HIGIDURA ZUZEN UNIFORMEA (HZU)
1.-ZER DA HIGIDURA ZUZEN UNIFORMEA? Orokorrean, higikari batek hzu-ko higiduran higitzen denean esaten da, denborarekiko espazioan egiten dituen aldaketei abiadura konstantea izanik.
2.-HIGIDURA ZUZEN UNIFORMEAREN EKUAZIOAK Higidura zuzenetan, ibilbidea zuzena denez, lekualdaketa bektorearen balioa bat dator egindako espazioarekin.
V=Xf-Xo/tf-to=Xf-Xo/t Aurreko ekuazioan: Demagun higidura aztertzen hasten garenean jartzen dugula kronometroa martxan; hau da, to=0 eta tf=t dira. Beraz, t da lasterkariak xo-tik xf-ra joateko behar duen denbora. 1.Ekuazioan xf bakanduz gero, higikaria edozein unetan zer posiziotan dagoen jakiteko aukera emango digun adierazpena lortuko dugu. Hau da hzu batean higikariaren posizioa une oro zehazten duen ekuazioa: Xf=X0+VT; V=konstantea
3.-ZER ESAN NAHI DU ABIADURAK BALIO NEGATIBOAK IZATEAK? Egindako espaziorako erreferentzia-sistemaren jatorritzat hartu dugun puntutik (x0=0) gero eta hurbilago dagoela esan nahi du; alegia, higikaria erreferentzia-jatorritzat hartu dugun puntutik urrun hasten dela higitzen, eta hartara hurbiltzen dela. Matematikoki, HZUaren ekuazioa zuzen baten ekuazioa da, eta horretan, x0 ordenatua da jatorrian, eta V malda da. Kasu honetan, zuzenaren malda negatiboa da.
4.-BATEZ BESTEKO ABIADURA KALKULATZEA Gorputz batek, higitzean, abiadura desberdina du ibilbideko tarte bakoitzean. Gorputz horren batez besteko abiadura zehazteko, hau kalkulatu behar dugu: guztira egiten duen espazioa eta ibilbidea egiteko guztira behar duen denbora. V= egindako espazioa denbora
EGILEA: IKER ETXEBERRIA