INGENIARITZAREN ARLOAN ERABILITAKO OINARRI KIMIKOAK 11. HIBRIDAZIOAK IRAKASLEA: Natalia Villota Salazar

ARIKETAK Hurrengoan, osagai baten egitura erakusten da: CNOH3 Irudika ezazu Lewis-en egitura ez-lotutako elektroi-pareekin. Lewis-en egituran oinarrituz, interpreta itzazu proposatutako loturak balentzia-loturaren teoriaren arabera carbono, oxigeno eta nitrogeno atomoen hibridazioa. Atomoen egitura elektronikoa proposatutako hibridazioarekin. Lotura bakoitzean solapatzen diren orbitalak. Loturen izaera  edo . Marraztu molekularen geometria eta esatea loturen angeluen balioa. Hurrengoan, osagai baten egitura erakusten da: C2NO3H5 3. Hurrengoan, osagai baten egitura erakusten da C4OH4

N H C O Hurrengoan, osagai baten egitura erakusten da: CNOH3 1. ARIKETA Hurrengoan, osagai baten egitura erakusten da: CNOH3 N H C O

a) Irudika ezazu Lewis-en egitura ez-lotutako elektroi-pareekin H C O1 O2 o x xx oo

b) Lewis-en egituran oinarrituz, interpreta itzazu proposatutako loturak balentzia-loturaren teoriaren arabera carbono, oxigeno eta nitrogeno atomoen hibridazioa TETRAEDRIKOA – PIRAMIDALA <109.5º sp3 TRIGONAL PLANA 120º sp2 TETRAEDRIKO– ANGULARRA <109.5º sp3 TRIGONAL – ANGULARRA <120º sp2

c) Atomoen egitura elektronikoa proposatutako hibridazioarekin ↓ s  N ↓↑ ↓ s px py pz ↓ ↓↑ sp3 C ↓↑ ↓ s px py pz ↓ sp2 pz O1 ↓↑ ↓ s px py pz ↓ ↓↑ sp3 O2 ↓↑ ↓ s px py pz ↓ ↓↑ sp2 pz

d). Lotura bakoitzean solapatzen diren orbitalak d) Lotura bakoitzean solapatzen diren orbitalak. Loturen izaera  edo  N ↓ ↓↑ sp3   H ↓ s  H ↓ s  O1 ↓ ↓↑ sp3   C ↓ sp2 pz   LOTURA PI O2 ↓ ↓↑ sp2 pz   H ↓ s 

e) Marraztu molekularen geometria eta esatea loturen angeluen balioa  H

N C H O Hurrengoan, osagai baten egitura erakusten da: C2NO3H5 2. ARIKETA Hurrengoan, osagai baten egitura erakusten da: C2NO3H5 N C H O

a) Irudika ezazu Lewis-en egitura ez-lotutako elektroi-pareekin oo H O o x o oo xx xx oo H o x o x N C o x C o x O o x H o x o x oo H H

b) Lewis-en egituran oinarrituz, interpreta itzazu proposatutako loturak balentzia-loturaren teoriaren arabera carbono, oxigeno eta nitrogeno atomoen hibridazioa TETRAEDRIKOA – PIRAMIDALA <109.5º sp3 TETRAEDRIKOA 109.5º sp3 TRIGONAL – ANGULARRA <109.5º sp2 TETRAEDRIKOA – ANGULARRA <109.5º sp3 TRIGONAL – PLANA 109.5º sp2

c) Atomoen egitura elektronikoa proposatutako hibridazioarekin ↓ s  N ↓↑ ↓ s px py pz ↓ ↓↑ sp3 C1 ↓↑ ↓ s px py pz ↓ sp3 C2 ↓↑ ↓ s px py pz ↓ sp2 pz O1 ↓↑ ↓ s px py pz ↓ ↓↑ sp2 pz O2 ↓↑ ↓ s px py pz ↓ ↓↑ sp3

d). Lotura bakoitzean solapatzen diren orbitalak d) Lotura bakoitzean solapatzen diren orbitalak. Loturen izaera  edo  H ↓ s  N ↓ ↓↑ sp3  H ↓ s  H ↓ s  C1 ↓ sp3   H ↓ s  LOTURA PI C2 ↓ sp2 pz   O1 ↓ ↓↑ sp2 pz   O2 ↓ ↓↑ sp3  H ↓ s 

e) Marraztu molekularen geometria eta esatea loturen angeluen balioa  H

3. ARIKETA Hurrengoan, osagai baten egitura erakusten da C4OH4 : C H O

a) Irudika ezazu Lewis-en egitura ez-lotutako elektroi-pareekin H oo xx ox H o x ooo xxx o x C1 C2 C3 o x C4 o x H ox H

b) Lewis-en egituran oinarrituz, interpreta itzazu proposatutako loturak balentzia-loturaren teoriaren arabera carbono, oxigeno eta nitrogeno atomoen hibridazioa LINEALA 180º sp LINEALA 180º sp TRIGONAL PLANA 120º sp2 TETRAEDRIKOA 109.5º sp3 TRIGONAL – ANGULARRA <120º sp2

c) Atomoen egitura elektronikoa proposatutako hibridazioarekin ↓ s C1 ↓↑ ↓ s px py pz C1 ↓ sp py pz C2 ↓↑ ↓ s px py pz C2 ↓ sp py pz C3 ↓↑ ↓ s px py pz C3 ↓ sp2 pz C4 ↓↑ ↓ s px py pz C4 ↓ sp3 O ↓↑ ↓ s px py pz O ↓ ↓↑ sp2 pz

d). Lotura bakoitzean solapatzen diren orbitalak d) Lotura bakoitzean solapatzen diren orbitalak. Loturen izaera  edo  H ↓ s  C1 ↓ sp py pz   C2 ↓ sp py pz   C3 ↓ sp2 pz   O ↓ ↓↑ sp2 pz   LOTURA PI C4 ↓ sp3  H ↓ s  H ↓ s  H ↓ s 

e) Marraztu molekularen geometria eta esan loturen angeluen balioa  H

BIBLIOGRAFIA Atkins, P.; Jones, L. (2012). Principios de química. Los caminos del descubrimiento. Editorial Panamericana, 5º edición. Brown, T. D.; Lemay, H. E.; Bruce, J. R.; Bursten, E.; Burdge, J. (2003). Química. La Ciencia Central. Ed. Pearson Prentice Hall. Chang, R. (2010). Química. Ed. McGraw-Hill, 10º edición. Sorum, C. H.; Boikes, R. S. (1990). Cómo resolver problemas de química general: explicaciones sencillas, resoluciones paso a paso, respuestas a todos los problemas. Ed. Paraninfo. Urretxa, I.; Iturbe, J. (1999). Kimikako problemak. Ed. Udako Euskal Unibertsitaea. Izquierdo, J. F.; Costa, J.; Martínez de la Ossa, E.; Rodríguez, J.; Izquierdo M. (2011). Introducción a la Ingeniería Química: Problemas resueltos de Balances de Materia y Energía. Ed. Reverté.