BERTSOLARITZA: ERDI AROTIK XX. MENDEAREN HASIERARA
1.1. Bat-bateko inprobisazio kantatuarekin lotzen dugu. 1.2. Bertsolariek kantatzeko unean sortzen dute bertsoa: neurri eta doinu zehatzez baliatuz. 1.3. Ez da poesiarekin nahastu behar: Poesiaren helburua: zerbait ederra adieraztea. Bertsolaritzarena: mezua eta erantzuna dira garrantzitsuak 1.4. Bertsolaritzari buruzko lehen berriak XIX. Mendekoak (lehenengo bertso paperak) Baina lehenago ba al zegoen bertsolaritzarik? ZER DA BERTSOLARITZA?
2.1. XV. Mendeko lege bati esker, badakigu garai hartan bertsolariak bazirela eta emakumeak gainera. 2.2. Ahozko herri literaturan emakumeen garrantzia handia: erromantzeetan azaltzen ziren. (Adibidez: Milia Lasturko) 2. BERTSOLARITZA ERDI AROAN
a) XIX. Mendean hasi ziren bertsoak idatziz jartzen. b) URREZKO AROA deitzen zaio XIX.mendeari, bertsolari asko eta oso onak izan zirelako. c) Garai latz hartan, bertsolariak herriaren mezulariak ziren. 3.1. 3.BERTSOLARITZA PAPERERA a) BERTSOLARI ESKOLATU GABEAK b) BERTSOLARI ESKOLATUAK 3.2.
BERTSOLARI ESKOLATU GABEAK Herri-bertsolariak ziren, bat-batean elkarren aurkako desafioetan hasten zirenak. PERNANDO AMEZKETARRA Nekazaria, artzaina eta bertsolaria. Bere bertso eta ateraldiak oso famatuak XENPELAR (Joan Frantzisko Petrirena) Bertsopaper bikainak utzi zituen eta bat-batean ere oso ona omen zen. TXIRRITA (Jose Manuel Lujanbio) Alproja fama zuen bertsolari handia. Gai sakonetan ere ondo moldatzen zen bertsolari umoretsua. BERTSOLARI ESKOLATU GABEAK
Bere bertsoetan tristura nabaria da. Bertsolari erromantikoa. Bertsogintza idatzia landu zutenak. PIERRE TOPET ETXAHUN Bere bertsoetan tristura nabaria da. Bertsolari erromantikoa. JOSE MARIA IPARRAGIRRE Herriz herri kantatuz bizi izan zen. Atzerriko musika ekarri zuen Euskal Herrira. Gernikako Arbola kanta berea da. INDALEZIO BIZKARRONDO BILINTX Edertasun eta maitasun iristezinei buruzko Bertsopaperak idatzi zituen. Oso ondo adierazi zituen barne-sentimenduan. PEDRO MARI OTAÑO Eztarriak lagundu ez zionez, bertso idatzietara jo zuen. Bere bertsoetan euskara asko zaintzen zuen. BERTSOLARI ESKOLATUAK