorra, azkar zuritzen da - Onikolisia (Plummer-en azazkalak) - Begirada distiratsua eta begiak zabalik (STELLWAG-en zeinua, DALRYMPE-ren zeinua, VON-GRAEFE-ren zeinua) Larruazala eta mukosak - bihotz-maiztasuna eta uzkurgarritasuna - Arteriolen baso-zabalkuntza Zirkulazio-aparatua - Palpitazioak - Erpin-taupada bizia - Presio diferentzial handia ZIRKULAZIO HIPERZINETIKOA - Fibrilazio aurikularra eta takikardia sinusala Digestio-aparatua - Beherakoa
HIPERTIROIDISMOAREN ADIERAZPEN KLINIKOAK Muskuluak eta hezurrak - Dardara - Urduritasuna, loezina, hiperkinesia, jokaeraren aldaketak Nerbio-sistema - Muskuluetako atrofia - Ahulezia - Osteoporosia eta hiperkaltzemia - Tendoi-erreflexu biziak Muskuluak eta hezurrak Arnas aparatua - Disnea - Hipokolesterolemia eta hipotriglizeridemia - Hipergluzemia - Polidipsia Metabolismoa
Takikardia, presio diferentzial handia Urduritasuna Hiperkinesia Hipergluzemia Loezina Takikardia, presio diferentzial handia Begiak zabalik eta distiratsuak Fibrilazio aurikularra Ile eta azkazal hauskorrak Dardara Hiperorexia, pisu-galera Beherakoa Beroarekiko intolerantzia, izerdia Larruazal bero eta gorrixka Astenia, disnea Atrofia muskularra Hipokolesterolemia, hipotriglizeridemia Erreflexu biziak Osteoporosia
GRAVES-BASEDOW-EN ADIERAZPEN KLINIKO BEREZIAK * BOZIO HOMOGENEOA TIROIDEKO FREMITUA * OFTALMOPATIA INFILTRATIBOA EXOFTALMIA ENDOKRINOA * BERNEZUR AURREKO MIXEDEMA
HIPERTIROIDISMOAREN FORMA KLINIKO BEREZIAK Adierazpen oso biziak Hipertermia Oso larria * KRISIALDI TIROTOXIKOA Fibrilazio aurikularra Adineko pertsonetan Bihotz-gutxiegitasuna, ahulezia… * HIPERTIROIDISMO APATETIKOA * HIPERTIROIDISMO SUBKLINIKOA
A C D B E F - + NORMAL Hipotiroidismo primarioa ALTU Hipotiroidismo primarioa Hipertiroidismo sekundarioa Hipotiroidismo primario subklinikoa Hipertiroidismo primarioa Hipotiroidismo sekundarioa Hipertiroidismo primario subklinikoa T4 eta T3 kontzentrazioa - + TSHaren kontzentrazioa
HIPERTIROIDISMO - DIAGNOSTICO HIPERTIROIDISMOAREN DIAGNOSTIKOA HIPERTIROIDISMO - DIAGNOSTICO Hipertiroidismo primarioaren diagnostiko analitikoa Diagnóstico bioquímico de hipertiroidismo primario Bozio lausoa, Bocio difuso, Bozio nodularra, Bocio nodular, Bozio mingarria, ↑ GJA, sukarra Boziorik ez gazteak, jóvenes, adinekoak, ancianos, No bocio oftalmopatía oftalmopatia TSI TSI Tiroidearen kontrako antigorputzak + Enfermedad Graves- Nodulu Bocio multi anitzeko - - De Quervain-en Tirotoxicosis Tirotoxikosi Basedow-en de Graves - - bozio toxikoa edo nodular tóxico o tiroiditis de faciticia fakitizioa , , Basedow gaixotasuna adenoma toxikoa adenoma tóxico subakutua Farmakoak Fármacos Bocio difuso con Bozio lausoa Mmultinodularidad Nodulu anitzak Nodulo Nodulu caliente beroa Ausencia de captación Atzipenik ez edo oso aumento eta atzipena y captación eta atzipen eta gainerakoan con ausencia de o muy disminuida gutxiagoturik de handiagoturik capatación irregular irregularra atzipenik ez capatación en el resto Tiroideko Gammagrafía tiroidea gammagrafia