Posicionamiento terapéutico en Oncología

Slides:



Advertisements
Presentaciones similares
Valoración nutricional en pacientes oncológicos remitidos a consulta de Nutrición Oncológica del CHUO Dra. María Teresa Fernández López Servicio.
Advertisements

Evaluación de medicamentos en procesos neoplásicos
Encuesta sobre Innovación en las Empresas. Año 2008
Presentación ¿Por qué hay que evaluar y seleccionar los medicamentos? ¿Quién debe hacerlo? ¿Con qué criterios ? F. Puigventós 21 y 22 de marzo de 2007.
Equivalència Terapèutica i Guies d´Intercanvi Terapèutic
Evaluación de la Eficacia Francesc Puigventós Centre d´Avaluació i Informació del Medicament Servei de Farmàcia. Hospital Universitari Son Dureta 6 Marzo.
Bases metodológicas para la evaluación de la eficacia y seguridad de los nuevos medicamentos en la terapéutica de AR y LES Francesc Puigventós Servei de.
Evaluación de nuevos medicamentos en oncología: Fuentes de información y posicionamiento terapéutico Parte 4 Francesc Puigventós Servei de Farmàcia. Hospital.
Programa InForMed Programa de Información y Formación Médica Continuada Para el uso racional del medicamento.
EL PROCEDIMIENTO: ALGORITMOS Los criterios: eficacia, seguridad, conveniencia, coste, ¿cómo priorizarlos? Dra. Beatriz Calderón Hernanz Hospital Son Llátzer.
Evaluación de la eficacia
Instrumentos para la evaluación Guía GINF, programa Madre.
Evaluación de nuevos medicamentos en oncología: Fuentes de información y posicionamiento terapéutico Parte 3 Francesc Puigventós Servei de Farmàcia. Hospital.
Medicamento cardiovascular seleccionado:
Evaluación de nuevos medicamentos en oncología: Fuentes de información y posicionamiento terapéutico Parte 1 Francesc Puigventós Servei de Farmàcia. Hospital.
LOS CRITERIOS DE POSICIONAMIENTO TERAPEUTICO
6º Curso de Evaluación y Selección de medicamentos Palma de Mallorca 6, 7 y 8 de Mayo 2008 TALLER DE REDACCIÓN DE UN INFORME DE EVALUACIÓN Aplicación práctica.
Cálculo del impacto presupuestario
Posicionamiento terapéutico en Oncología
Evaluación de la eficacia
Evaluaciones económicas en los informes de nuevos medicamentos
Evaluación de la eficacia
Validez Externa Olga Delgado 4º Curso de Evaluación y Selección de Medicamentos Palma de Mallorca marzo 2006.
Resultados clínicos del tratamiento de mantenimiento con IFX por un periodo de hasta 8 años en un grupo de pacientes suecos con CD L. Malmstrom, J. Löfberg,
PREGUNTAS EPIDEMIOLOGÍA PREVENTIVA ESTADÍSTICA INMUNO
TÍTULO DE PRESENTACIÓN
RECIST Virginia Gómez Usabiaga; Juan Vega Eraso; Miren Zubizarreta Etxaniz; Ana Fernández Jiménez; Diana García Asensio; Leire Hernaiz Agudo. Servicio.
1 LANESDEALIDAD ENLAOMUNIDADDE ASTILLA Y EÓN I Jornadas de Calidad y Educación 20 de Junio de 2010.
Supervivencia del carcinoma broncopulmonar en el Principado de Asturias M.Alonso, MT Alvarez, B.Cocina, B. Del Busto, C.Escudero, J.Flórez, M.G.Clemente,
Cáncer de Páncreas: ¿Dónde estamos?
ÉTICA Y EFICIENCIA EN LA PRÁCTICA CLINICA
Cáncer colorrectal (CCR)
Análisis de supervivencia
QPS Mejora de la calidad y seguridad del paciente
Evaluación de la Eficacia Francesc Puigventós Servei de Farmàcia. Hospital Universitari Son Dureta 5º Curso de evaluación y selección de medicamentos Sevilla.
CENTRO ONCOLÓGICO DE GALICIA
Hospital Privado de Córdoba Noviembre 2013
Departamento de Obras Públicas, Transportes y Comunicaciones X PLAN DE ACTUACIÓN EN LOS TRAMOS DE CONCENTRACIÓN DE ACCIDENTES DE LA RED DE CARRETERAS DE.
1 La Clase Media y el Proceso de Desarrollo: Evidencia Internacional para 130 países Andrés Solimano Asesor Regional CEPAL, Naciones Unidas Barcelona –
Carlos López López Sv. Oncología Médica
“Enfermedad Oligometastásica”
XIII Congreso SESPAS Sevilla, 5 de marzo de 2009 MEDAFAR Coordinación entre médicos de atención primaria y farmacéuticos comunitarios Dr. Raimundo Pastor.
ANTIANGIOGÉNICOS Anticuerpos monoclonales
Claudio Martin, MD Jefe del Servicio de Oncología Torácica
Bevacizumab asociado a quimioterapia
Cáncer de mama.
XXVII Curso de Cirugía General Sociedad Valenciana de Cirugía enero 2012 Nuevas estrategias en el tratamiento de las Metástasis Hepáticas del CCR.
Introducción La incidencia mundial del melanoma sigue aumentando, y la mortalidad asociada con el melanoma no resecable o metastásico sigue siendo alta. 
Hospital Privado de Córdoba Octubre  Este estudio estableció desde 1987 estudiar el efecto de la radioterapia (RT) después de la cirugía conservadora.
Importancia de las alteraciones renales en el paciente con infección por el VIH Fernando Lozano Unidad de Enfermedades Infecciosas y Microbiología.
Diego Cayuela López, Catalina Vadell, Hernán A. Gioseffi, Eva M
Figura 1: Tasas de RCp según grupos de tratamiento.
PROPOSITO EVALUAR PANITUMUMAB MAS FLUOROURACILO, LEUCOVORINA Y OXALIPLATINO (MFOLFOX6) O BEVACIZUMAB MAS MFOLFOX6, EN PACIENTES CON CANCER COLORRECTAL.
Cáncer colorrectal (CCR)
Begoña Pérez-Valderrama Sº Oncología Médica
Estudio CHAT – 18 meses de seguimiento
MENDEZ NORBERTO, MED. HOSPITAL NACIONAL DE CLINICAS. ONCOLOGIA
CÁNCER DE ENDOMETRIO Murcia, 6 de Mayo de 2005 Álvaro Rodríguez-Lescure Servicio de Oncología Médica Hospital Universitario de Elche.
Entre septiembre de 2006 y septiembre de 2010, 41 pacientes con cáncer renal metastásico fueron tratados con sunitinib de forma asistencial. Se excluyen.
¿CÓMO HACEMOS LA INVESTIGACIÓN EN SERVICIOS DE SALUD? Métodos en Investigación en Servicios de Salud Antonio Sarría Santamera Agencia de Evaluación de.
1 1.
Luna Evaristti, M. Laura Residencia Oncología. Introducción.  En 2014, se registraron casos nuevos de Ca mama invasivo en EEUU. y en Europa.
Cirugía citorreductiva en enfermedad avanzada
Hospital Privado de Córdoba Mayo 2015 Dra. Mandrile.
Supervivencia A Largo Plazo Y Factores Pronósticos Asociados Con La Quimioterapia Intraperitoneal Como Tratamiento En Cáncer De Ovario Avanzado: Un Estudio.
Patricia A. Hernández. Opciones: Disección cervical electiva en el momento de la extirpación del tumor primario. Conducta expectante con disección terapéutica.
 El cáncer de pulmón es la principal causa de muerte relacionada con el cáncer  En 2012: pcts nuevos y 1,590,000 muertes en el mundo.  Cáncer.
BIBLIOGRAFICOS AOCC ACOSTA LUCIANA. This article was published on September 25, 2015, at NEJM.org.
Marzo del 2009 “Reporte de epidemiología, prestación de servicios de atención y costos de tratamiento quimioterapéutico en pacientes con cáncer de mama.
Bases metodológicas para la evaluación de nuevos medicamentos.
Transcripción de la presentación:

Posicionamiento terapéutico en Oncología VII Curso de evaluación y selección de medicamentos Sevilla 14/05/2009 Ana Clopés Dirección Farmacia y Política del Medicamento

Índice Escenario actual de los nuevos fármacos oncológicos Necesidad posicionamiento fármacos oncológicos Experiencia ICO Posicionamiento terapéutico de fármacos oncológicos Análisis de subgrupos Guías de Práctica Clínica

¿Como se incorpora una nueva tecnología? ¿Un nuevo fármaco oncológico? Gabbay et al. BMJ 2006; 332: 64

Necesidad de posicionamiento en Oncología? Agencia reguladora Selección Práctica clínica ?

El “gap” entre: Aprobación agencia evaluadora vs Selección Selección: efectividad y eficiencia Comparador: práctica clínica Outcomes: variables finales, punto de vista del paciente (calidad de vida), utilización de recursos Efecto de la “vida real” Evaluación eficacia Ensayos clínicos Poblaciones seleccionadas Comparador: placebo o... Outcomes: variables surrogadas Ficha técnica McCabe et al. Ann Oncol 2009; 20:403

Escenario de los nuevos fármacos en oncología Diagnóstico y tratamiento del cáncer representa el 6,5% del gasto sanitario en España Tratamiento del cáncer es una de les áreas con mayor crecimiento dentro del gasto sanitario, con un alto componente debido a los fármacos por: Desarrollo de nuevos fármacos Ampliación utilización fármacos en nuevas indicaciones Envejecimiento de la población Incremento expectativas pacientes ¿Cuál es el componente de la innovación terapéutica? Foy et al BMJ 1999; 318: 456

Nuevos fármacos en Oncología La evolución en el conocimiento de la biología de la transformación, diferenciación y proliferación tumoral y la diferencia respecto a la célula no tumoral Nuevos “targets” para el tratamiento del cáncer Transducción de señal Dominio Extracelular Dominio Tirosin kinasa P

Escenario actual nuevos fármacos oncología Ejemplo: Cáncer de colon Principales cambios terapéuticos en CCRM Análisis temporal Esquema SG (meses) Tipo E Δ SG Coste mes Otros recursos Sin tratamiento 6 Antes 1990 5FU bolus 9 Meta-análisis 8 Decada 90’s 5FU + folínico 12 36 2000 1ª FOLFIRI 2ª FOLFOX 15-17 21-23 Fase III 3-5 9-11 1.203 1.382 Hospital de dia, catéter… 2004 3ª cetuximab 29,6-31,6 8,6 4.869 2005 y > 1ª bevacizumab o cetuximab 20,3 3,3-5,3 4.325

Escenario actual nuevos fármacos oncología Ejemplo: Cáncer de colon Analisis del impacto presupuestario en Cataluña en el 2006 Hipótesis 5.270 nuevos casos CCR/año De los casos diagnosticados 16% CCRM 25% estadíos II i III progresarán 1.634 pacientes susceptibles de QT con fármacos biotecnológicos Corral J, Clopés A, Navarro M, Germà JR, Borràs JM Med Clin 2007; 129: 134

Escenario actual nuevos fármacos oncología Ejemplo: Cáncer de colon Impacto presupuestario en Cataluña Coste total (€) Tratamiento estándar FOLFIRI+FOLFOX Nuevas opciones de tratamiento 9.989.910€ 44.538.239€ Coste incremental 34.538.329€ Corral J, Clopés A, Navarro M, Germà JR, Borràs JM Med Clin 2007; 129: 134

Escenario actual nuevos fármacos oncología Ejemplo: Cáncer de colon Coste del tratamiento QT del CCR y evaluación de resultados: Comparativa 1996-2000 ICO-DIR Hipótesis: tto CCR con NF  complejidad y costes relacionados con mejores resultados Metodología Evaluación de SG y SLE 1996 vs 2000 Evaluación costes (a precios 2004) Pacientes: diagnosticados y tratados en el año 1996 y en el año 2000 Premisa: cambios centrados en farmacoterapia y pocos en RT o cirugía Navarro y cols SEOM 2005

Escenario actual nuevos fármacos oncología Ejemplo: Cáncer de colon Coste del tratamiento QT del CCR y evaluación de resultados: Comparativa 1996-2000 1996 (n=289) n Mediana €(DE) 2000 (n=378) n Mediana € (DE) Costos E II/III(A) 90 106 (61) 144 1.415 (2671) E IV (P) 27 904 (1.465) 46 5.469 (5971) Local. avançat 4 3.066(6.008) 2 11.128 (7.107) Recidiva (P) 14 3.066 (4.035) 19 7.932 (4.859) QT (%) 43,6% 51,3% SG a 3 anys 60,58% 76,9%

Incorporacions de nuevos fármacos dirigidos a nuevas dianas con: aportaciones variables altos costes asociados ¿Cómo diferenciamos? ¿Pero estos beneficios clínicos justifican los grandes costes? Ejemplo: C. mama Trastuzumab en CM-adyuvancia vs Bevacizumab en CM metastásico

¿Cómo diferenciamos? Ejemplo: Bevacizumab/CMM Evaluación eficacia Miller y cols.(E2100) EC fase III, R, M, abierto, control placebo (n=722) CMM HER2- o fracaso a trastuzumab, no metastasis SNC OP: SG, OS: TP, TP sintomática, respuesta Parámetros de eficacia BVZ+T (N=368) T (N=354) p RAR (IC 95%) HR (IC95%) NNT (IC95%) Objetivo primario: Supervivencia libre de progresión (meses) (PFS) 13,3 6,7 <0,0001 6,6 0,48 (0,39-0,59) NA Objetivos secundarios: Supervivencia global (meses) Respuesta objetiva (%) Supervivencia global 1a (%) 25,7 36,2 82,3 23,8 16,4 73,8 ns 0,007 1,9 19,8 8,5 0,82 (0,66-1,03) -- 5 (4-8) 12

¿Cómo diferenciamos? Ejemplo: Bevacizumab/CMM Evaluación económica Comparación de costes del tratamiento evaluado frente a alternativas Esquema BVZ+T Cape+Docet GT T Coste por ciclo (€) 4811,90 € 1267 € 559 € 160,74 € Coste tratamiento completo (€) (8 ciclos) 10136 € 4472 € 1285,93 € Coste incremental diferencial (€) (respecto taxano monoterapia) 37.209 € 8.850 € 3.186 € --- (respecto GT) 34.023 € 5.664 € Parámetro de eficacia Coste Incremental diferencial NNT Coste-eficacia incremental en € Supervivencia global a 1año (%) 37.209 € (vs paclitaxel) 12 446.511 € 34.023 € (vs GT) 408.278 €

¿Cómo diferenciamos? Ejemplo: Trastuzumab/CMP Evaluación eficacia Piccart-Gebhart MJ i cols. Assaig HERA (n=5.090) EC fase III, multicéntrico, randomizado de 3 brazos que compara la administración de trastuzumab (1 o 2 años) vs no administración Variable Trastuzumab 1 año (n=1694) Observación (n=1693) NNT HR (IC 95%) p Supervivencia libre de enfermedad (OP) a los 2 años (%) 85,8% 77,4% 11,9 0,54 (0,43-0,67) p<0,0001 Supervivencia global 96% 95% -- 0,76 (0,47-1,23) p<0,26 Supervivencia libre de recaidas 87,2% 78,6% 11,6 0,50 (0,40-0,63)

¿Cómo diferenciamos? Ejemplo: Trastuzumab/CMP Evaluación económica Coste tratamiento Tratamiento completo: trastuzumab según estudio HERA* Dosis ataque x1 Dosis/3 semanas x 16 Cost(€)/1 any Dosis 8mg/kg = 560mg 6mg/kg = 420mg Coste (€) 2.363€ x 1 1.772€ x16 30.715€ Coste-eficàcia incremental con sólo costes medicación CI/1 año (€) Diferencia en SLE 2 años(%) Coste por paciente más libre de enfermedad a los 2 años 30.715€ 8,4% 365.508€

Estudios FE trastuzumab/CMP País ICER Neytet al Health Policy 2007 Belgica <30.000€/QUALY HERA 9 de 15 subgrupos FinHER 14 de 15 subgrupos Lindgren et al Ann Oncol 2008; 19: 487-95 Suecia 36.000€/QUALY Dedes et al Ann Oncol 2007; 18: 487-95 Suiza HERA a 15 años 40.505€/AVG FinHER a 15 años 9.256€/AVG Fagnani et al Bull Cancer 2007; 94: 711-20 Francia HERA 12.148€/AVG Shiroiwa et al Breast Cancer Res Treat Japón HERA 17.000€/AVG (15.000-22.000) Garrison et al Cancer 2007; 110: 489 EEUU NSABP/N9831 34.201$/QUALY Millar et al Pharmacoeconimics 2007; 25: 429-42 Australia 22.793$ aust/QUALY Norum et al Acta Oncol 2007; 46: 153-64 Noruega 8.148-30.290€/QUALY Kurian et al JCO 2007; 25: 634-41 NSABP/N9831 39.982$/QUALY Liberato JCO 2007; 25: 625-33 Italia NSABP/N9831 14.861€/QUALY (3.917-45.621)

Situación planteada Informe Karolinska: variabilidad acceso-variabilidad en resultados? Discusiones UK: posición NICE Discusiones USA: posición Medicare Discusiones España...

Discusión USA Medidas Medicare 2009 para control gasto fármacos oncològicos Control de la utilización Control de los precios Control conjunto Copago Pactos con proveedores Paquete medidas Obama para estudios CE Bach PB. N Engl J Med 2009; 360: 626-633

Discusión NICE Decisiones NICE: 1999-2008 evaluación de 42, 22 aceptadas, 13 con restricciones y 7 no recomendadas

Contrato compartido de riesgo Ejemplo: Bortezomib/NICE Discusión NICE Contrato compartido de riesgo Ejemplo: Bortezomib/NICE Coste-eficacia incremental En base al estudio Richardson-APEX: Coste Bortezomib Coste Dexametasona dosis alta NNT Coste por un paciente más que sobrevive al año 28.529,28€ 150€ 7,14 202.628,€

Discusión NICE Decisiones NICE Acciones legales Publicidad industria Batalla política

Discusión NICE 2009: Cambio condiciones umbral para fármacos oncológicos al final de la vida The treatment is indicated for patients with a short life expectancy, normally less than 24 months and; There is sufficient evidence to indicate that the treatment offers an extension to life, normally of at least an additional 3 months, compared to current NHS treatment, and; No alternative treatment with comparable benefits is available through the NHS, and; The treatment is licensed or otherwise indicated, for small patient populations.

Institut Català d’Oncologia ICO es una institución sanitaria dedicada de forma integral y monográfica al cáncer. Sus elementos diferenciales són: Abordaje integral del cáncer, mediante el trabajo conjunto con otras instituciones sanitarias de la red de salud (hospitales universitarios del ICS, hospitales comarcales, asistencia primaria, sociosanitaria...) Empresa pública del Servei Català de la Salut 3. Implantación territorial en red bajo las premisas de cooperación y complementariedad. 4. Comprehensive Cancer Centre 25

ICO multicéntrico El ICO esta constituido por 3 centros asistenciales principales:  ICO l’Hospitalet Hospital Duran i Reynals – Hospital de Bellvitge  ICO Girona Hospital Doctor Josep Trueta  ICO Badalona Hospital Germans Trias i Pujol 26 26

En red: en cooperación En red con hospitales comarcales para llevar al especialista allí dónde esté el paciente ICO GIRONA Hospital Universitari Dr. Josep Trueta Blanes Calella Figueres Olot Palamós Santa Caterina, Girona Vic ICO L’HOSPITALET Hospital Duran i Reynals Hospital Universitari de Bellvitge Igualada Martorell Sant Boi de Llobregat Sant Pere de Ribes Viladecans Vilafranca del Penedès 3 hospitales generales 15 hospitales comarcales 11 comarcas Cerca de 2,5 millones de personas 40% de la población adulta de Cataluña ICO BADALONA Hospital Universitari Germans Trias i Pujol Mataró Sta. Coloma de Gramenet 27

POLÍTICA DEL MEDICAMENTO ICO CFT-ICO Evaluación por indicación Criterios de utilización Guías de Práctica Clínica profesionales Participación Farmacia Servicio Historia Clínica Informatizada / Prescripció Electrònica assistida Evaluación de resultados

Comisión Farmacoterapéutica ICO Area actuación ICO-multicéntrico Órgano técnico asesor, consultor, coordinador y de información relacionada con medicamentos en el ICO Atributos: Transparencia Relevancia Participación Metodología estandarizada basada en criterios: Eficacia + Seguridad + Eficiencia

Presentación experiencia CFT ICO Multicéntrica Monográfica

CFT Monográfica en Oncología Puntos fuertes Debate Profundidad análisis Cultura de la protocolización Fácil calculo de pacientes a tratar=impacto económico (Registro de tumores) Puntos débiles Dificultad análisis “end points” en oncología Crecimiento actual de los costes en oncología Inicio utilización por vías no EC en ausencia de alternativas

GENESIS Metodología: Programa MADRE EVALUACION DE NUEVOS MEDICAMENTOS Modelo de Solicitud Modelo de Informe Programa MADRE INTERCAMBIO TERAPEUTICO PITs Medic homólogos

PNT:Procedimientos SELECCIÓN DE MEDICAMENTOS EVALUACIÓN ECONÓMICA Coste tratamiento completo Coste/eficacia (NNT) Estimación nº pacientes Estimación impacto global al ICO y a AP Búsqueda estudios farmacoeconómicos EVALUACIÓN EFICÀCIA Definición beneficio clínico Definición del escenario Análisis de la evidencia Graduación de la evidencia EVALUACIÓN SEGURIDAD Ensayos clínicos y estudios observacionales Evaluación riesgo/beneficio

Incorporación de nuevos fármacos oncològics – Decisiones 2003-2008 Indicaciones evaluadas: 71 Tipos de inclusión: Aprobación 10 (14%) Aprobación restringida 40 (56%) Guías Clínicas –Grupos de trabajo 16 (40%) Criterios de utilización 24 (60%) Aprobación temporal + restringida 5 (7%) Equivalente Terapéutico 4 (6%) No aprobación 12 (17%)

Incorporación de nuevos fármacos oncològics – Decisiones 2003-2008 PROTOCOLOS/GUIAS/RECOMENDACIONES DE USO Guías Práctica Clínica Guía anemia en cáncer y FEE Guía FEG-G en cáncer Guía Infección Fúngica en el paciente con cáncer Guía profilaxis y tratamiento de náuseas y vómitos inducidos por quimioterapia Mieloma Múltiple-recaida: bortezomib, talidomida, lenalidomida Condiciones de uso C. mama: trastuzumab, taxanos C. colon: cetuximab, bevacizumab C. pulmón: erlotinib C. cabeza y cuello: cetuximab, taxanos C. hepatocelular: sorefenib LMC recaída: dasatinib, nilotinib Prevención acontecimientos óseos: zoledronato, pamidronato ICO-Praxis

Posición del fármaco en terapéutica (I) Inclusión con Identificar el lugar restricción = en la terapéutica ¿CÓMO? Evaluación por indicación Análisis de Subgrupos Guías Práctica Clínica

Posición del fármaco en terapéutica (II) Análisis de subgrupos ¿A quien aporta beneficio? En base a diferente: eficacia seguridad: contraindicaciones, interacciones coste-eficacia incremental comodidad/adherencia

Posición del fármaco en terapéutica (III) Análisis de subgrupos: Ejemplo 1 Diferente beneficio

Posición del fármaco en terapéutica (IV) Análisis de subgrupos: Ejemplo 2 Diferente CEI

Posición del fármaco en terapéutica (V) Análisis de subgrupos: Ejemplo 3 Diferente CEI Aprepitant : QT altament emetògena Mujeres   Apre Control Cost/cicle (€) 76,83 20,63 NNT 2,5 CI/cicle (€) +56,02 CEI/cicle (€) + 112,04 Comparació de costos del tractament amb el règim aprepitant i control Aprepitant Control Cost/cicle (€) 76,83 20,63 NNT 5 Cost incremental/cicle (€) +56,02 Cost eficacia incremental/cicle (€) + 280,1 Hombres   Apre Control Coste/ciclo (€) 76,83 20,63 NNT 10,7 CI/ciclo (€) +56,02 CEI/ciclo(€) + 599,4

Posición del fármaco en terapéutica (VI) Análisis de subgrupos: Precauciones El análisis de subgrupos debe estar previsto en el diseño del estudio desde el principio Los análisis post hoc pueden llevar a conclusiones erróneas Perdida potencia para detectar diferencias Características de los pacientes dentro del subgrupo no homogéneas (aleatorización no estratificada)

Posición del fármaco en terapéutica (VII) Guías de Práctica Clínica: Relación con Selección En evaluación para la selección: la mejor manera de conocer la evidencia En la definición de criterios de uso: la mejor manera de aplicar criterios de uso

Guías de Práctica Clínica “conjunto de recomendaciones desarrolladas de forma sistemática para ayudar a los profesionales y a los pacientes en la toma de decisiones sobre la atención sanitaria más apropiada, seleccionando las opciones diagnósticas y/o terapéuticas más adecuadas en el abordaje de un problema de salud o una condición clínica específica”. Field MJ, Lohr KN (editors) Institute of Medicine Committee to Advise the Public Health Service on Clinical Practice Guidelines. Clinical Practice Guidelines: directions for a new program. Washington DC: National Academy Press, 1990.

Beneficios potenciales GPC en oncología: Beneficios potenciales Para los Pacientes: Mejora de los resultados de salud. Mejora su información y capacidad de elección. Para Profesionales sanitarios: Mejora la calidad de las decisiones clínicas. Para Sistemas Sanitarios: Mejora su eficiencia global y sus servicios.

GPC NO ES: Lista de deseos Libro de texto Sustituye el juicio clínico

GPC: Guías Terapéuticas ICO ICOPraxi Continuación de la línea de ONCOGUIES de PDO/AATRM/CatSalut Desarrollar, difundir, implementar y evaluar resultados de la adecuación de las ONCOGUIES a la realidad de la red ICO: 2007-2008 Guía del tratamiento médico y radioterapia del cáncer de mama Guía del tratamiento médico y radioterapia del cáncer colorectal Guía del tratamiento médico y radioterapia del dolor oncológico Guía del tratamiento médico y radioterapia linfoma B difuso de célula grande

GPC:ICOPraxis Personas implicadas 2008-2009 . Guía clínica del cáncer de mama Dra. R M Ballester Alabau. Radioteràpia. ICO-Badalona. Dr. J Dorca Ribugent. Oncologia Mèdica. ICO-Girona Dra. Arantxa Eraso Urien. Radioteràpia. ICO-DiR. Dr. Miguel Gil Gil. Oncologia Mèdica. ICO-DiR. Dra. Clara Lezcano Rubio. Farmacia. ICO-Badalona. Dra. M Margelí Vila. Oncologia Mèdica. ICO-Badalona Dra. Nuria Quer Margall. Farmàcia. ICO-Girona. Dr. Jorge Vayreda Rubera. Radioteràpia. ICO-Girona. . Guía clínica del dolor crónico Dra. Alicia Lozano. Radioteràpia. ICO-DiR Dr. Porta. Cures Pal.liatives. ICO-DiR. Dr. Cornella. Cures Pal.litaves. ICO-Girona Dra. Planas. Cures Pal.liatives Dr. Julià. Cures Pal.liatives. ICO-Badalona Dr. Jesus González. Cures Pal.liatives. ICO-DiR Dra. Garzón. Cures Pal.liatives. ICO-DiR Dra. Clara Lezcano. Farmacia. ICO-Badalona Dra. Dàvila. Cures Pal.liatives. Dr. Francesc Soler i Rotllant. Farmàcia. ICO-Girona Dra. Serrano. Cures Pal.liatives. ICO-DiR Guía clínica del cáncer colorrectal Dra. María Cambray Amenós. Radioteràpia. ICO-DiR. Dr. Eugeni Canals Subirats. Radioteràpia. ICO-Girona. Dra. Mónica Caro Gallarin. Radioteràpia. ICO-Badalona. Dra. Clara Lezcano Rubio. Farmacia. ICO-Badalona. Dr. JL Manzano Mozo. Oncologia Mèdica. ICO-Badalona Dr. Francesc Soler i Rotllant. Farmàcia. ICO-Girona. Dr. B Queralt Merino. Oncologia Mèdica. ICO-Girona. Dr. Ramon Salazar. Oncologia Mèdica. ICO-DiR. Guía clínica del linfoma B difuso de CG Dr. Rafael Fuentes Raspall. Radioteràpia. ICO-Girona. Dr. Santiago Gardella Company. Hematologia. ICO-Girona Dra. Eva Gonzalez Barca. Hematologia. ICO-DiR. Dra. Clara Lezcano Rubio. Farmacia. ICO-Badalona. Dra. Anna Lucas Calduch. Radioteràpia. ICO-DiR. Dra. Nuria Quer Margall. Farmàcia. ICO-Girona. Dr. Juan Manuel Sancho Cia. Hematologia. ICO-Badalona Dra. Victoria Tuset Bertran. Radioteràpia. ICO-Badalona. Responsables del área de evidencia: Dr. Lluis Anglada Tor, Dra. Anna Clopés Estela, Dr. Josep Ramón Germà Lluch, Dr. Josep Porta i Dr JM Ribera Responsable Dirección: Dr. Albert Garcia Rodríguez. Coordinación: Dra. Montserrat Rey Salido.

GPC: ICOPRAXIS CONTENIDO Justificación y objetivos Descripción de la condición clínica objeto de la GPC Metodología de revisión sistemática de la evidencia científica (RSEC) y graduación de la evidencia Síntesis estructurada de la evidencia disponible con asignación de niveles de evidencia Recomendaciones para cada intervención con asignación de la fuerza de cada recomendación Bibliografía Propuesta de indicadores para evaluar el seguiment y los resultados Autores Profesionales a los que va dirigida la GPC Fecha de edición o de la última actualización Previsión sobre la actualización de la GPC

FASES DEL PROCESO DE ELABORACIÓN ICOPRAXI 2008/2009 FASES DEL PROCESO DE ELABORACIÓN Multidisciplinar y multicéntrico 1 Constitución grupo elaborador de la GPC 2 Busqueda y evaluación de la literatura Metodologia RSEC Cronograma 3 Redacción del borrador final 4 Difusión del borrador 5 Revisión por responsables de evidencia Incorporación de sugerencias y correcciones 6 Revisión externa Realizada a diferentes niveles 7 Edición de la GPC 1/5/2009 Difusión 8 Difusión de la GPC 1 2,3,4 5 6 7,8

REVISIÓN SISTEMÁTICA DE LA EVIDENCIA CIENTÍFICA Objetivo: obtener toda la evidencia disponible sobre una intervenció determinada evaluar su potencial aplicabilidad a la condición clínica que se está considerando evaluar los sesgos potenciales de las diferentes pruebas (evidencias) disponibles Metodología: Desarrollo de un protocolo de revisión sistemática Formulación de la pregunta de la revisión sistemática Localización y selección de los estudios Evaluación de la calidad de los estudios Extracción de los datos y síntesis de la evidencia Interpretación de los resultados. Niveles de evidencia y elaboración de recomendaciones Revisión de la calidad de la GPC: Instrumento AGREE

Instrumento AGREE APPRAISAL OF GUIDELINES FOR RESEARCH & EVALUATION 23 ítems en 6 dimensiones o áreas: Alcance y objetivos (3) Implicación de las personas relacionadas (4) Rigor en el desarrollo (7) Claridad y presentación (4) Aplicabilidad (3) Independencia editorial (2) Categorías de respuesta Totalmente de acuerdo 4 3 2 1 Totalmente en desacurdo www.agreecollaboration.org

Indicadors: ICOPraxi CCR Indicadors de procés. Valoració dels procediments diagnòstics i d’estadiatge en els pacients amb CCR a través dels següents indicadors: Temps transcorregut entre la visita a l’oncòleg radioteràpic i l’inici de la radioteràpia. Estàndard: 2 setmanes Temps transcorregut entre la intervenció quirúrgica i l’inici de l’adjuvància. Estàndard: 4-6 setmanes. Indicadors de resultat. Valoració dels resultats clínics en els pacients diagnosticats de CCR i tractats a l’Institut Català d’Oncologia segons les recomanacions de la Guia terapèutica a partir d’aquests paràmetres: Número i percentatge de pacients tractats segons les recomanacions de la Guia terapèutica. Aquesta avaluació hauria de ser duta a terme per un Comitè d’Avaluació extern, independent dels membres responsables del tractament i del seguiment d’aquests pacients, i per tant, independent també dels membres involucrats en l’elaboració i aprovació d’aquesta guia. Mortalitat post-adjuvància. Estàndard: 1%. Supervivència lliure de malaltia a 3 anys en el tractament adjuvant: 67-78% (d’acord amb la SLM a 3 anys observada en el grup de pacients EIII de l’estudi MOSAIC)(21). Supervivència global a 5 anys. Estàndard: 50-60%.

Incorporación de sugerencias y correccciones Fases del proceso de elaboración: Revisión 5 Incorporación de sugerencias y correccciones 6 Revisión externa Evaluación, revisión y validación por parte de: Unidades Funcionales Comisiones Farmacoterapéuticas de los hospitales implicados Servicios de los hospitales de referencia relacionados con el ICO, implicados en la implantación de la Guia Instituciones de la Red de Atención Farmacéutica Oncológica: Red de Hospitales Comarcales, Plan Director de Oncologia y Servei Català de la Salut. Profesionales expertos en cada patologia que no pertenencen a ningún hospital de aplicación de la guía Revisión de la calidad mediante le herramienta AGREE ICOPraxi 2008/2009

Fases del proceso de elaboración: Difusión 7 Edición de la GPC 8 Difusión de la GPC 9 Implantación de la GPC Edición de la ICOPraxi: formato extenos edición reducida con las recomendaciones terapéuticas Difusión a través de: Intranet corporativa Correo electrónico Publicación edición maquetada Acto-sesión de presentación Adaptación de los arboles de decisión del programa de prescripción electrónica de QT Implantación y evaluación de resultados: Mayo de 2009 ICOPraxi 2008/2009

RECOMENDACIONES TERAPÉUTICAS ICOPraxis 2008/09 ICOPraxi de CCR ICOPraxi 2008/2009

GPC: Guías Terapéuticas ICO Problemas encontrados: Estudios con resultados estadísticamente significativos però diseños conflictivos y resultados con relevancia menor y/o poco maduros Muchas combinaciones con grados de evidencia difícilmente discernibles Grados de evidencia: utilizamos ASCO pero… no simpre es simple la asignación (Ex 4 fase III sin comparación entre ellos) Situaciones clínicas sin evidencia Dificultad de introducción de análisis CEI

GPC: Guías Terapéuticas ICO ¿Por qué se producen los problemas y como evitarlos?: Barreras Actitudes Conocimientos Conductas Barreras externas Pacientes Preferencias pacientes GPC’s GPC contradictorias Ambiente Ausencia tiempo Ausencia recursos Organización No estar de acuerdo específicamente con esta GPC Interpretación evidencia Confianza en autores … No esperanza en resultados No familiaridad No confianza de poder llevarla a cabo No ser consciente No estar de acuerdo con método de GPC’s Libro de cocina Ausencia autonomía Demasiado rígido No motivación Hábitos Rutina Cabana y cols. Why don’t physicians follow clinical practice guidelines? A framework for improvement. JAMA 1999; 282: 1458

FASE D’IMPLANTACIÓN Miembros de los grupos Unitat d'Anàlisi i Qualitat Definición indicadores para cada ICOPraxi Revisión de las bases de datos existentes Mejora y seguimento Revisión de resultados Selección de una base de datos común para los tres centres Recogida de datos prospectiva

POLÍTICA DEL MEDICAMENTO ICO CFT-ICO Evaluación por indicación Criterios de utilización Guías de Práctica Clínica profesionales Participación Farmacia Servicio Historia Clínica Informatizada / Prescripció Electrònica assistida Evaluación de resultados

Herramientas de suporte al profesional: Prescripción electrónica asistida

Herramientas de suporte al profesional: Prescripción electrónica asistida

Herramientas de suporte al profesional: Prescripción electrónica asistida

Validación y seguimiento (V)

Conclusiones Guías Selección Práctica Clínicas Clínica EVALUACIÓN DE RESULTADOS

Ana Clopés aclopes@iconcologia.net Gran Via, s/n km 2,7 08907 L'Hospitalet - Barcelona Tels. 93 2607802 http://www.iconcologia.net