INTOXICACIÓN POR FÁRMACOS CARDIOVASCULARES

Slides:



Advertisements
Presentaciones similares
Calcio y fósforo Dr. Eduardo Bonnin Dr. Daniel Velázquez
Advertisements

TRASTORNOS HIDROELECTROLÍTICOS MAS FRECUENTES EN EL PACIENTE CRÍTICO
Drogas Antihipertensivas (II)
TIROIDES- SISTEMA CARDIOVASCULAR
Sonia Leslie Fuentes Trejo R1 Anestesiología
Conocimiento, Uso y Evaluación de Medicamentos Genéricos
ADRENALINA: Protocolo Pediatría 1 REANIMACIÓN CARDIOPULMONAR (RCP)
PARA EL TRATAMIENTO DE LA HIPOTENSIÓN ASOCIADA A ANESTESIA ESPINAL
GdT de Enfermedades Cardiovasculares de Navarra. Enero de 2013
Antagonistas del receptor de Angiotensina II
Manejo de la Insuficiencia Cardiaca: Inótropos.
Antagonistas de calcio Todavia Utiles? Nifedipina 3 decadas despues. Dr. Pedro Díaz Ruiz Cardiólogo.
TEMA 2 MÚLTIPLOS Y DIVISORES
Monitorización de los niveles plasmáticos con fines terapéuticos
DIFENILHIDANTOINA Anticonvulsivante, estructuralmente relacionado con los barbitúricos pero con baja actividad hipnótica. Pertenece al grupo de antiarrítmicos.
Digitálicos y Glucósidos Cardiacos
INTOXICACION POR HIPOGLICEMIANTES ORALES
Carlos I. Quesada Aguilar Medicina Interna UCR
Tutora: Dra. Morales Leydi Hernández Guevara MI
CUIDADOS DE ENFERMERÍA DE LOS INHIBIDORES DE LA ECA
Dr Juan Manuel Menendez Garcia Cardiología – INCOR Es Salud
SHOCK Dr. Marco Antonio Hernández Guedea
MANEJO DE LAS TAQUICARDIAS DE QRS ESTRECHO EN LOS SUH
MANEJO DEL SÍNCOPE EN URGENCIAS
HEMORRAGIA DIGESTIVA ALTA (HDA). Protocolo de actuación H.C.Bidasoa
FIBRILACION AURICULAR
INTOXICACIÓN POR SALICILATOS
Sesión impartida en el centro en Noviembre 2010 basada en la revisión de la guía europea del manejo de la hipertensión (Journal of hypertension 2009)
FARMACO DOSIS DILUCION - PERFUSION VIA ADMINISTRACION ELECTROLITOS
TRATAMIENTO FARMACOLÓGICO DE L A HIPERTENSIÓN ARTERIAL
HIPERGLICEMIA e HIPOGLICEMIA
V JORNADAS DE ACTUALIZACIÓN EN INSUFICIENCIA CARDÍACA
Hipertensión Arterial
INSUFICIENCIA CARDIACA
AMIODARONA Actualización terapéutica
Dra. MIRNA SALINAS MEISTER RESIDENCIA: Emergentología
TRATAMIENTO DE LA HTA Y NEFROPROTECCIÓN
GUIAS PARA EL TRATAMIENTO DE LOS PACIENTES CON IAM
EXPERIENCIAS EN EL MANEJO DE DROGAS EN UCI
¡Primero mira fijo a la bruja!
Atenolol.
FARMACOS INOTROPICOS AMRINONA-MILRINONA VS LEVOSIMENDAN
DISCALEMIAS.
INTOXICACIÓN POR FÁRMACOS CARDIOVASCULARES DIGOXINA (Febrero 2012)
Tratamiento farmacológico en la Diabetes tipo 2
MONITORIZACIÓN DE VANCOMICINA
Alteraciones Electrolíticas
Ca ++ Antagonistas -Vasodilatadores
Monitorización de la digoxina
FARMACOS EN EMERGENCIAS CARDIOVASCULARES
Pregunta 6- ¿ Qué pruebas de laboratorio deberían implementarse en el laboratorio de urgencias para afrontar eventos urgentes derivados del uso de los.
Antidepresivo Tricíclico
INOTROPICOS - CATECOLAMINAS
Taller práctico sobre Actividad de Renina Plasmática (ARP) y Concentración Plasmática de Renina Laura Sánchez Nefrología.
Dra. Cecilia Peña Perret Cardiología HAMA 13/03/09 USJB.
MUERTE SÚBITA EN LA INSUFICIENCIA CARDÍACA
FLUIDOTERAPIA Prof. Marcelo R. Rubio Universidad Nacional del Litoral
FÁRMACOS EN RCP.
FARMACOTERAPIA DE LA HIPERTENSION ARTERIAL (HTA)
HIPERTENSIÓN ARTERIAL EN Terapéutica Antihipertensiva
Curso de Manejo de Trastornos del Ritmo
ANTIARRÍTMICOS.
Intoxicación por Antiarrítmicos
Intoxicación por glucósidos cardíacos y digitálicos
Diltiazem Julio
DOBUTAMINA DISERTANTE: DRA. PAOLA CUADROS
CLASE TEORICA Criterios dxs de SEPSIS
DRA PAOLA CUADROS RESIDENTE 3º AÑO – EMERGENTOLOGIA SEPTIEMBRE
ANTIHIPERTENSIVOS.
DR. MARIO RUBEN ORTIZ GARAY MEDICO RESIDENTE DE 4to. AÑO DE EMERGENTOLOGIA 2015.
Transcripción de la presentación:

INTOXICACIÓN POR FÁRMACOS CARDIOVASCULARES. 2012-2013-2 -BOQUEANTES AMIODARONA DIGOXINA ANTAGONISTAS DEL CALCIO IECA ARA II DRA IGLESIAS LEPINE

1 2 1 2 RECEPTORES Y FÁRMACOS ADRENÉRGICOS RECEPTOR LUGAR ACCION 2 Membrana postsináptica músculo liso vascular A y V coronarias A y V sistémicas Miocardio Vasoconstricción coronaria Vasoconstricción periférica  contractilidad 2 Membrana presináptica músculo liso vascular Vasodilatación 1 Nódulo SA Aurículas Nódulo AV Sistema Hiss-Purkinge Riñón Responsables del inotropismo  FC  Contractilidad y velocidad conducción  Automatismo y velocidad conducción  Contractilidad, velocidad conducción y automatismo  Liberación renina 2 Músculo liso vascular Arteriolas coronarias A y V pulmonares Músculo liso bronquial Páncreas Utero Vasodilatación coronaria Vasodilatación pulmonar Vasodilatación periférica Broncodilatación  Insulina Relajación DOPA Dilatación vasculatura renal FENILEFRINA - Sustancia no catecolamina sintética METOXAMINA EFEDRINA ADRENALINA Catecolamina endógena NORADRENALINA DOPAMINA DA DOBUTAMINA Catecolamina sintética ISOPROTERENOL RECEPTORES Y FÁRMACOS ADRENÉRGICOS 2

DIGOXINA  Generalidades EUBACTERIUM LENTUM DIGITALIS LANATA DIGITÁLIS PURPÚREA O DEDALERA NERIUM OLEANDER O ADELFA THEVETHIA PERUVIANA O ADELFA AMARILLA DIGOXINA  Generalidades - Glucósido: sustancia origen vegetal que enlentece velocidad conducción A-V y mejora contractilidad - Intoxicación aguda (50% mortalidad) ▪ 2-3 mg producen sintomatología ▪ ≥ 5 mg (20 cp) trastornos cardiovasculares de riesgo vital ▪ > 10 mg parada cardiaca - Intoxicación crónica: más común y frecuente x estrecho rango terapéutico (9,4% intoxicaciones medicamentosas) - Se absorbe VO al ser hidrosoluble, 65-80% biodisponibilidad, 20-25% se une a proteínas plasmáticos y volumen distribución elevado (4-7 L/Kg) - Efectos comienzan: 30-90 min y máximo: 4-6 h - Semivida eliminación, 75-80% de forma inalterada por vía renal: 36-48 h Si insuficiencia renal: 3,5-5 días - 10% población contiene en la flora intestinal una bacteria anaerobia GRAM (+), Eubacterium lentum, que convierte la digoxina en metabolitos inactivos reduciendo su biodisponibilidad

+ ▪ Edad, deshidratación e insuficiencia renal  Fisiopatología: se une a a la subunidad  de la enzima APTasa dependiente de la bomba de Na-K-ATPasa  inhibición parcial bomba en las células tejido de conducción   [Na] intracelular y  gradiente Na a través de la membrana   eficacia bomba Na-Ca-ATPasa  sobrecarga Ca++ intracelular  alteraciones ritmo y bloqueos conducción ◊ Factores que contribuyen toxicidad digitálica ▪ Edad, deshidratación e insuficiencia renal ▪ Interacciones medicamentosas: amiodarona, antagonistas Ca, furosemida, -bloqueantes, etc. ▪ ATB macrólidos: inhiben bomba flujo P-glicoproteína que limita absorción intestinal digoxina y promueve eliminación renal   riesgo toxicidad 3 veces eritromicina y azitromicina y 14 veces claritromicina. Cefuroxima es neutra Gomes T et al. Macrolide-Induced Digoxin Toxicity: A Population-Based Study. Clinical Pharmacology and Therapeutics 2009;86:383-86 ▪ Alteraciones hidoelectrolíticas: hipoK, hipoMg, hiperCa e hiperNa ▪ Hipoxemia crónica y alcalosis metabólica ▪ Hipotiroideos son más susceptibles a los efectos de la digoxina El-Salawy SM et al. F. Clinical Pharmacology and Physiology Conference: digoxin toxicity in the elderly Internacional Urology&Nephrology 2005:37:665-8

 Sintomatología aguda ◊ Manifestaciones digestivas: náuseas, vómitos, diarreas, dolor abdominal y anorexia (crónico) ● La ausencia de náuseas y vómitos tras 4 h postingesta  dosis no tóxica ◊ Manifestaciones neurológicas: cefalea, mareo, letargia, confusión, insomnio, debilidad, temblor generalizado y vértigo. En crónicos: trastornos visión (alteraciones percepción visual colores, escotomas y halos amarillos) ◊ Manifestaciones psiquiátricas: delirio y psicosis ◊ Manifestaciones CV: lipotimia o síncope por arritmias y bloqueos cardiacos  CASO CLÍNICO ◊ Manifestaciones oculares paciente 72 años, que acude al Servicio de Oftalmología remitida por su médico de familia por alteraciones visuales inespecíficas y progresivas de un mes de evolución (1-2 semanas después del inicio del tratamiento con digoxina) - Agudeza visual normal - intoxicación digoxina Honrubia A et al. Sociedad Española de Oftalmología. Número 1. Enero 2000

◊ Formas clínicas - Aguda: predomina toxicidad GI, bloqueo cardiaco agudo o taquiarritmia e hiperK (50% K+ > 5 mEq/L  parada cardíaca) - Crónica (5-23%): arritmias (bradiarritmias) e hipoK ● ECG: bloqueo A-V 1º, 2º y 3º, taquicardia unión o auricular, arritmias ventriculares (extrasistolias, bigeminismo, taquicardia y FV) ● CUBETA DIGITÁLICA:  amplitud onda T e infradesnivelación y acortamiento segmento ST con la aparición ocasional de onda U = morfología segmento ST en cubeta Depresión ST (D1, aVL, V4-V6) es una característica de la acción digitálica pero no implican toxicidad: solo significa retraso repolarización por lo que hay que hacer D/D con la depresión del ST por otras causas

NO ES ÚTIL  Plan de actuación ◊ Tentativa autolítica: ingesta VO, rescate material tóxico con aspirado y lavado gástrico (< 60 min) y administración carbón activo (< 120 min) en dosis única (25 g). NO ES EFICAZ NI DEPURACIÓN RENAL NI EXTRARRENAL ◊ Medición digoxina total - Rango terapéutico, 6 h después última ingesta: 0,8-1,5 ng/mL (hay pacientes que presentan signos de toxicidad en márgenes terapéuticos) - Signos de toxicidad: > 2 ng/mL 2-3 ng/mL: lo toleran algunos pacientes > 6 ng/mL: muy alto riesgo (> 50% parada cardíaca) - No existe buena correlación entre niveles plasmáticos y sustancias liberación retardada > 2 h o toxicidad crónica por su distribución - Interferencias: digoxina + espironolactona   11% digoxinemia por la técnica "IMx"  utilizar técnica "TDx” ◊ Medición digoxina libre si se ponen AcAD ◊ Analítica: perfil básico (control seriado K+) + EAB + Ca + Mg ◊ Monitorización continúa: FC, FR, TA, Tª y pulsioximetría

◊ Corrección factores precipitantes ▪ HipoK+: administración muy lenta K. Máximo 20 mEq/h en presencia insuficiencia renal, bloqueo A-V alto grado y si se administran AcAD ◊ Bloqueos A-V completos: atropina, 0,5 mg/5 min, hasta un máximo 2 mg - Si precisa colocación MCP transitorio  potencialmente arritmógeno y podría desencadenar FV al contactar con el VD  indicación urgente AcAD ◊ AC-FA y flutter auricular: no responde a fenitoína. Si repercusión hemodinámica: indicación urgente AcAD  ▪ Esmolol: semivida 2 min y 9 min de eliminación. Si persisten arritmias, a los 5 min repetir dosis de ataque y doblar perfusión: 1 mL = 10 mg = 10.000 μg   ▪ Dilitiazem: 0,25 mg/Kg/EV en 2 min y perfusión continúa 0,15 mg/Kg/h ▪ Dilución: 1 ampolla 2.5 g esmolol + 250 mL SF 40 kg 50 kg 60 kg 70 kg 80 kg 90 kg 100 kg ▪ Bolus: 500 µg/kg/min de dilución en 1 min 2 mL 2,5 mL 3 mL 3,5 mL 4 mL 4,5 mL 5 mL ▪ Perfusión: 50 µg/kg/min 12 mL/h 15 mL/h 18 mL/h 21 mL/h 24 mL/h 27 mL/h 30 mL/h

◊ Arritmias ventriculares: MIENTRAS SE PREPARAN AcAD ▪ EV frecuente - Fenitoína: 50 mg EV/cada min (dosis máxima: 1 g en 20 min) y perfusión 2 mg/Kg/EV/12 h - Lidocaína: 1er bolus 1 mg/Kg seguido de 2º bolus 1 mg /Kg a los 5 min seguido perfusión continua 2,5 mg/min ▪ TV: 1,5 g sulfato magnesio EV ▪ FV: cardioversión eléctrica puede desencadenar arritmias ventriculares fatales  prudencia  comenzar a dosis muy bajas (10 J) ● ESTÁ CONTRAINDICADO CLORURO O GLUCONATO CÁLCICO ◊ Antídoto: anticuerpos antidigoxina (AcAD) 40 mg Digifab® neutralizan 0,59 mg de digoxina ▪ Situaciones riesgo vital asociadas a toxicidad digitálica - Bradiarritmia con FV < 40 lpm y que no responde (mantiene FV < 60 lpm) a dosis repetidas de atropina EV de 0,5 mg (dosis máxima: 2 mg) - Extrasistolia ventricular con riesgo de taquicardia o FV (extrasistolia frecuente, dupletes, tripletes multifocales o con fenómeno de R sobre T)

- Taquicardia ventricular y FV - Shock cardiogénico - Asistolia - K+ > 5 mEq/L con presencia de otros signos de toxicidad digitálica, en la intoxicación aguda - Concentración plasmática de digoxina > 6 ng/mL (> 6 h postingesta) - Ingesta de > 10 mg de digoxina - Dos o más factores: varón, > 55 años, cardiopatía subyacente, bradicardia con bloqueo AV 2º o 3º, FV < 60 lpm y K+ > 4,5 mEq/L ▪ Dosificación AcAD - Estimación carga corporal total digoxina (CCTD) en base a la dosis ingerida: [nº cp] x [mg/cp] x [biodisponibilidad: 80% dosis ingerida = 0,8] Ej.: 25 cp x 0,25 mg x 0,8 = 5 mg - Estimación carga corporal total digoxina (CCTD) en base a la concentración plasmática y 6 h después de la ingesta: [concentración plasmática digoxina (ng/mL] x [volumen de distribución (habitual: 5 L/Kg)] x [peso en Kg] Ej.: 6 ng/mL x 5 L/Kg x 67 kg = 2 mg 40 mg AcAD neutralizan 0,5 mg digoxina Necesitamos 160 mg (4 viales)  50% dosis calculada al inicio (80 mg) y si no hay respuesta deseada en 1-2 h, completar la dosis (80 mg)

+ FILTRO VIALES EN NEVERA - Ingesta plantas con glucósidos: signos graves de cardiotoxicidad  administración empírica 200 mg AcAD - Si PCR: 400 mg AcAD. Repetir en 1 h si no hay respuesta ▪ Preparación y administración AcAD: 100 mL SF 0,9% + [1 vial 40 mg + 4 mL de agua estéril] IV a través filtro membrana 0,22 m en 30 min, salvo en casos críticos (taquicardia o FV o PC)  bolus - Tiempo respuesta: 19 min (0-60 min) y completa 88 min (30-360 min) - Medición digoxina libre: control AcAD. Si solo disponemos de medición de digoxina total el control será clínico y ECG - Reacciones adversas:  GC,  EAP x supresión efecto inotrópico digitálico;  respuesta ventricular rápida (paciente con AC-FA previa) al suprimir efecto digitálico sobre nodo A-V; hipoK x reactivación Na-K-ATPasa  entrada K miocardiocitos; las reacciones alérgicas son raras - Rebrote 4-6 h: 3% recidivas entre 3-24 h después administración AcAD  unión digitálico-AcAD no es irreversible   riesgo  recambio plasmático ◊ Monitorización intoxicación: 24 h. Insuficiencia renal: 7 días

¿QUÉ HEMOS APRENDIDO? 1. La intoxicación digitálica: A. Es más grave la aguda que la crónica B. Provoca un aumento de la actividad parasimpática C. La unión a proteínas plasmáticas es < 10 % D. El volumen de distribución es < 1 L/Kg E. La eliminación renal es < 10% 2. Cursa con A. Ingesta < 0,05 mg/Kg adultos B. Digoxinemia > 2 ng/mL C. Convulsiones D. Todas las anteriores E. Ninguna de las anteriores

¿QUÉ HEMOS APRENDIDO? 3. Se consideran factores de gravedad A. Taquicardia ventricular B. Digoxinemia > 6 ng/mL C. Kaliemia > 5 mEq/L y signos toxicidad digitálica D. Todas las anteriores E. Ninguna de las anteriores 4. Puede estar indicado A. El jarabe de ipecacuana B. El aspirado y lavado gástrico C. El carbón activo D. La diuresis forzada E. B y C

¿QUÉ HEMOS APRENDIDO? 5. El uso de Ac anti-digoxina A. Está siempre justificado B. Tiempo de respuesta > 120 min C. Los anticuerpos se administran por sonda gástrica D. Todas las anteriores E. Ninguna de las anteriores  BIBLIOGRAFÍA 1.- Lloret J et al (eds). Protocolos terapéuticos de urgencias. Hospital de la Santa Creu i Sant Pau. 4a ed. Ed. Masson. Barcelona, 2004. 2.- Cánovas A et al. Toxicofilia medicamentosa (monográfico: intoxicación por productos domésticos). Jano 2000; 27 y 28: 38-56 y 33-58. 3.- Triguero de la Torre J et al. Intoxicación por digoxina. En: Consejos de urgencia. Hospital Universitario "Virgen Macarena" de Sevilla. Roche Farma, 1999. 4.- Barrios AM et al. Intoxicaciones. En: Acedo MS et al: Manual de Diagnóstico y Terapéutica Médica. Hospital 12 de Octubre. 4ª edición. MSD, 1998. 5.- Civiera E. Suero antidigital. Gimeno MC. Glucagón. Muné P. Sales de calcio. En: Munné et al. Antídotos ¿cuando y como utilizarlos?. Edicomplet, 1996. 7.- Shannon BE et al. Intoxicaciones e ingestiones. En Jenkins JL y Loscalzo J. Manual de medicina de urgencia. Diagnóstico y tratamiento. Salvat, 1989. 8.- Nogué S et al. Intoxicación medicamentosa. En: Montejo JC. Manual de Medicina Intensiva. Editorial Harcourt, 2001. 9.- Kessler P et al. Tratamiento específico de las intoxicaciones. En: Castro C et al. Manual de Urgencias Médicas. Hospital 12 de Octubre, 1998. 10.- Carey CH et al. Sobredosis. En: Manual Washington de terapéutica médica, 10ª edición, Salvat. 11.- Lloret J. Pautes aconsellades en la descontaminació digestiva de les intoxicacions agudes. Quadens d´Urgències 2001;18:512-16. 12.- Dueñas A. Intoxicaciones agudas en medicina de urgencia y cuidados críticos. 1999, Masson, S.A. 13.- Mora ML et al. Intoxicaciones agudas. Medicine 1999;7:5619-25. 14.- Steimer W et al. Digoxin assays: frequent, substantial and potentially dangerous interference by spironolactone, canrenone and other steroids. Clin Chem 2002;48:507-16. 15.- Blanco-Echevarría A et al. Manual de Diagnóstico y Terapéutica Médica. Hospital Universitario 12 de Octubre. MSD. 5ª edición. 16.- Máiquez P, Abadín JA, Jiménez C, Sánchez A, Durán JA. Intoxicaciones digitálicas sospechadas y confirmadas. An Med Interna (Madrid) 2003;20:399-402. 17.- Mokhlesi B, Leikin JB, Murray P, Corbridge C. Adult Toxicology in Critical Care. Part II: Specific Poisonings. Chest 2003;123:897-922. 18.- Repetto M. Toxicología de Postgrado. Ed. Área de Toxicología. Universidad de Sevilla. CD-ROM. Sevilla, 2004. 19.- Pollehn T et al. Electrocardiographic ST segment depression. Am J Emerg Med 2001;19:303-9. 20.- Ma G et al. Electrocardiography manifestations: digitalis toxicity. J Emerg Med 2001;20:145-52. 21.- Lanzarini L et al. An unusual electrocardiographic pattern of cardiac glycoside poisoning. Int J Cardiol 2002;82:79-81. 22.- Guijarro-Morales A et al. Transient reversion of atrial fibrillation during an episode of digitalis toxicity. Int J Cardiol 2002;83:87-9. 23.- Barrueto F et al. Cardioactive steroid poisoning from an herbal cleansing preparation. Ann Emerg Med 2003;41:396-9. 24.- Zimmermann JL. Poisonings and overdoses in the intensive care unit: general and specific management issues. Crit Care Med 2003;31:2794-801. 25.- González P et al. La digoxina, hoy. Inf Ter Sist Nac Salud 2003;27:115-23. 26.- Siniorakis E et al.Digoxin intoxication: arrhythmogenic or antiarrhythmic? Int J Cardiol 2003;91:111-2. 27.- De Silva HA et al.Multiple-dose activated charcoal for treatment of yellow oleander poisoning: a single-blind, randomised, placebo-controlled trial. Lancet 2003;361:1935-8. 28.- Nogué S et al. Conferencia de Consenso sobre las Indicaciones y Dosificación de los Anticuerpos Antidigital en la intoxicación digitálica Barcelona, 25 de noviembre de 2011 29.- Fee WH. Activated charcoal safe and effective for digoxin toxicity. Am J Med 2004;11:430. 30.- Grup de Treball del Consorci Sanitari de Barcelona. Protocols, codis d'activació i circuits d'atenció urgent a Barcelona ciutat en el malalt amb intoxicació aguda greu. Març de 2005. 31.- Trujillo MH et al. Pharmacologic antidotes in critical care medicine: a practical guide for drug administration. Crit Care Med 1998;26:366-91. 32.- Lappato-Reiniluoto O et al. Activated charcoal alone and followed by whole-bowel irigation in preventing tge absortion of sustained-release drugs. Clin Pahrmacol Ther 2001;70:255-60. 33.- Bania TC et al. Dose-dependent hemodynamic effect of digoxin therapy in severe verapamil toxicity. Acad Emerg Med 2004;11:221-7. 34.- Khan IA et al. Novel therapeutics for treatment of long-QT syndrome and torsade de pointes. Int J Cardiol 2004;95:1-6 35.- Juurlink DN et al. Rates of hyperkalemia after publication of the randomized aldactone evaluation study. N Engl J Med 2004;351:543-51. 36.- Goldfrank’s. Toxicologic emergencies. 7a ed. Apleton & Lange, 2002.

ANTIARRÍTMICOS  Conjunto de fármacos de estrecho margen terapéutico, cuyo objetivo común es prevenir o tratar las arritmias, modificando las propiedades electrofisiológicas de las células cardiacas - Clase I: estabilizadores membrana x bloqueo canales rápidos del sodio Ia: Quinidina. Procainanida. Disopiramida Ib: Mexiletina. Lidocaína. Tocaínida Ic: Propafenona. Flecaínida. Escaínida. Ajmalina - Clase II: bloqueantes de receptores β-adrenérgicos Acebutolol. Alprenolol. Atenolol. Betaxolol. Bisoprolol Bucindol Carteolol. Carvedilol. Celiprolol. Esmolol Labetalol Metopropol. Nadolol. Nebivolol. Oxprenolol Pindolol. Propranolol. Timolol - Clase III: bloqueantes de los canales del potasio Amiodarona. Sotalol. Bretilio - Clase IV: bloqueantes de los canales del calcio Verapamilo. Diltiazem. Nifedipino

1.- ANTIARRÍTMICOS BETABLOQUEANTES  Generalidades ◊ Bloqueantes receptores -adrenérgicos: inhibidores competitivos de las catecolaminas en su unión a receptores adrenérgicos ◊ Clasificación - No selectivos (β1 + β2): propranolol, nadolol, timolol, bucindol, pindolol, carteolol, alprenolol, oxprenolol y sotalol (actividad antiarrítmica clase III   QT) - Selectivos (β1): atenolol, bisoprolol, metopropol, esmolol, celiprolol, acebutolol y nebivolol - Alfa-beta no selectivos (β1 + β2 + 1): carvedilol y labetalol - Alfa-beta selectivos: celiprolol ◊ En intoxicaciones agudas graves: 5 veces la dosis terapéutica máxima diaria  Sintomatología: 97% intoxicaciones manifiestan sintomatología a las 4 h de la ingesta ◊ Signos guía:  TA,  FC y alteraciones conducción intrasinusal, AV e intraventricular ◊ Manifestaciones CV: bradicardia, bloqueo A-V, hipotensión y depresión de la función cardiaca (ICC/EAP)

¡OJO!: sotalol puede producir “Torsades de Pointes” - Máxima morbilidad  β-bloqueantes con actividad estabilizadora sobre la membrana miocárdica (efecto tipo quinidínico)  ensanchamiento QRS y  contractilidad cardiaca: acebutolol, betaxolol, pindolol y propranolol  Pauta de actuación ◊ Monitorización continúa: FC, TA y pulsioximetría seriada ◊ Analítica: básica. Glicemia capilar seriada en pacientes diabéticos ◊ Tentativa autolítica ▪ Descontaminación digestiva: si ingesta por VO, rescate material tóxico con aspirado y lavado gástrico (ingesta < 60 min) y administración de carbón activo (ingesta < 120 min) en dosis única (25-50 g) ▪ Intoxicaciones graves x preparados retard si > 120 min de la ingesta: PEG VO/SNG = 1 sobre de 17,5-20 g para disolver en 250 mL, cada 15 min y un total de 2-3 litros a pasar en 2-3 h 

◊ Si hipotensión: expansores plasmáticos GLUCAGÓN ▪ Contraindicado jarabe de ipecacuana en intoxicaciones x sustancias convulsivantes y además el vómito  tono vagal ◊ Si hipotensión: expansores plasmáticos ◊ Si bradicardia: atropina, 0,5 mg con un máximo de 3 mg EV ◊ Si hipotensión y bradicardia refractaria: GLUCAGÓN, ANTÍDOTO DE LOS β-BLOQUEANTES, BCCA, ANTIARRÍTMICOS IA Y IC, INSULINA Y ADO Hormona natural segregada por las células  islotes de Langerhans del páncreas. Actúa sobre liberación catecolaminas  contractilidad y FC por estimulación de la producción de AMP cíclico intracelular y estimula glucogenolisis y gluconeogénesis hepática - Conservar en nevera: 2-8º - Ampollas: 1 mg + 107 mg glucosa como excipiente - Administración: 50-150 mcg/Kg + SG 5% bolus EV 5-10 viales (5-10 mg) en una jeringa 10-20 mL ◊ Bradicardia refractaria: adrenalina en perfusión y MCP transitorio si procede Si no mejora la TA: noradrenalina y/o adrenalina en perfusión ◊ Broncoespasmo: β2-adrenérgicos (salbutamol) ◊ Torsades de Pointes: isoproterenol + magnesio

◊ Shock refractario o parada cardiaca por tóxicos 6 LIPOFUNDINAS 20% de 100 mL BOX DE CRÍTICOS Nivel Evidencia II-III (American Heart Association) ◊ Shock refractario o parada cardiaca por tóxicos de elevada liposolubilidad y gran volumen distribución EMULSIÓN LIPÍDICA INTRAVENOSA (ELI) - Acción: modifica el volumen de distribución del tóxico x efecto esponja  alta liposolubilidad en el torrente sanguíneo  movilización del depósito tisular del tóxico (aparato cardiovascular) hacia el espacio extracelular,  [tóxico en el órgano diana] y  plasma - Ampolla: vial 20% de 100 mL de Lipofundina MCT/LCT (lípidos cadena media /larga), Tª ambiente y protegida de la luz Vía periférica: sin riesgo de flebitis - Dosificación ▪ Shock refractario: bolus único 1,5 mL/Kg ELI 20% (100 mL para 60-70 Kg) seguido perfusión 7,5 mL/Kg (500 mL para 60-70 Kg) en 1 h. Se puede repetir la perfusión. Dosis total máxima: 1.100 mL ▪ Paro cardiaco: bolus 1,5 mL/Kg ELI 20% (100 mL para 60-70 Kg) c/3 min Máxima dosis total: 5 veces - Precauciones: no utilizar adrenalina (simbiosis), ni vasopresina, ni lidocaína en arritmias ventriculares simultáneamente, ni añadir electrolitos ni medicamentos a la infusión. Puede utilizarse simultáneamente con insulina-glucosa - Efectos 2rios: artefacta el hemograma (hipercoagulabilidad), iograma ( Na) y GSA durante 2-3 h. Hiperamilasemia. "Fat overload syndrome"(fiebre, ictericia, irritabilidad, hemorragias e hipertrigliceridemia).  Gradiente alveolo-arterial O2 x embolismo graso  hipoxemia y desaturación Hb, reacciones pirógenas (< 1%) - Contraindicado: alérgicos al huevo y la soja

2.- ANTIARRÍTMICOS CLASE III: AMIODARONA ESTEATOSIS Y BALONIZACIÓN HEPATOCITOS INFLAMACIÓN PORTAL

 Queratopatía por amiodarona  Dermatitis facial fotoinducida Tuberculosis miliar  Infiltrados por amiodarona  Queratopatía por amiodarona microdepósitos corneales en el tercio inferior corneal  Dermatitis facial fotoinducida localización nasal, malar y peripalpebral de coloración gris azulada

 Tirotoxicosis

 Rabdomiolisis  Acumulación en bazo

3.- ANTAGONISTAS DEL CALCIO O BLOQUEADORES CANALES DEL CALCIO (BCCa)  Generalidades - Fármacos: dihidropiridinas (amlodipino, barnidipino, benidipino, felodipino, isradipino, lacidipino, lercadipino, nicardipino, nifedipino, nimodipino, nisoldipino, nitrendipino, etc.), diltiazem, verapamilo, etc. - Igual comportamiento toxicológico: flunaricina y cinaricina - Causas ▪ En tratamientos crónicos por interacción con otros medicamentos ▪ Accidental ▪ Tentativa autolítica (> 5 veces la dosis terapéutica)  Fisiopatología - Efecto cardiovascular 1ario: vasodilatación arterial   flujo coronario y  TA   FC y efecto inotropo positivo, más marcado con las dihidropiridinas de acción corta (Ej: nifedipino), que con las acción más prolongada (amlodipino, isradipino, nisoldipino o nitrendipino)

- Verapamilo y diltiazem: marcado efecto inotropo negativo y depresor conducción AV, por lo que no producen taquicardia - Intoxicación BCCa: primeros síntomas a las 6 h - Preparados liberación retardada: niveles plasmáticos máximos se producen a las 10-12 h después de la ingestión  Sintomatología ◊ Manifestaciones neurológicas: debilidad generalizada, vértigo, estupor, letargia, confusión y coma. Crisis comiciales (verapamilo) ◊ Manifestaciones metabólicas: hiperglicemia x supresión secreción insulina ◊ Manifestaciones CV: bradiarritmias, bloqueos A-V, insuficiencia cardíaca (EAP) e hipotensión refractaria y vasodilatación (flusing) y shock cardiogénico

INTOXICACIÓN CON VERAPAMILO: RITMO NODAL ◊ Otros: cefalea, rubefacción facial, náuseas, vómitos y estreñimiento,  fibrinógeno plasmático (exantemas y epistaxis), hipocalcemia moderada - Rampas: nimodipino y amlodipino ◊ Intoxicación grave por diltiazem: alta mortalidadad  cuadro de bradicardia, hipotensión, shock cardiogénico, acidosis láctica, trastorno conducción intraventricular, arritmias ventriculares malignas, depresión respiratoria y alteraciones SNC ( nivel conciencia y convulsiones)

◊ Intoxicación grave por amlodipino: intoxicación mortal en una mujer de 63 años por 70 mg de amlodipino 4 h después de la ingesta (Kocj AR et al. Clin Toxicol 1995;33:253-6); intoxicación mortal en una chica de 15 años por 140 mg de amlodipino 6 h después de la ingesta (Cosbey SH et al. J Anal Toxicol 1997;21:221-2) ◊ Intoxicación grave por BBCa: HIPOTENSIÓN, BRADICARDIA Y SHOCK CARDIOGÉNICO  Pauta de actuación ◊ Monitorización continúa y soporte: reanimación con SF 0,9% para corregir la vasodilatación y bajas presiones de llenado cardiaco ◊ Analítica básica: calcio sérico: N o  moderada ◊ Tentativa autolítica: ingesta por VO, rescate material tóxico con aspirado y lavado gástrico (ingesta < 60 min) y administración de carbón activo (ingesta < 120 min) en dosis única (25-50 g) ◊ No utilizar jarabe de ipecacuana por ser sustancias convulsivantes

◊ Ingesta de preparados con cubierta entérica o de liberación retardada o sustancias no absorbibles por carbón activo (verapamil y diltiazen): PEG VO/SNG = 1 sobre de 17,5-20 g para disolver en 250 mL, cada 15 min y un total de 2-3 litros a pasar en 2-3 h  ◊ Antídoto: calcio, mejora la hipotensión refractaria y la bradicardia   depresión contractilidad cardiaca sin afectar a la depresión/bloqueo nódulo sinusal o la vasodilatación periférica ▪ Gluconato cálcico 10% - Inicio acción: 1-3 min y persiste: 30-60 min - Ampolla: 10 mL = 10% = 4,6 mEq calcio - Administración EV: 0,2-0,5 mL/kg EV = 1-2 amp en 100 mL SG 5% en 5-10 min. Repetir hasta 3 o 4 veces si precisa - Perfusión: 0,5-2 mg/kg/h (6 ampollas en 500 mL) - ¡OJO!: necrosis de partes blandas por extravasación  vena de gran calibre, aguja pequeña, infusión lenta: velocidad 1 mEq/calcio/min

- Mucha precaución si digitálicos asociados - Precipita con bicarbonato ▪ Cloruro cálcico 10% - Ampolla: 10 mL = 10% = 9,13 mEq calcio - Administración EV: 2-5 mL = ½-1 ampolla en 5-10 min. Repetir 5 min si procede - Perfusión: 0,5-2 mg/kg/h (3 ampollas en 500 mL) - Iguales precauciones que con el gluconato cálcico ◊ Hipotensión y shock: alta mortalidad y manejo difícil x refractariedad del shock ▪ SF 0,9% con control PVC ▪ Noradrenalina: ¡OJO!, catecolaminas   TA y FC pero también  RVS   GC y la perfusión lechos vasculares y además  la demanda O2 ▪ Glucagón (pag. 20-21): 50-100 g/kg EV en bolus. Repetir a los 10 min si no hay respuesta y en infusión EV continua (70 µg/kg/h). Vigilar hiperglicemia ▪ Terapia temprana de hiperinsulinemia con euglucemia (β-bloq y BCCa): la supervivencia es > al tratamiento Ca++, glucagón, epinefrina y vasopresina

+ GLUCOSADO 5% GLUCOSADO 10% GLUCOSADO 50% 5 g/100 mL 10 g/100 mL 50 g/100 mL 10 g/20 mL 200 calorías/L 400 calorías/L 2.000 calorías/L Máximo: 300-400 g/24 h - Insulina favorece la entrada Ca++ intracelular con mejoría del inotropismo y  RVS. Además potencia la acción del glucagón - Glucosa (100 mL SG 10%/hora = 10 g) + insulina (1 UI/kg/h) para mantener una glicemia > 140 mg/dL. Resultados superiores en estudios con dosis de 10 UI/Kg/h - Si glicemia < 200 mg/dL: 20 mL de glucosa hipertónica 50% EV seguido de un bolus inicial 20 UI de insulina EV (algunos autores aconsejan 1 UI/kg) - Glicemia cada 20 min durante la primera hora y después horaria Vigilar la kalemia y no dejar bajar de < 3 mmol/L ▪ Emulsión lipídica intravenosa (ELI). Nivel Evidencia II-III (American Heart Association): en la toxicidad cardiovascular (shock refractario o parada cardiaca) por tóxicos de elevada liposolubilidad y gran volumen de distribución modifica n el volumen de distribución del tóxico - Acción: efecto esponja  alta liposolubilidad en el torrente sanguíneo  movilización del depósito tisular del tóxico (aparato cardiovascular) hacia el espacio extracelular,  [tóxico en el órgano diana] y  plasma 31

6 LIPOFUNDINAS 20% de 100 mL BOX DE CRÍTICOS - Ampolla: vial 20% de 100 mL 20% de Lipofundina MCT/LCT (lípidos de cadena media/larga), Tª ambiente y protegida de la luz - Vía periférica sin riesgo de flebitis - Dosificación ▪ Shock refractario: bolus único 1,5 mL/Kg ELI 20% (100 mL para 60-70 Kg) seguido perfusión 7,5 mL/Kg (500 mL para 60-70 Kg) en 1 h. En ausencia respuesta se puede repetir la perfusión. Dosis total máxima: 1.100 mL ▪ Paro: bolus 1,5 mL/Kg ELI 20% (100 mL para 60-70 Kg) c/3 min. Máxima dosis total: 5 veces - Precauciones e interacciones: no utilizar adrenalina (simbiosis), ni vasopresina, ni lidocaína en arritmias ventriculares simultaneamente, ni añadir electrolitos ni medicamentos a la infusión. Si utilizar simultáneamente con insulina-glucosa - Efectos 2rios: artefacta el hemograma (hipercoagulabilidad), iograma ( Na) y GSA durante 2-3 h. Hiperamilasemia. "Fat overload syndrome"(fiebre, ictericia, irritabilidad, hemorragias e hipertrigliceridemia).  Gradiente alveolo-arterial O2 x embolismo graso  hipoxemia y desaturación Hb, reacciones pirógenas (< 1%) - Contraindicado: alergia huevo y soja 6 LIPOFUNDINAS 20% de 100 mL BOX DE CRÍTICOS 32

(guanosina monofosfato cíclica) ▪ Azul de metileno 1% en bomba de perfusión: shock refractario x intoxicación grave por amlodipino (vasodilatador potente con una larguísima vida media  vasodilatación x estimulación liberación óxido nítrico x  producción GMPc (guanosina monofosfato cíclica) - Acción: inhibe la guanilato ciclasa, enzima responsable de la producción de GMPc e inhibe la óxido nítrico sintetasa encargada de eliminar el óxido nítrico - Dosificación: 2 mg/kg en 50 mL SG 5% en 20 min. Perfusión 1 mg/kg/hora (dosis máxima: 7 mg/kg) - Si extravasación: necrosis local. ▪ Contraindicado: déficit G-6-FDH ▪ Balón intraórtico de contrapulsación en casos refractarios ◊ Bloqueo A-V: ▪ Atropina: 0,5-1 mg EV c/2-3 min hasta un máximo de 3 mg Funciona mejor si previamente calcio EV ▪ MCP si procede 33

 Plan de actuación ante una intoxicación grave por amlodipino CASO CLÍNICO ▪ Mujer, 25 años, sin antecedentes de interés, ingestión 400 mg amlodipino hace 1 h - Constantes UCIAS: TA: 120/86 mmHg, FC: 110 lpm, FR: 13 rpm, Tª: 36,6°C, pulsioximetría (0,21%): 98%. Exploración y analítica: DLN. ECG: taquicardia sinusal - Tratamiento: carbón activo y observación - Contantes a las 2-3 h: 75/40 mmHg y FC: 120 lpm - Tratamiento: 40 mL gluconato cálcico 10% y 10 mg glucagón - Contantes a las 7 h: 75/40 mmHg y FC: 120 lpm - Tratamiento: noradrenalina 1 μ/min - Contantes a las 8 h: 75/40 mmHg y FC: 120 lpm - Tratamiento: 30 mL gluconato cálcico 10% y terapia hiperinsulinemia/euglucemia (1 UI/kg en bolus seguido por perfusión 0,5-1 UI/kg/h/8 h) - Contantes a las 9 h: 75/40 mmHg y FC: 110 lpm ▪  Nivel conciencia  IOT  GSA (FiO2 0,8): pH 7,2, PCO2 40 mmHg, PO2 310 mmHg y HCO3- 16 mEq/L. Lactato: 4,1 mmol/L. ECO transtorácico [VI hiperdinámico,  PCP (16 mmHg) y  IC (5,1 L/min/m2)] - Tratamiento: terapia hiperinsulinemia/euglucemia (2 UI/kg/h) y nor 10 μg/min - Contantes a las 16 h: 75/40 mmHg y FC: 110 lpm Tratamiento: azul de metileno, 2 mg/kg en 20 min y perfusión 1 mg/kg/h - Contantes a las 17 h: TA: 90/75 mm Hg y FC: 90 lpm Progresiva mejoría y alta 48 horas de la UCI Jang DH et al. Methylene Blue in the Treatment of Refractory Shock From an Amlodipine Overdose. Ann Emerg Med 2011;58:565-7

IECA  Generalidades Fármacos: captopril, benazepril, enalapril, fosinopril sódico, lisinopril, moexipril, perindopril, quinapril, ramipril, trandolapril, zofenofril, etc.  Sintomatología - Hipotensión arterial y shock con IRA, acidosis tubular renal e hiperK con alteraciones ECG - Diarreas, angioedema, mialgias generalizadas, GNF aguda membranosa, aplasia medular, fiebre, tos persistente y artralgias - Poliserositis (ramipril) - Diferencias entre razas: la negra es poco sensible IECA, tanto en el tto como en la toxicidad  Pauta de actuación ◊ Tentativa autolítica: ingesta por VO, rescate material tóxico con aspirado y lavado gástrico (ingesta < 60 min) y administración carbón activo (ingesta < 120 min) en dosis única (25-50 g) ◊ PEG: sustancias de liberación retardada > 2 h  ◊ Control hipotensión/shock: volumen (SF 0,9%) y NA con control PVC ◊ Control hiperK

ARA II  Generalidades Fármacos: candesartan, irbesartan, losartan, telmisartan, valsartan - Biodisponibilidad inmediata x VO es escasa excepto irbesartan (70%) con unión a proteínas plasmáticas > 90% - Eliminación hepática. La IRA leve/moderada no interfiere  Sintomatología - Tos y angioedema menos frecuente que los IECA - Hipotensión arterial y shock con insuficiencia renal e hiperK - Pancreatitis aguda (losartan) - Hepatitis tóxica poco frecuente  Pauta de actuación ◊ Tentativa autolítica: ingesta por VO, rescate material tóxico con aspirado y lavado gástrico (ingesta < 60 min) y administración de carbón activo (ingesta < 120 min) en dosis única (25-50 g) ◊ Control hipotensión y shock: volumen (SF 0,9%) y NA con control PVC ◊ Control hiperK

 BIBLIOGRAFÍA - Trujillo MH et al. Pharmacologic antidotes in critical care medicine: a practical guide for drug administration. Crit Care Med 1998;26:366-91. - Albertson TE et al. Use of calcium in cases of calcium channel blocker and beta blocker toxicity. Ann Emerg Med (suppl, avril).2001;37:81-2. - Albertson TE et al. Use of insulin pump therapy in cases of calcium channel blocker and beta-blocker toxicity. Ann Emerg Med (suppl, avril)). 2001;37:82-3. - Boyer EW et al. Treatment of calcium-channel-blocker intoxication with insulin infusion. N Engl J Med 2001;344:1721-2. - Lappato-Reiniluoto O et al. Activated charcoal alone and followed by whole-bowel irigation in preventing tge absortion of sustained-release drugs. Clin Pahrmacol Ther 2001;70:255-60. - Henrikson CA et al. Calcium channel blocker overdose mimicking an acute myocardial infarction. Resuscitation 2003;59:361-4. - Eisenberg MJ et al. Calcium channel blockers: an update. Am J Med 2004;116:35-43. - Bania TC et al. Dose-dependent hemodynamic effect of digoxin therapy in severe verapamil toxicity. Acad Emerg Med 2004;11:221-7. - Khan IA et al. Novel therapeutics for treatment of long-QT syndrome and torsade de pointes. Int J Cardiol 2004;95:1-6 - Strippoli GFM et al. Effects of angiotensin converting enzyme inhibitors and angiotensin II receptor antagonists on mortality and renal outcomes in diabetic nephropathy: systematic review. Br Med J 2004;329:828-39 - Juurlink DN et al. Rates of hyperkalemia after publication of the randomized aldactone evaluation study. N Engl J Med 2004;351:543-51. - Palmer BF. Hyperkalemia due to inhibitors of the renin-angiotensin-aldosterone system. N Engl J Med 2004;351:585-92. - Bosch, X. Losartan-induced acute pancreatitis. Ann Intern Med 1997;127:1043-4. - Birck R et al. Pancreatitis after losartan.Lancet 1998;351:1178. - Cuesta MT et al. Nuevos principios activos. Telmisartán. Inf Ter Sist Nac Salud 1999;23:111. - Reñé JM et al. Hepatitis tóxica por valsartán. Med Clin (Barc) 2001:117:637-8. - Goldfrank’s. Toxicologic emergencies. 7a ed. Apleton & Lange, 2002. - - Marques M et al. Treatment of calcium channel blocker intoxication with insulin: case report and literature review. Resuscitation 2003;57:211-3. - Abernethy DR et al. Calcium-antagonist drugs. N Engl J Med 1999;341:1447-57. - Belson MG et al. Calcium channel blocker ingestion in children. Am J Emerg Med 2000;18:581-6. - Sztajnkrycer MD et al. Use of vasopressin in a canine model of severe verapamil poisoning: a preliminary descriptive study. Acad Emerg Med 2004;11:1.253-61. - Mégarbane B et al. The role of insulin and glucose (hiperinsulinemia/euglycaemia) therapy in acute calcium channel antagonist and betablocker poisoning. Toxicol Rev 2004;23(4):215-22 - Cardona M et al. Intoxicación grave por bisoprolol: necesidad de un tratamiento multidireccional. Rev Toxicol 2005;22:209-11. - Rygnestad T et al. Severe posioning wuth sotalol and verapamil. Recovery after 4 h of normothermic CPR following by extracorporeal heart lung assist. Acta Anaesthesiol Scand 2005; avril, 2005. http://www.blackwell-synergy.com/doi/abs/10.1111/j.1399-6576.2005. 00709.x - Ruilope LM et al. Eficacia y seguridad de los antagonistas del calcio en el paciente hipertenso. Med Clin (Barc) 2005;125:412-4. - Shepherd G et al. High-dose insulin therapy for calcium-channel blocker overdose. Ann Pharmacotherapy 2005;923-30. Wax PM et al. Beta-blocker ingestión: an evidence-based consensus guideline for out-of-hospital management. Clin Toxicol (Phila) 2005;43:131-46. - Rosenkraz AC et al. Endothelial antioxidant actions of dihydropyridines and angiotensin converting enzyme inhibitors. Eur J Pharmacol 2006;529:55-62. - Palop-Larrea V et al. Epistaxis incoercible y nifedipino. Med Clin (Barc) 2006;126:36. - Lloret J, Marruecos LL: “Intoxicación por antagonistas del calcio”. Jano 2006;1602:36-9. - Kamijo Y et al. Mixed venous oxygen saturation monitoring in calcium channel blocker poisoning: tissue hypoxia avoidance despite hypotension. Am J Emerg Med 2006;24:357-60. - Harris NS. Case 24-2006: a 40-year-old woman with hypotension after an overdose of amlodipine. N Engl J Med 2006;355:602-11. - Page C et al. The use of high-dose insulin-glucose euglycemia in beta-bloquer: a case report. J Med Toxicol 2009;5(3):139-43. - Azendour H et al. Severe amlodipine intoxication treated by hiperinsulinemia euglycemia therapy.. J Emerg Med 2010;30(1):33-5. Jang DH et al. Methylene Blue in the Treatment of Refractory Shock From an Amlodipine Overdose. Ann Emerg Med 2011;58:565-7 Engebretsen KM et al. High-dose insulin therapy in beta-blocker and calcium channel-blocker poisoning. Clin Toxicol (Phila) 2011;49(4)-277-83 - Rosser G et al. Massive calcium channel Blocker overdose: intravenous insulin and glucosa as a therapy. BMJ Case Rep 2012;pii:bcr032016114.doi:1036/bcr.03.2012.6114. - Agarwai A et al. Hyperinsulinemia euglycemia therapy for calcium channel blocker overdose: a case report. Tx Heart Inst J. 2012;39(4):575-8. - Weinberg GL. Lipid emulsion infusion: resuscitation for local anesthetic and other drug overdose. Anesthesiology 2012;117:180-7