EUSKADIKO TOKI-ERAKUNDEEN LEGEA TOKI-ERAKUNDEEN FINANTZAKETA ATENCION TELEFONICA PERSONALIZADA EUSKADIKO TOKI-ERAKUNDEEN LEGEAREN AURKEZPENA EUSKADIKO TOKI-ERAKUNDEEN LEGEA TOKI-ERAKUNDEEN FINANTZAKETA Bilbo, 2016ko apirilaren 25a Sebas Zurutuza Kudeaketa Estrategiako zuzendari nagusia Gipuzkoako Foru Aldundia
ATENCION TELEFONICA PERSONALIZADA EUSKADIKO TOKI-ERAKUNDEEN LEGEAREN AURKEZPENA Aurkibidea Udal-eskumenak eta udal-finantzaketa EAEko tokiko ogasunen jardunari buruzko printzipioak. Oinarrizko datu ekonomiko-finantzarioak Baldintzarik gabeko finantzaketa. Zerga itunduak Eskumen propioen esleitzea, eskumenak transferitzea, eskuordetzan ematea… Tokiko Politika Publikoen Euskal Kontseilua Euskaltegiak eta musika-eskola. Gizarte-larrialdiko laguntzak Ondorioak
Udal-eskumenak eta udal-finantzaketa ATENCION TELEFONICA PERSONALIZADA EUSKADIKO TOKI-ERAKUNDEEN LEGEAREN AURKEZPENA Udal-eskumenak eta udal-finantzaketa 10. helburua (zioen azalpena V): EAE udalek finantzaketa egokia izan behar dute, udal-eskumenak zuzen gauzatu ahal izateko. Euskadiko Toki Erakundeei buruzko legeak integratu egiten ditu, eta ez banandu, udal-autonomiaren oinarri diren bi alderdiak: udal-eskumenak eta udal-finantzaketa. Horrekin batera, euskal udalari aitortzen zaio gainerako lurralde-botere publikoekin elkarrizketa edukitzeko ahalmena (Tokiko Politika Publikoen Euskal Kontseilua eta Finantza Publikoen Euskal Kontseilua)
Tokiko ogasunen jardunari buruzko printzipioak (110. artikulua) ATENCION TELEFONICA PERSONALIZADA EUSKADIKO TOKI-ERAKUNDEEN LEGEAREN AURKEZPENA Tokiko ogasunen jardunari buruzko printzipioak (110. artikulua) Finantza-autonomia Aurrekontu-egonkortasuna eta finantza-jasangarritasuna Finantza-nahikotasuna Legezkotasuna, gardentasuna, eraginkortasuna, efizientzia, kontrola, kutxaren batasuna eta arrazionaltasuna
Aurrezki garbia EAEn. Balore absolutuetan
Aurrezki garbia EAEn. Balore erlatiboetan
Zorra EAEn. Balore absolutuetan Aurrezki garbia EAEn. Balore absolutuetan
Zorra EAEn. Balore erlatiboetan
2011ko sarrerak EAEan, Nafarroan eta Erregimen komunean LURRALDEA Araba Bizkaia Gipuzkoa EAE Nafarroa ERR.AMANK. Zergak 198.327,50 590.290,18 447.448,99 1.236.066,67 329.840,78 24.926.099,25 Transferentziak 254.294,69 925.953,31 518.434,45 1.698.682,45 317.287,21 17.141.255,05 Bestelako sarrerak 34.671,95 60.800,12 42.077,38 137.549,45 66.587,27 1.722.340,86 Zorra 6.899,58 14.809,81 30.020,61 51.730,01 18.809,66 1.761.774,78 G U Z T I R A 494.193,73 1.591.853,42 1.037.981,43 3.124.028,58 732.524,92 45.551.469,93 40,13 37,08 43,11 39,57 45,03 54,72 51,46 58,17 49,95 54,37 43,31 37,63 7,02 3,82 4,05 4,40 9,09 3,78 1,40 0,93 2,89 1,66 2,57 3,87 100,00
2011ko sarrerak, biztanle eta BPGaren arabera LURRALDEA Araba Bizkaia Gipuzkoa EAE Nafarroa ERR.AMANK. Zergak 621,27 510,73 630,56 565,81 513,73 561,86 Transferentziak 796,60 801,16 730,59 777,57 494,18 386,38 Bestelako sarrerak 108,61 52,61 59,30 62,96 103,71 38,82 Zorra 21,61 12,81 42,31 23,68 29,30 39,71 G U Z T I R A 1.548,10 1.377,31 1.462,76 1.430,02 1.140,91 1.026,77 1,86 1,77 2,09 1,89 1,80 2,51 2,38 2,77 2,42 2,59 1,73 0,33 0,18 0,20 0,21 0,36 0,17 0,06 0,04 0,14 0,08 0,10 4,63 4,77 4,84 4,00 4,59
Udalen sarreren egitura ATENCION TELEFONICA PERSONALIZADA EUSKADIKO TOKI-ERAKUNDEEN LEGEAREN AURKEZPENA Udalen sarreren egitura EUSKAL HERRIKO TOKIKO KORPORAZIOEN AURREKONTUAREN LIKIDAZIOA SARRERAK 2013 % 1. Zuzeneko zergak 645.373.441 % 21,71 2. Zeharkako zergak 42.141.537 % 1,42 3. Tasak eta beste sarrera batzuk 53.190.042 % 18,61 4. Transferentzia arruntak 1.469.233.385 % 49,42 5. Ondare sarrerak 61.452.907 % 2,07 6. Inbertsio errealak besterentzea 60.955.889 % 2,05 7. Kapital transferentziak 86.391.833 % 2,91 8. Aktibo finantzarioak 16.644.446 % 0,56 9. Pasibo finantzarioak 37.736.315 % 1,27 GUZTIRA 2.973.121.808 % 100,00 Diru-sarrera guztiak BPGaren % 4,51 dira eta 1.364 euro biztanle bakoitzeko
Baldintzarik gabeko finantzaketa ATENCION TELEFONICA PERSONALIZADA EUSKADIKO TOKI-ERAKUNDEEN LEGEAREN AURKEZPENA Baldintzarik gabeko finantzaketa Orokorrean, udalerrien eta gainerako toki-erakundeen finantzaketa baldintzarik gabekoa izango da. Baldintzatutako finantzaketa salbuespenez emango da, irizpide batzuk jarraituz: Udalen parte hartzea bermatu behar da planetan Urte anitzeko kudeaketa ekonomikoa erraztu beharko da, aurrekontu-egonkortasuna eta finantza-jasangarritasun printzipioak bermatzeko Zerbitzu publikoen efizientzia, efikazia eta kalitatea bermatuko dira
Udalen partaidetza zerga itunduetan Ekonomia Itunaren baliabideak banatzeko ereduak “Kanpoko” eredua edo Kupoarena: aldebakarreko arriskua “Barneko” eredua edo Ekarpenena (Ekarpenen Legea) eta Udal Fondoa (foru arauak): arrisku partekatua
Udalen partaidetza zerga itunduetan ATENCION TELEFONICA PERSONALIZADA EUSKADIKO TOKI-ERAKUNDEEN LEGEAREN AURKEZPENA Udalen partaidetza zerga itunduetan Toki-ogasunek parte hartuko dute zerga itunduetan Udal eskumenei aurre egiteko egokia den baliabide maila bermatu behar da Udalek Finantza Publikoen Euskal Kontseiluan parte hartuko dute: Ekarpen legeak onartzerakoan Banaketa horizontalaren eredua finkatzerakoan eta eman daitezkeen desorekak zuzentzeko ezar daitezkeen mekanismoak onartzerakoan
Udalen partaidetza zerga itunduetan ATENCION TELEFONICA PERSONALIZADA EUSKADIKO TOKI-ERAKUNDEEN LEGEAREN AURKEZPENA Udalen partaidetza zerga itunduetan Lurralde historiko bakoitzean, udalen parte-hartzea zehaztea foru-organoen eskumena da Finantza Publikoen Euskal Kontseiluak, gomendio gisa, banaketa irizpide batzuk zehaztu ahal izango ditu (finantza-nahikotasuna eta arrisku partekatua; ahalegin fiskala sustatzeko eta gastu arrunta orekatua bermatzeko). Irizpideak finkatzerakoan gutxienez kontuan izango dira biztanleria eta ahalegin fiskala. Dena dela, gutxieneko parte-hartzea finkatuko du (Udalen parte hartzea, gutxienez % 54,7).
Udalen partaidetza zerga itunduetan ATENCION TELEFONICA PERSONALIZADA EUSKADIKO TOKI-ERAKUNDEEN LEGEAREN AURKEZPENA Udalen partaidetza zerga itunduetan Ereduaren ezaugarriak: Eredua finkatuta dago Araungitza komunaren aldean emaitza onak Lurraldeka emaitza ezberdinak Banaketa propioa lurralde bakoitzean Arrisku partekatuaren printzipioa
Udalen partaidetza zerga itunduetan ATENCION TELEFONICA PERSONALIZADA EUSKADIKO TOKI-ERAKUNDEEN LEGEAREN AURKEZPENA Udalen partaidetza zerga itunduetan Finantza Publikoen Euskal Kontseiluaren osaketa Eudelek proposatuta, lehendakariak udalen 3 ordezkari izendatuko ditu: ordezkari bat lurralde bakoitzetik, genero irizpideak eta udal txikien ordezkaritza minimo bat bermatuz. Ondoko gaiak eztabaidatzen direnean hartuko dute parte: Zorpetze, aurrekontu eta kontabilitate araubideak (115) Toki-Erakundeen plan ekonomiko-finantzarioak (116) Zerga itunduetan partizipazioa (117.3 eta 117.5) Lurralde historiko bakoitzean parte-hartzea zehaztea (118) Zerga Koordinaziorako Organoan udalek parte-hartuko dute 3 ordezkariekin udal zergak aztertu behar direnean
Udalen partaidetza zerga itunduetan ATENCION TELEFONICA PERSONALIZADA EUSKADIKO TOKI-ERAKUNDEEN LEGEAREN AURKEZPENA Udalen partaidetza zerga itunduetan 1. eta 2. Xedapen irangankorrak: Urtebeteko epean Finantza Publikoen Euskal Kontseiluak EAEko erakunde-maila ezberdinen arteko baliabideen banaketaren azterketa bat burutuko du, toki-erakundeek finantzaketa egokia dutela bermatze aldera. Epe laburrean Ekarpen legean sartzea azterlan horretatik eratorritako aurreikuspenak
Eskumenak eta finantzaketa ATENCION TELEFONICA PERSONALIZADA EUSKADIKO TOKI-ERAKUNDEEN LEGEAREN AURKEZPENA Eskumenak eta finantzaketa Udalerrien eskumen propioak (17. artikulua) Eskumen propioen esleitzea: legeek eta foru arauek eranskin berezi batean bilduko dute zenbatekoa den udalerrien finantza-nahikotasuna bermatzeko behar den baliabide-zuzkidura eta toki-ogasunetan izango duten memoria ekonomikoa Eskumenak transferitzea: Edozein eskumen transferitzeko, eskumenak egoki gauzatzeko behar besteko finantzaketa egon beharko da. Eskumenak eskuordetzan ematea: Eskuordetzarekin batera, finantzaketa ere zehaztu beharko da
Tokiko Politika Publikoen Euskal Kontseilua (83-91 artikuluak) ATENCION TELEFONICA PERSONALIZADA EUSKADIKO TOKI-ERAKUNDEEN LEGEAREN AURKEZPENA Tokiko Politika Publikoen Euskal Kontseilua (83-91 artikuluak) Helburua: Udalerrien, autonomia eta foru-erakundeen arteko lankidetza-harremanak burutzea Osaketa: EJ (kontseiluko lehendakaria + idazkaria) 18 kide: EJ (6) + Foru aldundia (2+2+2); udalerriak (6) Euskadiko Tokiko Gobernuen Batzordea: alerta goiztiarreko organo gisa Udalerriaren partaidetzazko lurralde-organoak
7. eta 8. Xedapen iragankorrak ATENCION TELEFONICA PERSONALIZADA EUSKADIKO TOKI-ERAKUNDEEN LEGEAREN AURKEZPENA 7. eta 8. Xedapen iragankorrak Euskaltegiak eta musika-eskola (7. Xedapen iragankorra) Gizarte-larrialdiko laguntzak (8. Xedapen iragankorra)
ATENCION TELEFONICA PERSONALIZADA EUSKADIKO TOKI-ERAKUNDEEN LEGEAREN AURKEZPENA Ondorioak 1. Egitekoak: Ekarpen lege berria (Banaketa “bertikala” eta “horizontala”) Tokiko Politika Publikoen Euskal Kontseilua / Euskadiko Tokiko Gobernuen Batzordea / Udalerriaren partaidetzazko lurralde-organoak 2. Azken gogoeta: Aktore guztiak lehenengo mailakoak dira Marko konplexua eta aberatsa (historia + oinarrizko araudia) → Lankidetza+konfiantza