MARX: EGITASMO FILOSOFIKOA BI ASMO ASMO TEORIKOA Errealitateari buruzko azalpen zientifikoa lortzea ASMO PRAKTIKOA Gizarte komunista ezartzea

MARX: EGITASMO FILOSOFIKOA ASMO TEORIKOA MATERIALISMO DIALEKTIKOA ASMO PRAKTIKOA MATERIALISMO HISTORIKOA

MATERIALISMO DIALEKTIKOA Azalpen materialista unibertso, bizia eta gizakiari buruzkoa, Marxek eraginda Engelsek garatu zuena.

MATERIALISMO DIALEKTIKOA Existitzen den errealitate bakarra MATERIA da. Bilakaera dialektikoa lege dialektikoak Materia Kantitatea  Kualitatea Bizia Kontrakoen arteko borroka eta bateratzea Gizakia Ukazioaren ukazioa

GIZAKIARI DAGOKION PROBLEMA: ALIENAZIOAK GIZAKIA: Berez, “homo laborens”, “homo langilea” GIZAKIA  LANA Zer da gizakia? Zein da bere izatea? Lana: gizakiaren errealizazioa Nola antolatzen da lana?

GIZAKIARI DAGOKION PROBLEMA: ALIENAZIOAK GIZAKIA  LANA Gizakia: lana egiten duen subjektua Objektua: lanaren ekoizpena OBJETIBAZIOA “Azaleratzea” (“Exteriorizazioa”): Lanaren bidez gizakia den hori azaltzen da, “bere baitatik ateratzen da”, eta naturarekin eta besteekin harremanatzen da “Besterenganatzea” (“Enajenazioa”): Lanaren ekoizpenean gizakiak inbertitutako energia, nekea, gogoa, ahalegina, trebezia,... gizakia den hori “gauzatzen” (“gauza bihurtzen”) da, OBJEKTU BIHURTZEN DA

GIZAKIARI DAGOKION PROBLEMA: ALIENAZIOAK GIZAKIA  LANA Gizakia: lana egiten duen subjektua Objektua: lanaren ekoizpena OBJETIBAZIOA SISTEMA KAPITALISTA ALIENAZIOA Alienazio ekonomikoa ESPROPIAZIOA: Lanaren produktua edo ekoizpena, enpresariaren eskuetan gelditzen da REIFIKAZIOA: Subjektu bera gauza bihurtzen da. Subjektua, langilea, produkzio-baliabide bihurtzen da eta baliabide gisa sal-erosten da, eta produkzio sistemaren pieza bihurtzen da bere sormena murrizten

GIZAKIARI DAGOKION PROBLEMA: ALIENAZIOAK “alieno, alienare” Batek berari dagokiona beste bati eman Alienazio ekonomikoa Alienazio soziala Alienazio politikoa Alienazio filosofikoa Alienazio ideologikoa Alienazio erlijiosoa

Alienazio soziala GIZAKIARI DAGOKION PROBLEMA: ALIENAZIOAK Enpresariak: produkzio prozesua zuzentzen dutenak Produkzio sistema Langileak: lan produktiboa burutzen dutenak Klase menperatzailea: bizimodu erosoa, luxuzkoa Gizartea Klase menperatua: bizimodu kaskarra Produkzio sistema kapitalista eraldatzen bada, gizarte antolamendua eraldatuko da

GIZAKIARI DAGOKION PROBLEMA: ALIENAZIOAK Alienazio politikoa Estatua: Indarrean dagoen sistema ekonomikoa babesten du. Estatua proletarien etsai bihurtu da, burgesia eta bere interes ekonomikoen zerbitzuan baitago. “laissez faire” izeneko politikak, azken batean klase menperatzaileari mesede egiten dio.

Alienazio ideologikoa GIZAKIARI DAGOKION PROBLEMA: ALIENAZIOAK Alienazio ideologikoa Gizakiak duen pentsaera bizitza baldintza materialen menpe dago Proletalgoa alienatuta dago ideologia menperatzailea klase menperatzailearen ideologia baita. a. Alienazio filosofikoa Filosofoek gertatzen dena interpretatzeari ekin diote, klase menperatzaileen interesen alde, beren egoera justifikatuz. b. Alienazio erlijiosoa Erlijioak mundu honetatik kanporantz proiektatzen du gizakia, bere gaitz guztiak desagertuko diren mundu fikziozkoa aginduz. Mundu honetako sufrimendua onartzeak beste mundu horren saria jasotzeko balio duela aldarrikatuz. “HERRIAREN OPIOA DA ERLIJIOA”