BIZIKASI EKIMENA ESKOLA JAZARPENAREN AURKAKO ETA ELKARBIZITZA POSITIBORAKO EKIMENA EUSKAL HEZKUNTZA SISTEMAN. 1

Nola lagundu gure seme-alabak jazarpen egoeren aurrean? BIZIKASI EKIMENA Nola lagundu gure seme-alabak jazarpen egoeren aurrean?

Noiz behinka tratu txarrak izatea BIZIKASI EKIMENA Bereizi beharrekoak… ELKARBIZITZA IKASTETXEAN Noiz behinka tratu txarrak izatea disfrutatuz ikastea parte-hartzea gatazkak kudeatzen jakitea lagunak izatea erantzukizunak izatea gustura sentitzea ondo baloratua zarela sentitzea arrakasta aukerak izatea Jazarpena sufritzea No hay que confundir el acoso escolar con situaciones de interacción brusca o con otras situaciones perturbadoras de la convivencia (peleas, bromas, riñas esporádicas, vandalismo escolar, enfrentamientos entre bandas1).Tampoco hay que confundir las conductas agresivas, entre las que se encuentra el acoso escolar, con conductas perturbadoras que hacen referencia a aspectos como el conflicto, la indisciplina, la disrupción o el desinterés académico que, si bien implican problemas en la convivencia escolar y en el proceso de enseñanza/aprendizaje en el grupo-clase, no necesariamente implican agresión, focalización, recurrencia y victimización (Aviles, 2006). entzuten zaituztela sentitzea onartua izatea ACOSO ESCOLAR (Bullying). “Un alumno/a es agredido o se convierte en víctima cuando está expuesto, de forma repetida y durante un tiempo, a acciones negativas que lleva a cabo otro alumno/a o varios de ellos” (Olweus, 1998). 3

Jazarpena: ikerketak eta ekimenak BIZIKASI EKIMENA Jazarpena: ikerketak eta ekimenak Olweus doktoreak Norbegian egindakoa Munduan 1973. Defensor del Pueblo instituzioak egindakoa Estatuan 1999. Hezkuntza Sailak. Tratu-txarren aurkako gida Eskola Jazarpen kasuetan ikastetxeetan jarduteko Gida 2015 ISEI-IVEIko txostenak “Berdinen arteko tratu txarrak” 2009-2012-2016 Euskal Autonomia Erkidegoan 2005.

Egin beharreko bidea… Jazarpen egoeretan ikastetxearekin lankidetzan aritzeko Elkarrekin, ikasi, hausnartu… zertarako Zer da jazarpena? Arrisku adierazleak Jazarpen motak inplikatutakoak Zer behatu? Nola kolaboratu ikastetxearekin? Egoeraen dimentsioa desikasi Nola lagundu?

ESKOLA JAZARPENA BIZIKASI EKIMENA Ikasle ikusleak Isiltasunaren legea Jazarpena jasaten duten ikasleak Pertsonalizazioa Jokabide erasotzaileak dituzten ikasleak Pertsonalizazioa ESKOLA JAZARPENA Botere-desoreka Menderatzea/ mendeko izatea Asmoa Norbere onura  sufrimendua Denboran zehar errepikatzea Irautea

ESKOLA JAZARPENAREN MOTAK ETA ESPARRUAK BIZIKASI EKIMENA ESKOLA JAZARPENAREN MOTAK ETA ESPARRUAK c Xenofoboa eta arrazista Eraso fisikoa, zuzenean Jazarpeneko kasu eta mota guztietan egiten da KALTE PSIKOLOGIKOA Jazarpen homofobikoa Orientazio sexuala, identitate sexuala Arlo fisikoa Jazarpen sexista eta sexuala Kontrola, estereotipoak Zeharkako eraso fisikoa Esklusioa, bazterketa soziala Ziberespazioa Hitzezko erasoa HLPB dituzten ikasleak

Tratu txarren indize orokorra ISEI_IVEI BIZIKASI EKIMENA Tratu txarren indize orokorra ISEI_IVEI

Nortzuk ari dira egoera honetan? Menderatze-mendekotasun eskema BIZIKASI EKIMENA Nortzuk ari dira egoera honetan? Ikusleak Menderatze-mendekotasun eskema Isiltasunaren legea Jokabide erasotzailea duten ikasleak Biktima

Tratu txarren aztarnak Ikastetxeko kontuez ez mintzatzea BIZIKASI EKIMENA Jazarpena gertatzen ari dela antzeman ditzakegun adierazleak.Jordi Collell y Carme Escudé Somatizazioa Tratu txarren aztarnak Ikastetxeko kontuez ez mintzatzea Ikastetxera joan nahi ez izatea Izaera aldaketa Jokabide oldarkorrak Lokartzeko nahasmenduak Ikastetxeko laneekiko jarrera aldaketa Tristezia-goibeltasuna

Kontuz!! Edonork garatu ahal ditu jokabide erasotzaileak BIZIKASI EKIMENA Kontuz!! Edonor izan daiteke biktima Edonork garatu ahal ditu jokabide erasotzaileak

Biktima: zer egin? nola lagundu? BIZIKASI EKIMENA Biktima: zer egin? nola lagundu? Baldintzarik gabeko babesa Maitasuna Entzute aktiboa Komunikazioa Bere autoestimua sustatu Kulpabilizaziorik ez Asertibitateab trebatu Jazarpen egoerak nola ekiditzen lagundu Gertatzen ari dena idazten lagundu: Egoeraren balorazio bat egin Bere sentimenduez hitz egiteko tarteak eskaini Bere lorpenak goraipatu Bera da guretzat garrantzitsuena Ikastetxean komunikatu eta kolaborazioari ekin

Jokabide erasotzaileak: zer egin? Nola lagundu? BIZIKASI EKIMENA Jokabide erasotzaileak: zer egin? Nola lagundu? Jokabidea eta persona desberdindu Datuen aurrean onarpena eta kolaborazioa Ez dira umeen gauzak Bere etorkizuna jokoan dago Egiten ari denaz lasaitasunez hitz egin Familiak ez ditu horrelako jokabiderik onartuko Jazarpen jokabideak bukatu dira Jokabide aldaketa eta erreparazioa Zergatietan sakondu Jokabide egokiak proposatu eta trebatu Empatia Jokabide aldaketa positiboak balioan jarri Ikastetxearekin kolaboratuz erabateko jarraipena egin

Ikusleak: zer egin? zelan lagundu? BIZIKASI EKIMENA Ikusleak: zer egin? zelan lagundu? Pasibotasunak duen eragina kaltegarriaz ohartarazi Txibatoa vs Solidarioa Inguratzen gaituen guztiak du gugan eragina Komunikazioa bermatu Jokabideen zergatiez hausnartu Asertibitatean hezi EZETZ esaten irakatsi Modelajean aritu Ikastetxean antolatuta dauden egituratan parte-hartzera animatu

…eta guk? Zer egin dezakegu? BIZIKASI EKIMENA …eta guk? Zer egin dezakegu? Horretarako ezinbestekoa da desikastea Lankidetzan oinarritutako hezkuntza esku-hartze integralean parte hartu Jazarpen susmorik dugunean ikastetxean jakinarazi Denoi dagozkigun egoerak direla barneratu

BIZIKASI EKIMENA Nola kolaboratu ikastetxearekin? Lasaitasun eta diskrezio osoz eskainiz Gertaerak, datuak, detaileak, jokabideak… Informazioa Adostua, ponderatua, binoranzkakoa… Etengabeko komunikazioa Elkarbizitza Behatokian, OOGean… Partaidetza Hezkuntza esku-hartze profesionalean oinarrituta Konfiantza

Nola kolaboratu ikastetxearekin? Lasaitasun eta diskrezio osoz eskatuz BIZIKASI EKIMENA Nola kolaboratu ikastetxearekin? Lasaitasun eta diskrezio osoz eskatuz

BIZIKASI EKIMENA Eskerrik asko!!

10 IDEIA FALTSU Umeen gauzak dira eta hobeto ez sartu. ESKOLA JAZARPENAREN AURKAKO ETA ELKARBIZITZA POSITIBORAKO EKIMENA EUSKAL HEZKUNTZA SISTEMAN 10 IDEIA FALTSU Umeen gauzak dira eta hobeto ez sartu. Merezi du gertatzen zaiona. Bera (biktima) dabil beti horren bila. Hazkunde prozesuaren parte da, “karakterra” izatea eragiten du. Defenditzeko era onena erasoari erasoarekin erantzutea da. Tratu txarrak mutilen kontua dira. Soilik familia arazoak edo auzo marjinatuetan bizi diren mutilak erasotzen dute. Biktimak pertsona ahulak dira. Posizio neutrala onena da. Erasotzaileari zigorra. Soilik biktimak behar du laguntza.