HTB: oinarriak, markoa eta unitate didaktikoak Rakel Arrizabalaga Itxaropena Zaballa Ordizia 2008-10-8.

Presentación del tema: "HTB: oinarriak, markoa eta unitate didaktikoak Rakel Arrizabalaga Itxaropena Zaballa Ordizia 2008-10-8."— Transcripción de la presentación:

1 HTB: oinarriak, markoa eta unitate didaktikoak Rakel Arrizabalaga Itxaropena Zaballa
Ordizia

2 IKERTZAILEAK GARA 2. zikloa BAZTERKERIAREN AURKA 3. zikloa
HIZKUNTZEN TRATAERA BATERATUA Zertarako da? Zer da? Zergatik? Nola ? SEKUENTZIAZIO MARKOA Nola gauzatzen da? Zer da? Zeintzuk dira ezaugarriak? IKERTZAILEAK GARA 2. zikloa BAZTERKERIAREN AURKA 3. zikloa

3 1. Hizkuntzen Trataera Bateratua

4 HIZKUNTZEN TRATAERA BATERATUA?
ZER DA HIZKUNTZEN TRATAERA BATERATUA? Hizkuntzak modu integratuan irakasteko programazio adostua Hizkuntzen oinarri komunak eta metodologia berdinak dira programazioaren abiapuntua Ikuspegi komunikatibotik programatuta

5 Zergatik hitz egiten da gaur egun HIZKUNTZA TRATAERA BATERATUAZ?
HIZKUNTZEN DIDAKTIKAN HIZKUNTZEN ESTATUSEAN ALDAKETAK Euskara eta gaztelaniaren koofizialtasuna. Bi edo hiru hizkuntza hezkuntza transmititzeko tresna bezala. Hizkuntza aniztasun handigoa eskolan. Jarrera positiboen garapena hizkuntzen aniztasunaren aurrean. Aldaketak iturri epistemologikoetan. Aldaketak ikaskuntza teorietan. Aldaketak ikuspegi metodologietan.

6 HTBranzko URRATSAK “Oinarrizko Curriculum Diseinu honen abiapuntua hizkuntza ikaskuntzak Hizkuntza Arlo bakarrean biltzea da..” 1992 “Hizkuntza Arloaren ikuspegiak bateratzaile behar du izan, hizkuntza batean ikasitakoa beste edozeinetara igarotzea ahalbidetuko duten curriculumeko hizkuntza guztien oinarri komun eta metodologia berdinetatik abiatzearren”. OINARRIZKO CURRICULUM DISENUA

7 OINARRIZKO HEZKUNTZAREN DEKRETUA
HTBranzko URRATSAK Lehen Hezkuntzako ikasleak, hein batean, eleanitzak direnez, hizkuntza-irakasleak beharturik daude, planteatutako hezkuntza-helburuei eutsita, beren irakaskuntza-metodoak aztertzera eta egokitzera, eta, batik bat, hizkuntzak era integratuan lantzera. Hizkuntzak era integratuan irakastea, ebidentzia hauen ondorioa da:batetik, ikasle elebidunak edo eleanitzak etengabe eskura ditu hainbat hizkuntza eta haien bidez ikasitakoa, eta hori guztia bere jakintzaren eta emozioen parte da. Bestalde, hizkuntzak ikastea transferigarria da, eta hiztunen inguruan hizkuntza bat baino gehiago daude aldi berean. Beraz, hizkuntza bakoitzaren ezaugarri propioak landu behar dira batetik, eta, bestetik, batera landu hizkuntza guztiek dituzten alderdi komunak; betiere, hizkuntza bakoitza ongi erabiltzen saiatuz. 2007 OINARRIZKO HEZKUNTZAREN DEKRETUA

8 HIZKUNTZEN IRAKASKUNTZAREN PARADIGMAREN ALDAKETA
ZER irakasten dugu? Hizkuntza kontzeptua ZERTARAKO irakasten dugu? Komunikazio gaitasuna NOLA irakasten dugu? Ikuspegi komunikatiboa

9 Zer irakasten dugu? Hizkuntza kontzeptua
Psikolinguistika Soziolinguistika Pragmatika Testuaren linguistika

10 Zer irakasten dugu? Hizkuntza kontzeptua
Hizkuntza guztiak elkarreraginaren bidez ikasten dira, esanahia negoziatu ondoren. Hizkuntzei buruzko gogoeta bultzatzeko eremuak komunak dira: soziolinguistikoa, psikolinguistikoa, pragmatikoa eta estrategikoa. Testuak ulertu zein ekoizteko prozedurak berdinak dira. Ikasteko zein komunikatzeko estrategiak komunak dira. Hizkuntza kontzeptu berdinak erabiltzen dira hizkuntza guztietan. Testu-tipo eta testu-generoen ezaugarriak antzekoak dira hizkuntza desberdinetan. Hizkuntza irakaskuntzarako metahizkuntza komuna. Hizkuntzekiko eta hiztunekiko jarrera positiboak hizkuntza guztietatik bultzatu behar dira. Eta abar luze bat

11 HIZKUNTZEN ARTEKO TRANSFERIGARRITASUNA
Gaitasun estrategikoa Testuak Ulertzeko Estrategiak Eta prozedurak Testuak Sortzeko prozedurak Oinarrizko Metahizkuntza Testu eta Genero Desberdineko ezaugarriak Kontzeptu Linguistiko orokorrak Jarrerak Literatura Diskurtsoaren ezaugarriak

12 Zertarako irakasten dugu? Komunikazio gaitasuna
Komunikazio gaitasunaz hauxe ulertzen da: hizkuntza erabiltzeko gaitasuna komunikazio egoera anitzetan. TESTUAK ulertu zein ekoiztu .

13 Komunikazio gaitasunak abilezia, prozedura eta estrategia anitzak biltzen ditu.
G. Diskurtsiboa. G. Soziolinguistikoa G. Estrategikoa. G. Linguistikoa

14 TESTUAK Zuzenak Egokiak Koherenteak Kohesionatuak

15 Curriculumeko Hizkuntzen Trataera Bateratuak ondokoak ahalbidetzen ditu:
Hizkuntzen alderdi komunak lantzea edozein hizkuntzatatik: Hausnarketa linguistikoa egiteko ohitura eta prozedurak. Hizkuntzei buruzko kontzeptu orokorrak. Hizkuntzekiko jarrerak. Edukien sekuentziazio egokiagoa eta denbora optimizatzea. Ikasitakoa hizkuntza batetik bestera igarotzea. Ikuspegi metodologikoak partekatuz jardunaren koherentzia handiagoa lortzea. Ikasgelarako jarduera eraginkorragoak diseinatzea. Hizkuntzez mintzatzeko metahizkuntza bateratua erabiltzea. 15

16 Nola irakatsi? Ikuspegi komunikatiboa
Hizkuntzak irakasteko eredu didaktikoa da, hizkuntzaren erabileran oinarritzen dena. Hizkuntza bera, kodigoa, aztertzen du eta baita beste elementuak ere, komunikazio jarduerak osatzen dituztenak.

17 Nola irakatsi? Ikuspegi komunikatiboa
Erabilpena + Kodea + Testuingurua + Xedea +…. Komunikazio egoera desberdinetan sortutako testu anitzak irakurri, entzun, idatzi, ahoz ekoiztu, elkarrekin hitz egin…

18 Nola irakatsi? Idazketa proiektuak
IDAZKETA PROIEKTUA. Asmo komunikatiboa duen ekoizpen globala. Interesgarria izan daitekeen zer edo zer burutzeko asmoz aukeratutako lan-plana da (ebatzi behar den ataza bat, konpondu beharreko arazoren bat …). EZAUGARRIAK. Ataza errealak. MOTIBAZIOAK erabateko garrantzia du eta IKASKETA-HELBURUAK oso argi eta zehatz daude adierazita.

19 HTBren lanaren zutabeak:
GOGOETA TEORIKOA PRAKTIKAREN ANALISIA Hurrenkera ALEATORIOA CURRICULUM BATERATUA EGITEA

20 2. Edukien sekuentziaziorako markoa

21 ZER ADIERAZI NAHI DUGU SEKUENTZIAZIORAKO MARKOAZ HITZ EGITEN DUGUNEAN?
Hizkuntzen artean edukiak banatzeko proposamena Hizkuntzakoak ez diren edukiak ere marko honetan sartzen dira

22 Sekuentziazio markoaren ezaugarriak
Ikuspegi komunikatiboa Proposamen irekia Proiektuka antolatuta Testu-generoen aniztasuna Kooperazioa Inklusioa

23 MARKOA EGITEKO IRIZPIDEAK
Hizkuntza bietan testu tipologia bera landuko da. Hizkuntza bietan testu tipo bera landuko da. Ziklo bakoitzean testu tipo guztiak landuko dira. Ziklo bakoitzean erabilpen eremu guztiak landuko dira. Testu generoen aniztasuna ziurtatuko da. Azken ekoizpena, behin gutxienez, ahozkoa izango da. Azken ekoizpena, behin gutxienez , gelatik kanpo aterako da. Hizkuntzak ez diren arloak barne hartzen ditu.

24 PROIEKTUAK GARATZEKO IBILBIDEA
Motibazioa eta negoziazioa. Informazio bila. Proiektuari dagozkion gaitasun diskurtsibo, soziolinguistiko, linguistiko eta estrategikoen ezaugarrien analisia. Testuaren ekoizpena: testuingurura egokitzea, plangintza, testu egokitzapena, berrikuspena. Proiektuaren aurkezpena jendaurrean. Ebaluazioa ( hasieran, jarraipenean eta amaieran).

25 3. Unitate didaktikoak

26 Makinak. Nola funtzionatzen dute?
IKERTZAILEAK GARA 2. zikloko materialak BAZTERKERIAREN AURKA 3. ziklorako materialak Makinak. Nola funtzionatzen dute? ¿Qué voy a ser de mayor? Iparra eta hegoa, mundu bi Conocer es crecer

27 SEKUENTZIAZIO MARKOA PROIEKTUA EREMUAK TESTU TIPOA AZKEN EKOIZPENA H1
Gure arbasoen ekarpenak Ikasketako hizkuntza Hizkuntza gizarteko komunikabideetan Azalpena Katalogoa (I) Informazioa jasotzeko fitxa (I) Azalpen laburra: txosten txiki bat (A) Inauteriak Hizkuntza Literaturan Pertsonen arteko harremanak Narrazioa Bakarrizketa/bertsoak (A) Ipuina kontatu ahoz (A) Kondairak(A) Bazterkerien aurka: kontuz aurreiritziekin Argudioa Eztabaida(A) Pobreziaren aurkako kanpaina (I) Etorkinen egoera salatu manifestu baten bidez/role play(A) Zain dezagun gure aberastasuna Liburu bat gomendatu (I) Alegia baten moraleja eztabaidatu(A) Olerkiak eta abestiak (testu bildumarako) (I) Ikertzaileak gara Makina sinple bat egiteko instrukzio testua (I) Ofizioei buruzko galdetegiaren informea (I) Lanbideei buruzko “Tribial” jolasa(A)

28 UNITATEAREN ARDATZA H1: Instrukzioak H2: Inkestaren ondorioen azalpena
H3: Tribial jolasa Azken ekoizpena: Gizakiaren lana errazteko asmatu den makina baten instrukzio edo erabilpen argitalpena eta haien erakusketa ikastetxean. Azken ekoizpena: Familiakoen lanbideei buruzko inkesta egin, txostena prestatu eta ondorioak azaldu etxekoei. Azken ekoizpena: Lanbideei buruzko Tribial jokoaren galdera-erantzunak prestatu gelan jolasteko. Markoaren zehaztapena: Gizakiak hasiera-hasieratik bere lana errazteko makinen beharra izan du. Gaur egun ere makinak erabiltzen ditugu bizitza arruntean, makina sinpleak zein konplexuak. Hauek ezagutzen neskek eta mutilek berdintasunez jokatzeko aukera izango dute. Markoaren zehaztapena: Lanbide desberdinak ezagutu. Lanbideen sailkapena egin irizpide batzuen arabera oinarrizko hiru sektoreak ezagutzeko. Euskadiko industriaren historia laburra. Markoaren zehaztapena: : Lanbide desberdinak ezagutu eta erabiltzen dituzten materialak, tresnak eta makinak zeintzuk diren jakin.

29 KOMUNIKAZIO EGOERA Gaia: Ikertzaileak gara. Makina sinpleak.
Igorlea: 2. zikloko ikasle taldeak Hartzailea: Eskolako etapako ikasleak Kanala: Idatzia Asmoa eta helburua: Egindako makinak erakutsi eta eraikitzeko beharrezko instrukzio testuak. Argitalpen lekua: Ikastetxeko pasabidea Erabilpen eremua: Ikasketako hizkuntza Testu tipoa: azalpen testua Testu generoa: Instrukzio testua Tema: Investigando.. ¿Qué quieres ser de mayor? Emisor: Grupo de 2º ciclo Receptor: Familias del alumnado Canal: Escrito y oral Intención y finalidad: Informar del resultado de la encuesta en la escuela y a los familiares sobre sus profesiones Lugar de comunicación: Casa/Escuela Ámbito: La lengua en el aprendizaje, relaciones interpersonales Tipo de texto: Texto expositivo Genero textual: Exposición oral de un informe Gaia: Ikertzaileak gara. Lanbideak eta tresnak. Hartzailea: Etapako ikasleak Kanala: Ahozkoa Asmoa eta helburua: Lanbideei buruzko Tribial jokorako galdera-erantzunak prestatu gelan jolasteko Argitalpen lekua: Gela Testu generoa: Galdera-erantzunak. La situación de comunicación se define para cada una de las unidades y podemos comprobar que si bien hay una coincidencia también encontramos otros aspectos que son diferentes. Trabajando diferentes géneros del mismo tipo de texto se trabajan sus características.

30 GARATUKO DIREN KONPETENTZIAK
IKASTEN IKASTEKO GAITASUNA ZIENTZIA-, TEKNOLOGIA- ETA OSASUN-KULTURARAKO GAITASUNA GIZA ETA ARTE KULTURARAKO GAITASUNA INFORMAZIOA TRATATZEKO ETA TEKNOLOGIA DIGITALA ERABILTZEKO GAITASUNA HIZKUNTZA KOMUNIKAZIORAKO GAITASUNA GIZARTERAKO ETA HERRITARTASUNERAKO GAITASUNA NORBERAREN AUTONOMIARAKO ETA EKIMENERAKO GAITASUNA MATEMATIKARAKO GAITASUNA Unitatearen funtzionaltasuna eta erabiltzen den metodologiak bideratzen du gaitasun guztien garapenera. Gaitasun guztien ezaugarri nagusia “egiten jakitea” hau da, errealitatean aplikatzen den jakintza lanaren ildo nagusitzat hartu dugu .

31 PROIEKTUAREN AURKEZPENA JENDAURREAN
Ahozkotasunak gizartean duen garrantziaz jabetuta ahozko komunikazioaren arauak ikas ditzaten jarduera batzuk planteatu ditugu, azken ekoizpenerako edo bitarteko atazetarako. Kasu batzuetan gelatik kanpo ateratzen denez testuinguru horretara egokitzea eskatuko dio ikasleari eta horretarako trebatu behar da. Euskaran nahiz eta azken ekoizpena idatzizkoa izan unitatearen garapenean ahozko jarduerak lantzen dira.

32 TALDEKATZEA Proiektuetan talde-lana bultzatzen da.
Talde handian motibazio eta negoziazio jarduerak batez ere antolatu dira. Jarduera gehienak talde txikian egiten dira: ahalmen desberdina duten ikasleei begiratuta eta ikasle guztien elkarreragina bultzatu nahian. Oso garrantzitsua da proiektuaren hasieran eta amaieran banaka egiten diren auto-erregulazio jarduerak .

33 HIZKUNTZA-TREBETASUNAK
Europako Erreferentzi Markoan ezarri diren bost trebetasunak lantzen dira unitatean zehar: entzumena, irakurmena, elkareragina, idazmena eta ahozko adierazmena. Jarduera bakoitzean lantzen diren trabetasunak islatzen dira ikurra hauen bidez. Ikurrak Portfoliotik hartuta daude eta ikasleei eta irakasleei gogoratzen die garatzen den trebetasuna zein den.

34 PROIEKTUAK GARATZEKO IBILBIDEA
Motibazioa Negoziazioa Proiektua garatzeko ibilbidea: Hasierako motibazioa saioak interesa piztu eta aurrezagupenak azaleratzea (Agerian jartzea) du helburu. Negoziazioan ZER EGINGO DUGU? ZERTARAKO EGINGO DUGU? Eta ZER IKASIKO DUGUn negoziatzen da. Inplikazioa lortzeko aukera eman behar zaie ikasleei proposamena euren ezagupenetara eta interesetara egokitzeko.

35 LAN SEKUENTZIAK Testua aztertzeko Testua ekoizteko
Informazioa bilatzeko Testua aztertzeko Testua ekoizteko Proiektuari dagozkion gaitasun diskurtsibo, soziolinguistiko, linguistiko eta estrategikoak aztertzen dira eta erabilera hobetzeko lantzen dira hiru sekuentzia hauetan.Erabileraren inguruan gauzatzen dira. 1.Sekuentzian informazioa lortzeko estrategiak erabiltzen dira kontzeptu mapak egiten ikasten dute. 2. Sekuentzian testuaren ezaugarriak: egitura, antolatzaileak, lexikoa eta abar lantzen dira. 3. Sekuentzian testua ekoitziko dute. kontrol zerrenda adostu eta gero.

36 TESTUA EKOIZTEA Testuingurura egokitzea Planifikatzea Testualizatzea
Berrikustea Testu ingurura egokitzea: Ados jarri garenetik ez dugu galdu irizpide hori, behin eta berriz gogoratzen da, nork, nori, non, eta zertarako den azken xedea. Planifikatzea: sekuentzian zehar ikasi dutena gogora ekarri behar dute. Egingo duten idazkirako pausuak zehaztu egin behar dituzte denon artean. Irakasleak ikusiko du zein den behar duten laguntza kontrol zerrenda betetzeko. Testualizatzea:egiten duten ahala kontrol zerrenda erabili behar dute ikasitakoaren erabilpena ziurtatzearren. Berrikusketa; koebaluazioa bultzatu nahi dugu. Eta txantiloi bat erabiliko dute hobekuntzarako proposamenak egiteko.

37 EBALUAZIOA Hasieran Prozesuan Amaieran
Hasieran: aurrezagupenak kokatzeko motibazio saioan galdera sorta proposatzen da. Irakasleak kontzeptu mapa sortu dezake ikasleen ezagutzak eta hutsuneak azaleratzeko. Amaieran: Prosezuaren amaieran egin dugu eta ikasle bakoitzak ikasi duena erakusteko du. Prozesuan: Ebaluazioa prozesuaren barruan dago eta erabili dugu ikasleen aurrerapenak eta zailtasunak antzemateko. Bere helburua ikasle bakoitzaren autoerregulazioa lortzea da. Kontrol zerrendaren bidez ikasleak bere zailtasunak eta hutsuneak identifikatu ditzake, norberarenak zein besteenak. Ikasle batek beste baten testua aztertzen duenean ez ditu bakarrik bestearen okerrak aurkituko bereak ere antzemango ditu . EBALUAZIO FORMATIBOA

38 NON AURKITU Berrikuntza.net Hizkuntza normalkuntza eta eleaniztasuna
Hizkuntzen Trataera Bateratua

39 Eskerrik asko zuen arretagatik