Linguas e educación en Galicia Henrique Monteagudo Universidade de Santiago de Compostela

1. A diversidade lingüística: mundial, europea, española / peninsular

1. As linguas máis faladas no mundo: mapa

2. As linguas máis faladas do mundo: número de falantes

3. As linguas oficiais dos estados da Europa occidental

4. Linguas oficiais da Unión Europea centro-oriental

5. Linguas minorizadas e minorías transfronterizas en Europa occidental

6. Linguas e modalidades lingüísticas peninsulares

7. As linguas co-oficiais

8. As linguas de España: datos estatísticos

2. Nocións básicas de sociolingüística: bilingüismo individual e social

9. Competencia lingüística: destrezas ORAL ESCRITA RECEPTIVA ENTENDER LER PRODUTIVA FALAR ESCRIBIR

10. Bilingüismo individual (1) Competencia en dúas linguas / uso de dúas linguas Ambilinguismo: bilinguismo perfecto Bilinguismo parcial: Interferencias lingüísticas Alternancia / mestura de códigos Especializacion: funcional, temática, interlocutores

11. Bilingüismo individual (2) Lingua inicial e lingua segunda: adquisición e aprendizaxe Circunstancias, contextos e motivacións para a adquisición ou aprendizaxe da segunda lingua Bilingüismo inicial Bilingüismo non inicial: aprendizaxe formal / informal; uso instrumental / integrativo Bilingüismo substractivo: abandono / mantemento da lingua inicial (semilinguismo)

12. Bilingüismo social e diglosia (1) Bilingüismo social: copresenza de dúas linguas nunha sociedade Lingua e grupo lingüístico. Comunidade lingüística. Distribución social das linguas: Lingua inicial: a adquirida cando se aprende a falar. Lingua das familias / transmisión primaria Competencia lingüística: destrezas orais / escritas Uso lingüístico: dominios de uso lingüístico

13. Bilinguismo social e diglosia (2) Dominios de uso / funcións sociais Privados e informais: familia, amigos e amigas, colegas, veciños Públicos e formais: escola / traballo, medios de comunicación, administración, relacións comerciais, médicos, avogados, descoñecidos

14. Bilingüismo social e diglosia (3) Bilingüismo social equilibrado: equilinguismo, as dúas linguas son iguais = os dous grupos lingüísticos son iguais Bilingüismo social desigual (diglosia): as dúas linguas non son iguais + os dous grupos lingüísticos non son iguais

15. Bilingüismo social desigual: diglosia (4) Diferenzas entre as linguas Por grupos sociais: grupos étnicos, grupos sociais Por funcións na comunicacion social Por cultivo da lingua Por prestixio

16. Bilinguismo social desigual: diglosia (5) Diferenzas por grupos sociais: grupos étnicos, grupos sociais > lingua e identidade Diferenzas por funcións na comunicacion social: Funcións altas: dominios de uso públicos e formais Funcións baixas; dominios de uso privados e informais

17. Bilinguismo social desigual: diglosia (6) Por diferenzas no grao de cultivo da lingua / por facilidade-dificultade de acceso dos e das falantes á modalidade cultivada (‘norma’) Por prestixio: valoracion social positiva, capacidade de suscitar emulación ou imitación. Transferencia de prestixio.

18. Bilingüismo social desigual: diglosia (7) Superposición / subordinación lingüística: diglosia. Diglosia e procesos de substitución / revitalización lingüística: bilingüismo substitutivo, bilingüismo de transición, bilingüismo restitutivo

19. Marco político lingüístico Constitución: principio persoal para o castelán (deber), territorial para as outras Estatuto de Autonomía: Cooficialidade ou dupla oficialidade O galego, lingua propia (territorialidade) Mandato normalizador: política de compensación para o galego Non discriminación por razón de lingua: favorable ao galego