O saber científico
CLASIFICACIÓN DAS CIENCIAS CIENCIAS FORMAIS LÓXICA E MATEMÁTICAS CIENCIAS EMPÍRICAS Da Natureza Física, Química, Bioloxía.... Humanas e Sociais Historia, Socioloxía, Psicoloxía....
*Ver texto; ”fundamentos de las matemáticas” páx 26 apuntes CIENCIAS EMPÍRICAS CIENCIAS FORMALES Infórmannos sobre a realidade empírica, logo amplían o noso coñecemento sobre o mundo. Teñen contido real: feitos empíricos. Utilizan a linguaxe natural e ordinario. Os seus enunciados poden ser verdadeiros ou falsos. A verdade consiste na contrastación coa experiencia. Non se ocupan da experiencia, logo non nos proporcionan información sobre ela. Teñen contido mental-formal: entes ideais. Utilizan linguaxes simbólicas. Non poden determinar a verdade ou falsidade dun enunciado, senón se se actuou con corrección ou non. É dicir, se existe concordancia coas leis definidas. *Ver texto; ”fundamentos de las matemáticas” páx 26 apuntes
OS MÉTODOS DO SABER CIENTÍFICO INDUCIÓN DEDUCIÓN Vaise do particular (menos información) ao xeral (máis información). Amplía o noso coñecemento do mundo ao proporcionarnos novas informacións Non podemos falar de certeza ou de exactitude científica, senón graos de probabilidade máis ou menos altos. É un razoamento propio das ciencias empíricas. Vaise do xeral, ou de algo xa afirmado, ao particular. Non amplían o noso coñecemento do mundo, pois as novas afirmacións xa estaban implicitamente ditas naquilo do que parto. Podemos falar de exactitude ou de certeza absoluta. ciencias formais.
Tódolos os homes son mortais INDUCIÓN Observación (particular) Xeral Inducción exemplo de razoamento indutivo: Sócrates é mortal Platón é mortal Descartes é mortal Tódolos os homes son mortais
Qué condicións debe cumprir unha boa indución? 1) A xeneralización debe estar baseada nun gran número de observacións. 2) As observacións débense repetir nunha ampla variedade de condicións. 3) Ningunha observación debe contradecir a lei universal derivada. *Ver texto páx 26-27 apuntes
exemplo de razoamento dedutivo DEDUCIÓN Xeral Particular Dedución exemplo de razoamento dedutivo Tódolos humanos son mortais (premisa 1) Tódolos científicos son humanos (premisa 2) Tódolos científicos son mortais (conclusión)
O método hipotético deductivo (MHD) en versión “inxenua”: Problema Hipótese(H) Dedución Consecuencias observacionais (CO) Contrastación empírica das CO
Unha boa H debe ser: Adecuada: non debe contradecila evidencia aceptada. Consistente: non debe presentar contradicións internas. Compatible: non debe presentar contradicións externas. Falsable: debe tener CO empíricamente testables.
Contrastación empírica das CO Diverxencia entre as CO e o observado Coincidencia entre as CO e o observado Refutación da H Verificación da H? * Ver ex; 3 b) y 3 c) páx 27-31 apuntes
Desviacións de Urano da órbita prevista (P) Urano desvíase porque existe un planeta descoñecido que exerce unha forza gravitacional que o desvía (H1) Deducción Se o planeta existe, no momento X debería encontrarse no lugar Y(CO) Contrastación Obsérvase a presencia dun planeta no lugar y e no momento X H1 vese corroborada Corroboración de H1
De qué modo o paso do quimo polo duodeno activa ao páncreas? (P) Mediante unha señal nerviosa (H2) Deducción Si anulamos o sistema nervioso o páncreas non se activará (CO) Contrastación Ao anular o sistema nervioso o páncreas activouse H2 vese falsada Falsación de H2
Refutación por modus tollens: un procedemento lóxicamente válido: a calle estará mollada Si p q Si chove - q a calle non está mollada - p Non chove
Verificación por modus ponens: un procedemento lóxicamente NON válido: a calle estará mollada Si p q Si chove q a calle está mollada Chove p
Papel da experiencia na confirmación das teorías Verificacionismo (Neopositivistas) Falsacionismo(POPPER) Asimetría verificabilidade – falsabilidade Ningunha observación ou enunciado singular pode confirmar unha teoría porque sempre se pode encontrar un que a invalide no futuro, porén, un feito que contradiga ou desminta unha teoría basta para invalidala. Unha teoría é falsa cando atopamos un enunciado observacional que a falsee= da verdade de enunciados singulares óbténse a falsidade de enunciados universais. O valor científico dunha hipótese está na súa resistencia a ser refutada Principio verificación forte; as teorías científicas poden ser verificadas pola experiencia dun xeito concluínte. problema da indución : problema de establecer a verdade de enunciados universais a partir da experiencia, sendo que esta sempre é particular – Principio verificación feble “a inferencia indutiva é probable”. *Ver texto Popper páx 14 apuntes
Falsacionismo e progreso Comprobadas e criticadas A ciencia comeza Hipóteses Falsables OBS. e EXP. H. falsable Problemas á luz dunha teoría H. falsable OBS. e EXP. H. falsable OBS. e EXP. Críticas e probas máis rigurosas H. Con éxito Nunca se pode dicir que unha teoría é verdadeira. Pódese dicir que é superior as súas predecesoras no senso que é capaz de superar probas que falsaron as súas predecesoras.
KUHN.RASGOS CARACTERÍSTICOS DA SÚA TEORÍA Importancia ao papel que desempeñan as caracterísitcas sociolóxicas das comunidades científicas: Contexto de Descubrimento. Visión máis relativista e esceptica da da ciencia. O progreso e a verdade só se poden dar dentro de cada paradigma científico; non son absolutos. O progreso da ciencia ten un carácter revolucionario: Rupturismo fronte a continuismo Relativiza o papel do método hipotetico-dedutivo e rexeita o falsacionismo
PROGRESO DA CIENCIA SEGUNDO KUHN. Ciencia Normal paradigma Crise Preciencia Revolución Nova Ciencia Normal Nova Crise
Especificidade das ciencias sociais Obxecto;”Natureza” =independente da vontade humana Determinista e causal no seu comportamento; Método hipótetico-dedutivo Explicar = consiste en coñecer as causas que o producen Obxecto;Cultura=responde ás vontades humanaso suxeito forma parte do obxecto de estudo. O campo da cultura non é determinista. A capacidade de predicións e xeneralización é menor Mesmo método que o das ciencias naturais? Tradición empírico-analítica Tradición hermeneutica Explicar –comprender-criticar Ciencias Naturais Ciencias Sociais