1. sektorea Arrantza

1. sektorea Arrantza, gaur egun 88. orrialdea Arrantza, gaur egun -Definizioa: Itsaso, ibai eta aintziretan arrainak eta uretako beste animali batzuk (zetazeoak, zefalopodoak, moluskuak, krustazeoak…), algak eta bestelako landareak harrapatzea da. -Azken hamarkadetan arrantza-ekoizpenak gora egin du. %85 gizakien kontsumorako erabiltzen da. Gainerakoa, lehengai bezala erabiltzeko da (arrain irinak, olioak… egiteko). Biztanleko kontsumoak gora egin du. -Garatzeko bidean dauden herrialdeek herrialde garatuetara esportatzen dute haien arrantza. -Neurriz kanpo arrantzatzen da: Espezieak agortzeko arrisku handia dago. Hainbat neurri hartzen dira: Arrantza-hitzarmenak, espezien tamaina kontrolatzea, geldialdi biologikoak, arrantza-teknika batzuk debekatu…

1. sektorea Arrantza motak: 88. orrialdea Arrantza motak: (Arrantza non egiten den irizpidearen arabera) -Kostaldeko arrantza: Kostaldean egiten da, ontzi txikietan eta artisau metodoekin. Autokontsumoa eta bertako merkaturako erabiltzen da. -Itsasbazterreko arrantza: Kostaldetik gertu egiten da, ontzi txiki eta ertainetan, aparailu jakin batzuk erabiliz (harrapatu nahi den espeziearen araberakoa). Arrantzaldia egun bat irauten du gehienez. -Itsas zabaleko arrantza: Itsas zabalean egiten da, ontzi handiekin. Tresna tekniko modernoak erabiltzen dira. Arrantza-arte ezberdinak erabiltzen dituzte. Faktoria-ontziak bereziki prestatuta daude harrapatutako arraina garbitu, zatitu, paketatu eta izozteko. Arrantzaldia asteak edo hilabeteak irauten du.

1. sektorea Arrantza guneak edo kalak (I) -Definizioa: Arrantza espezieak biltzen diren eremu jakinak. -Non daude? *Plataforma kontinentaletan daude. Bertan planktona (organismo txikiz osatuta) hazten da, arrain askoren elikagaia dena. Planktonaren kontzentrazioaren faktoreak: a) Eguzki argia b) Uraren tenperatura c) Uraren gatz mineralak eta materia organikoa *Espezie ugari egoten dira itsaslaster hotzak eta beroak elkartzen diren lekuetan ere. 89. orrialdea

1. sektorea Arrantza guneak edo kalak (II) -Non arrantza egin? 89. orrialdea Arrantza guneak edo kalak (II) -Non arrantza egin? *Arrantzaleek ezin dute edonon arrantzatu. Nazioarteko legeriak herrialde bakoitzari bere kostaldeko itsasertzetik 370 km-ra (200 milla) arteko itsas eremuan arrantza egiteko eskubidea ematen die. Eremu honi “Ekonomia Eremu Esklusiboa” deitzen zaio. *Arrantza hitzarmenak: Hainbat herrialdeen artean izenpetutako akordioak, batak bestearen uretan arrantza egiteko.

1. sektorea Arrantza guneak edo kalak (III) 88. orrialdea Arrantza guneak edo kalak (III) -Egungo egoera: Neurriz kanpo arrantzatzen da. Kalen espezien agortzea eta desagerpena ekarri dezake. Gobernuek neurri batzuk hartu dituzte, itsas ingurunea modu iraunkorrean ustiatzeko: a) Arrantza teknika batzuen debekatzea (arrastre arrantza, sare pelagikoak…) b) Harrapaketa kopurua murriztea c) Harrapatutako espezieen tamaina kontrolatzea d) Atsedenaldi biologikoak ezartzea

1. sektorea Arrantza guneak edo kalak (IV) 89. orrialdea Arrantza guneak edo kalak (IV) -Akuikultura: Uretako animalia eta landare organismoak itxian haztea da. *Arrain eta itsaski jakin batzuen desagertzea saihesten laguntzen du. *Arazoak sortzen ditu, baina: Itsaso zabalean arrantzatutako arrainen irinarekin elikatzen dira arrain-haztegietako espezieak.