DINÁMICA TERRESTRE

Evolución dos continentes

PLACAS TECTÓNICAS

TEORÍA DA TECTÓNICA DE PLACAS

TEORÍA DA TECTÓNICA DE PLACAS Xorde na década de 1970. Presenta 3 puntos fundamentais: A litosfera está dividida en fragmentos ríxidos (placas) que se moven independiéntemente e que encaixan entre sí As placas móvense, cambian e interactúan. Están constituidas por unha parte de manto superior recuberta, segundo os casos, de codia continental ou oceánica Cada placa queda definida polos seus bordos que as separan das placas contiguas e teñen unha intensa actividade sísmica e volcánica.

POLA SÚA COMPOSICIÓN PODEN SER: PLACAS E BORDOS DE PLACAS Son bloques ríxidos de diferentes formas e tamaños cun grosor medio de 100 kms que se desplazan a unha velocidade media de varios cms. ao ano PLACAS OCEÁNICAS: formadas exclusivamente por litosfera oceánica. Ex: a placa pacífica MIXTAS: formadas por litosfera oceánica e litosfera continental POLA SÚA COMPOSICIÓN PODEN SER: BORDOS SEGUNDO O SEU MOVEMENTO, PODEN SER: Son o límite entre 2 placas que se separan. Son bordos construtivos (neles se xera nova litosfera oceánica ao ascender material do manto) Ex: as dorsais . DIVERXENTES . CONVERXENTES . MOVEMENTO LATERAL Forman o límite entre 2 placas que se xuntan: 1 placa introdúcese baixo a outra Son bordos destrutivos por ex: as zonas de subducción Son os bordos de 2 placas que se moven na mesma dirección pero en sentidos opostos. Fallas transformantes: móvense paralelamente. Son bordos pasivos: nin se crea nin se destrúe cortiza ainda que son zonas activas da terra. Atópanse nas dorsais

RIFT INTRACONTINENTAIS BORDOS DIVERXENTES Nos bordos diverxentes hai dous tipos de estruturas xeolóxicas: Son elevacións submarinas de gran lonxitude formadas por 2 aliñacións montañosas separadas por unha fosa (fosa tectónica ou rift) que ocupa o eixo central. No fondo da dorsal rexístrase unha intensa actividade volcánica. Polas fracturas ascenden magmas que se consolidan a ambos lados da dorsal  ensánchanse os océanos Son cordilleiras montañosas submarinas de decenas de miles de kms de lonxitude que se elevan uns 2 kms por enriba dos fondos oceánicos. Nas dorsais atópanse fallas transformantes DORSAIS OCEÁNICAS RIFT INTRACONTINENTAIS Son grandes depresións análogas aos rifts das dorsais oceánicas, pero situadas no interior dun continente Se separan duas placas que forman parte dun mesmo continente.

Dorsais oceánicas

Rift intracontinentais (Rift Valley)

Formación dunha dorsal

TIPOS DE BORDOS CONVERXENTES Nestes bordos prodúcese a colisión de dúas placas. A placa de maior densidade escorrega baixo a outra e afúndese no manto (a esta zona chámaselle zona de subducción) e produce unha profunda fosa oceánica A sismicidade e o vulcanismo son fenómenos asociados á subdución. Estes bordos caracterízanse pola presencia de profundas fosas oceánicas de ata 11 kms de profundidade converxencia océano-océano converxencia océano-continente converxencia continente-continente TIPOS DE BORDOS CONVERXENTES

CONVERXENCIA OCÉANO-OCÉANO A placa máis antiga é máis densa e subduce nun ángulo moi pronunciado. Dan lugar a terremotos de baixa intensidade pero tamén de unha intensa actividade magmática, pois o roce das placas funde as rochas do manto e forma gran cantidade de magma que ascende á superficie por fracturas na placa pasiva, a que non subduce. A consecuencia da actividade magmática é a acumulación de productos volcánicos que formará illas aliñadas en forma de arco (arcos insulares)

CONVERXENCIA OCÉANO-CONTINENTE A placa oceánica (máis densa) subduce baixo a continental, con pouco ángulo e unha forte resistencia  Acusada sismicidade na rexión Prodúcese unha intensa actividade sísmica. Estes fenómenos orixinan unha cadea montañosa paralela ao bordo converxente (Andes) que se forma ao plegarse e elevarse os sedimentos acumulados na fosa oceánica.

CONVERXENCIA CONTINENTE-CONTINENTE Neste caso, ningunha das dúas placas subducirá, debido a baixa densidade da litosfera continental. O resultado é un oróxeno formado a partir dos sedimentos mariños que había entre os dous continentes. Así se orixinou o Himalaya, cando chocaron a placa índica e a euroasiática) Se produce cando xa desapareceu a litosfera oceánica que había entre elas

Himalaya

BORDOS CON MOVEMENTO LATERAL Son as fallas transformantes. Localízanse habitualmente nas dorsais oceánicas. Son fracturas perpendiculares ao eixo da dorsal. Caracterízanse por ter unha gran actividade sísmica. A maioría atópanse nas dorsais. Algunha (San Andrés – California) afecta a litosfera continental. Esquema dunha Falla BORDOS

Falla de San Andrés (California)

DINÁMICA NO INTERIOR DAS PLACAS A maioría dos procesos xeolóxicos están ligados a interaccións en bordos de placas, pero Algunhas actividades volcánicas non ocorren nos bordos de placa senón en zonas do interior da placa formando arquipélagos de illas. Son os puntos quentes. Puntos quentes: zonas onde existe un penacho ascendente de material moi quente procedente do manto profundo que da lugar a illas volcánicas. O penacho segue alí pero como a placa se move sobre él, o resultado é a formación de illas en cadea (Hawai, Samoa, …)

Exemplo de Puntos Quentes: Hawai