ANATOMIA PATOLOGIKO OROKORRA 3. MAILA 2010 HANTURA AKUTUA

HANTURA AKUTUA ALDAKETA BASKULARRAK I I.-HODIEN FLUXUA ETA KALIBREA HODI-ZABALKUNTZA = ODOL-FLUXUA AREAGOTZEA (BEROA ETA ERITEMA ERAGITEN DITU). BITARTEKARIAK (HISTAMINA ETA AZIDO NITRIKOA) II.- IRAGAZKORTASUNA HANDITZEA PROTEINATAN ABERATSA DEN LIKIDOA IRTETEA. PRESIO ONKOTIKO INTERSTIZIALA AREAGOTZEAK ETA PRESIO HIDROSTATIKO BASKULARRA MURRIZTEAK EDEMA ERAGITEN DUTE (TUMOREA) LIKIDO-GALERAK ERAGINDAKO HEMATIEN ESTASIA (SLUGE); HORREN ONDORIOZ, ODOLAREN BISKOSITATEA HANDITZEN DA ETA ZIRKULAZIOAREN ABIADURA MOTELDU EGITEN DA. POLINUKLEARRAK BAZTERTU EGITEN DIRA, ENDOTELIOARI ITSASTEN ZAIZKIO ETA INTERSTIZIORA IRTETEN DIRA (DIAPEDESIA)

HANTURA AKUTUA LEUKOZITOAK BAZTERTZEA

HANTURA AKUTUA ALDAKETA BASKULARRAK II IRAGAZKORTASUN BASKULARRA HANDITZEKO MEKANISMOAK 1- ENDOTELIO-HIATOAK BENULETAN: HISTAMINAREN ETA LEUKOTRIENOEN ONDORIOZ. AZKARRA, ITZULGARRIA ETA IRAUPEN LABURREKOA (15-30'). 2- ENDOTELIOAK ZUZENEAN JASATEN DITUEN ERASOAK: ERREDURAK, NEKROSIA ERAGITEN DUTEN BAKTERIOAK. BENULEI, ARTERIOLEI ETA KAPILARREI ERASATEN DIETE. AZKARRA, ZENBAIT ORDU EDO EGUN IRAUN DEZAKE. PLAKETA-ATXIKIDURA ETA TRONBOSIA AGER DAITEZKE. 3- LEUKOZITOEK ERAGINDAKO ENDOTELIOKO LESIOA: BENULETAN ETA BIRIKA- ETA GLOMERULU-KAPILARRETAN GERTATZEN DA. BERANKORRA ETA IRAUPEN LUZEKOA. 4- TRANSZITOSIA HANDITZEA: BESIKULA EDO BAKUOLO ITXURA DUTEN ORGANULUAK, ZELULEN ARTEKO LOTUNEETATIK GERTU. (VEGF) 5- HODI BERRIAK ERATZEA: ANGIOGENESIA, ENDOTELIO-ZELULAK HELDU ARTE IRAUTEN DUEN IRAGAZKORTASUNAREN HANDITZEA. (VEGF, ETAB.)

HANTURA AKUTUA ZELULEN ALDAKETAK 1- LEUKOZITOEN BAZTERTZEA, ERRODADURA ETA ATXIKITZEA: ESTASIAREN ONDORIOZ: 2- LEUKOZITOEN ATXIKITZEA ETA TRANSMIGRAZIOA: SELEKTINEK, IMMUNOGLOBULINEK, INTEGRINEK ETA GLUKOPROTEINEK (MUZINA) ERREGULATZEN DUTE ATXIKITZEA 3- MIGRAZIO INTERSTIZIALA (KIMIOTAXIA): BAKTERIO-PRODUKTU EXOGENOAK (N-FORMIL-METIONINA) EDO ENDOGENOAK (C5a KONPLEMENTUAREN SISTEMA, LEUKOTRIENOAK, ZITOKINAK) 4- LEUKOZITOAK AKTIBATZEA: A2 FOSFOLIPASA AKTIBATZEAREN ONDORIOZ AZIDO ARAKIDONIKOAREN METABOLITOAK EKOIZTEA. PIKOR-HUSTUTZEA ETA ENTZIMEN JARIATZEA. ZITOKINAK JARIATZEA. 5- FAGOZITOSIA: EZAGUTZEA-LOTZEA, BARNERATZEA (OPSONINAK), HERIOTZA EDO DEGRADATZEA 6- LISOSOMA-ENTZIMAK ASKATZEA: KALTEAK EHUNETAN: GLOMERULONEFRITISA, ASMA, SHOCK SEPTIKOA, BASKULITISA, ERREFUSATZEA, ETAB.

BITARTEKARI KIMIKOAK HANTURA AKUTUKO ERREAKZIOETAN 1- HODI-ZABALKUNTZA: PROSTAGLANDINAK, OXIDO NITRIKOA. HISTAMINA. 2- IRAGAZKORTASUN BASKULARRA HANDITZEA: SEROTONINA, KONPLEMENTUA (C3a ETA C5a), KININAK (BRADIKININA- gatzapeneko XIIa faktoreak aktibatutako kaskada), LEUKOTRIENOAK (C4,D4, E4), PAF(plaketak aktibatzen dituen faktorea) 3- KIMIOTAXIA ETA LEUKOZITOAK AKTIBATZEA: C5a (PMN, MONOZITOAK ETA BASOFILOAK). B4 LEUKOTRIENOA, KIMIOZINAK, IL-1 (Interleukina), TNF(ehunen nekrosia eragiten duen faktorea), BAKTERIO-PRODUKTUAK 4- SUKARRA: IL-1.TNF. PROSTAGLANDINAK. 5- MINA: PROSTAGLANDINAK. BRADIKININA. 6- KALTEAK EHUNETAN: POLIMORFONUKLEARREN ETA MAKROFAGOEN LISOSOMA-ENTZIMAK. OXIDO NITRIKOA. 7- HANTURAREN KONTRAKO MEDIKAMENTU BIDEZKO TRATAMENDUAK: ESTEROIDEAK, ASPIRINA

HANTURA AKUTUAREN EMAITZA

HANTURA AKUTUAREN EMAITZA 1.- ERABAT KONPONTZEA: BITARTEKARI KIMIKOEN NEUTRALIZAZIO OSOA ETA BAT-BATEKO DEUSEZTATZEA GERTATZEN DIRA; ONDORIOZ, IRAGAZKORTASUN BASKULAR NORMALA BERRESKURATZEN DA, LEUKOZITOEN INFILTRATZEA ETEN EGITEN DA, ETA HANTURA-GUNEKO DETRITUAK, EDEMA, PROTEINAK ETA ERAGILE ARROTZAK DESAGERTU EGITEN DIRA. 2.- KALTETUTAKO EHUNA EHUN KONEKTIBOAZ ORDEZKATUTA OSATZEA: PIKORTATZE-EHUNA. EXUDATUA-FIBROSIA ANTOLATZEA (ORBAINA). ESTIMULUA ETETEN EZ BADA ETA ORBAINTZEAK NEKROSIA ANTOLATZEN EZ BADU, ABZESU BAT SOR DAITEKE (ZORNEA, BARRUNBE SORTUBERRI BATEAN). 3.- KRONIKOTASUNERANTZ AURRERA EGITEA: ESTIMULUA ETETEN EZ BADA EDO HANTURA-ERREAKZIOA KONPONTZEN EZ BADA (ULTZERA PEPTIKO GASTRODUODENALA).

BIRIKA-ABZESUAK

HANTURA AKUTUA PATROI MORFOLOGIKOAK HANTURA SEROSOA EXUDATU LIKIDOA PROTEINEKIN (PLASMA). MUKOSETAN (HOTZERIA = KANPORANTZ IRTETEA). LARRUAZALPEKO ZELULA-EHUNEAN (INTSEKTU BATEN ZIZTADAK ERAGINDAKO PUSLA) BARRUNBEETAN (PLEURA-ISURIA, PERIKARDIO-ISURIA, ASZITISA). HANTURA FIBRINOSOA FIBRINA UGARI DUEN EXUDATUA. OHIKOA DA BARRUNBE SEROSOETAN: PLEURA ETA PERIKARDIOA. “COR VELLOSO” ITXURA MAKROSKOPIKOA, UREMIAK (GILTZURRUN-GUTXIEGITASUN KRONIKOA), HEZUERI-ARTRITISAK ETA ABARREK ERAGINDA. BILAKAERA: KONPONTZEA. EHUN FIBROSOA-ORBAINA ANTOLATZEA (SINEKIAK). HANTURA ZORNETSUA ZORNE-JARIOA = ZORNEA (PMN + DETRITUAK + LIKIDO PROTEINADUNA). KOKO ZORNEGILEAK, ETAB. FLEMOIA (HANTURA AKUTU ZABALA). ULTZERA = AZALEKO GABEZIA, HANTURAZKO EHUN NEKROTIKOA EZKATATZEAREN ONDORIOZKOA (DIGESTIO-SISTEMA, LARRUAZALA, HANKA). PSEUDOMINTZAK

PLEURA-ISURIA

ISURI KILOSOA

PERITONITIS FIBRINOSOA

EXUDATU FIBRINO-ZORNETSUA

PERIKARDITIS FIBRINOSOA

PERIKARDITIS FIBRINOSOA

PERIKARDITIS FIBRINOSOA-SINEKIAK

PLEURA-SINEKIAK

PERIKARDITIS ZORNETUA

EXUDATU ZORNETSUA

MENINGITIS ZORNETSUA

APENDIZITIS AKUTU FLEMOITSUA

APENDIZITIS AKUTUA - ULTZERA

APENDIZITIS AKUTUA - XEHETASUNA

APENDIZITIS AKUTUA - FLEMOIA

NEKROSIA ERAGITEN DUEN HANTURA HESTEGORRIKO ULTZERA

NEKROSIA ERAGITEN DUEN HANTURA URDAILEKO ULTZERA

NEKROSIA ERAGITEN DUEN HANTURA ETZANERAGATIKO LARINGEKO ULTZERA

PSEUDOMINTZEZKO KOLITISA

PSEUDOMINTZEZKO KOLITISA

PSEUDOMINTZEZKO KOLITISA. XEHETASUNA

GONGOIL-ERANTZUNA ETA ERANTZUN OROKORRA HANTURA AKUTUAN SISTEMA LINFATIKOA HANTURAN HODIEZ KANPOKO LIKIDOAK KONTROLATZEN ETA IRAGAZTEN DITU. BIGARREN BABES-HESIA. HANTURAK LINFA-HODIEI ERASAN DIEZAIEKE (LINFANGITISA), ETA HANTURA HORI HANTURA-FOKUTIK ZABALDU. HANTURA TOKIKO LINFA-GONGOILETARA IRISTEN DENEAN, LINFADENITIS HANTURA SORTZEN DA. HANTURA AKUTUA OROKORTZEA GERMENAK ODOLERA IGAROTZEN DIRENEAN = BAKTERIEMIA. SMFak FAGOZITATZEN DITU (GIBELA, BAREA, HEZUR-MUINA). ERAGINKORRA EZ BADA, PATOGENOAK UGARITU EGITEN DIRA = SEPSIA (SEPTIZEMIA). BIHOTZ-BALBULAK, GILTZURRUNAK, MENINGEAK, NSZ ETA ARTIKULAZIOAK KOLONIZATZEN DITUZTE ETA HAIETAN KOKATZEN DIRA = SEPTIKO-PIOHEMIA FOKUA.

INFEKZIO-FOKUA ETA LINFANGITISAREN IBILBIDEA

LINFADENITISA

LINFADENITIS ERREAKTIBO EZ-ESPEZIFIKOA

SEPTIKO-PIOHEMIA FOKUA BATERIOEK ERAGINDAKO ENDOKARDITISA

BAKTERIOEK ERAGINDAKO ENDOKARDITISA

HANTURA AKUTUAREN EFEKTU SISTEMIKOAK SUKARRA: FUNTSEZKO ZEINUETARIKO BAT DA, BATEZ ERE INFEKZIO-HANTURA AKUTUETAN. ERANTZUN AKUTUKO FASEAN ALDAKETA HAUEK GERTATZEN DIRA: METABOLIKOAK ( C PROTEINA ERREAKTIBOA, SAA GAZURAREN A AMILOIDEA ETA P AMILOIDEA), NS AUTONOMOA (LARRUAZALEKO BASOUZKURDURA, TAKIKARDIA, + PRESIO ARTERIALA) ETA FUNTZIONALAK (HOTZIKARAK, ONDOEZA, ETAB.). LEUKOZITOSIA BAKTERIOENGATIKO INFEKZIOETAN HANDITU EGITEN DA TASA, ETA EZKERRERANTZ DESBIDERATUTAKO NEUTROFILIA DAGO. BIRUSEK ERAGINDAKO ZENBAIT INFEKZIOTAN (ELGORRIA, ERRUBEOLA, PAROTIDITISA) LINFOZITOSIA AGERTZEN DA. ASMAN ETA PARASITOSIAN EOSINOFILIA AGER DAITEKE. BESTE ZENBAIT INFEKZIOTAN (SUKAR TIFOIDEA, ETAB.) LEUKOPENIA AGERTZEN DA.

POLINUKLEARREK ERAGINDAKO LEUKOZITOSIA

HANTURA AKUTUA ETA MIOCARDIOREN NEKROSIA