UDALAK Ainhoa Ferreira Sheila Mateos Kepa Aginagalde Pablo Ortiz de landaluze

SARRERA Udalak edo herriko etxea administrazio eta lurralde unitate oinarrizkoenak dira. Udalerriko gobernuari Udala esaten zaio, eta Udal Batzako zinegotziak udalerrian bizi diren pertsonek, udal hauteskundeetan aukeratzen dituzte. Zinegotziek euren artean Alkatea aukeratzen dute. Udalak herritarrei hainbat zerbitzu ematen dizkio: udaltzaingoa, liburutegia, kaleak garbitu, zaborrak batu, ur hornidura zaindu, espaloien konponketa, gazteentzako aisialdia... Udalak bere aurrekontua du, eta diru sarrerak hainbat bidetatik eskuratzen ditu, batez ere hauetatik: zergak eta tasak, Foru Aldunditik egindako ekarpenak, eta maileguak.

AURREKONTUAK Udalak eskuratzen dituen baliabideen bitartez herritarrei zerbitzuak eskaintzeko diru-sarrerak izan behar ditu. Kontabilitatean, aurrekontua epe jakin baterako diruaren sartu-irtenen aurrikuspen bat da, familia, enpresa edo gobernu batek egin beharreko jarduera ekonomiko bati buruz.

AURREKONTUEN ARIKETAK 1. Zeintzuk dira Sarrerak eta Gastuak? SARRERAK: Transferentzia korronteak, zerga zuzenak , zeharkako zergak, tasak eta beste sarrerak, inbertsio-salmentak, ondare sarrerak, kapitaleko transeferentziak, finantza aktiboak eta finantza pasiboak. GASTUAK: Gastu pertsonalak, finantza gastuak, transferentzia korronteak, kapital trasferentziak, ondasun arrunten eta zerbitzuen erosketa, finantza aktiboak eta finantza pasiboak. 2. SARREREN BATURA: 32 GASTUEN BATURA: 32

Zuen Udala ezagutzen 2-Zenbat biztanle eta zein hedadura du zuen herriak? Gaur egun Arrasatek 22.051 biztanle ditu eta 30,8 km2-ko hedadura du 4-Zeintzuk dira udalak eskaintzen dituen zerbitzuak? Zerrendatu atal nagusiak Alkatetza eta Idazkaritza, Zerbitzu ekonomikoak, Pertsonala eta Informatika, Hirigintza Obrak, Zerbitzuak, Mantentzea eta Auzoak, Ingurumena, Gizarte ongizatea, Enplegu eta garapen ekonomikoa , Kultura Kirolak ,Euskara, Hezkuntza, Gazteria, Emakumea

5. Gizarte zerbitzuak edo ongizate zerbitzurik ba al du? Bai. Zeintzuk dira bere helburuak? Herritarren ongizatea lortzea. Zein ekimen edo ekintza burutzen ditu zerbitzu honek? Gizarte zerbitzuak Informazio/Balorazio/Aholkularitza Elkarbizitzako programak Marginazioa aurreikustea Zaharrentzat ostatu alternatiboa Iturbide Egoitza Premiazko Harrera Gizarte Bizikidetza Prestazioen Kudeaketa

Zuen herrian badago adinekoak bizi diren egoitzarik? Bai badago, Labaroa residentzia dago bertan adinekoak bizi dira.Badaude beste bi adineko residentzia baina ez bizitzeko bertan egoteko baizik,zerbait hartzeko,kartetan jolasteko… Emakumeen aldeko ekimenak zerbitzu honek eskaintzen ditu? Zeintzuk dira ekimen horiek? Bai,Arrasaten Emakume Txoko bat dago Altamira kalean.Bertan, emakume taldeak elkartzen dira beraien eskubideak aldarrikatzeko nahiarekin. Familia arazoen kasuetarako ba al dago laguntza emateko ekimenik? Zertan datza laguntza? Bai,banandutako familiei, arazo fisiko edo psikologikoak dituzten haurren familiei...

Ikusten al duzue zerbitzu honen garrantzia zure herrian? Bai, adibidez adineko jendeari residentzia horretara joateko baimena ematen diete bertan arratsaldea pasa ahal izateko,dohainik beti ere. 6. Euskara zerbitzurik badu? Bai badago, Amaia Antzoki ondoan kokatzen den Euskaltegi bat dago Arrasateko biztanleei eskainia. Zeintzuk dira bere helburuak? Euskararen erabilera handitzea. Zuen herrian ba ahal dago euskaltegirik? Non dago kokatuta? Bai, Grupo San Juan auzoan dago kokatuta.

8. Hezkuntza zerbitzurik badu? 7. Kultura zerbitzurik badu? Zein ekimen edo ekintza burutzen ditu zerbitzu honek? Bai, Amaia Antzokia, bertan filmak eta antzerkiak ikusteko aukera dago. Honetaz aparte Kultur-ate gunea ere badago, liburutegia, ordenagailu gela, pintura ikastaroak, arte esposizioak… eskeintzen diguna. Herriko irratia eta egunkaria ez dago baina, baina badaude gure bailarakoak: goiena telebista (GoiTB) eta goiena izeneko egunkaria. 8. Hezkuntza zerbitzurik badu? Bai, irakaskuntza eskeini. Arrasateko eta ondoko herriko gazteei iraskastea. Bai, Umezaintza, Olarte, Santa Teresa ikastola.

9.Gazteria zerbitzurik ba al du? 10. Kirol zerbitzurik badu? Bai, San Andreseko gaztelekua, Musakolakoa eta Monterron ondokoa. Gazteak leku bat izatea arratsaldeak pasatzeko eta gazteendako ekintzak antolatzea. 10. Kirol zerbitzurik badu? Bai. Garrantzitsuena Aukea kiroldegia da (musakolan), bertan herriko pistinak, futbol eta errugbi zelaiak, tennis squash padel...etako pistak eta skate park bat. Horrez gain Iturripe gunea dago. Bertan, hainbat kirol egiteko aukera duzu. Baita ere gimnasio pribatu batzuk daude. Arrasateko Kiroldegiko bazkide izateko urtean 120 euroko tasa bat ordaindu beharra dago.

11-Ingurumena zerbitzurik badu? Bai, agenda 21. Plan honen helburu nagusia Arrasate garbiago egotea da,honetarako neurri batzuk hartzen ditu: Gelako argiak erabiltzen ez ditugunean itzalita egotea,komuneko txorrota beti ixtea…. 12- Sozio-Ekonomikoaren inguruko (enplegua, merkataritza, garapen ekonomikoa...) zerbitzurik badu? Bai,Arrasateko herritarrak lana aurkitzea. Horretarako udaletxeako weg gunean Udaltzaingoa izateko aukera ematen dizute.

UDAL GIDA 2011 IVAP IVAPek argitaratutako UDAL GIDA 2011 pdf txostenean oinarrituko gara. 1. Udal eskumen sailkapena. - Planifikazio prozesu bat egitea. - Eboluzio presupuestarioa. - Eguneroko jarduera objektibo eta estrategia finkatuekin. - Planifikatutako ekintzen jarraipen sistematikoa. - Proiektu printzipalak ebaluatzea permititzen duten establezimendu mekanikoak. - Egindakoaren analisia eta berrikuspen sistematikoa. 2. Udal eskumen berezkoak. 5 garrantzitzuenak: - Toki publikoetako segurtasuna. - Osasungarritasun publikoa babestea. - Hilerriak eta hileta zerbitzuak. - Ingurumena babestea. - Kulturako edo kiroleko jarduera instalazioak, aisia, turismoa...

UDAL GIDA 2011 IVAP AHALMENA EMATEA, ESKUMEN PROPIOEZ GAIN, BESTE 3. BESTE HERRI-ADMINISTRAZIOTAKO ESKUMENEKIN PILATZEN DIREN TOKIKO ESKUMENAK AHALMENA EMATEA, ESKUMEN PROPIOEZ GAIN, BESTE HERRI-ADMINISTRAZIOETAKO JARDUERAK EGITEKO, PROPIOEN OSAGARRI TAOLren 28. artikuluaren indarrez, udalek badute aukera jarduera propioez gain, bestelako administrazio publikoen jarduerak ere egiteko, propioen osagarri; bereziki, arlo hauetakoak: – Hezkuntza. – Kultura. – Emakumearen sustapena. – Etxebizitza. – Osasuna. – Ingurumenaren babesa. SEKTOREKO LEGERIAK ESPRESUKI EMANDAKO JARDUERAK Sektoreko legeriak agintzen duenez, udalek ere badaukate eskumenak garatzerik, besteak beste, honako arlo hauetan: – Kirolak. – Lana eta langabeziaren kontrako borroka. – Artxibo, liburutegi eta museoak. – Musika-kontserbatorioak eta arte ederretako zentroak. – Nekazaritzako egiturak bultzatzeko jarduerak, eta nekazarientzako interesgarri diren zerbitzuak. – ……

UDAL GIDA 2011 IVAP 4. Begira ezazue Nahitaezko Gutxieneko Zerbitzuak eta erantzun ondorengo galderak: 1. Zeintzuk dira Udalerri guztiek eskaini beharreko zerbitzuak? – Herriko argiteria, hilerria, hondakinak biltzea, kale-garbiketa, edateko uraren etxeetako hornidura, estolderia, biztanle-guneetako sarbideak, herrri-bideen zoladura, janarien eta edarien kontrola, gizarte-zerbitzuak betetzea, erabilera publikoko kirol-instalazioak. 2. Eta 5.000 biztanletik gorako Udalerri guztiek, aurreko puntuan aipatutakoez gain, eman beharreko zerbitzuak? – Parke publikoa, liburutegi publikoa, merkatua eta hondakinen tratamendua. 3. Eta 20.000 biztanletik gorako Udalerri guztiek, aurreko puntuetan aipatutakoez gain, eman beharreko zerbitzuak? – Babes zibila, gizarte-zerbitzuak betetzea, suteak prebenitzea eta itzaltzea eta erabilera publikoko kirol-instalazioak. 4. Eta 50.000 biztanletik gorako Udalerri guztiek, aurreko puntuetan aipatutakoez gain, eman beharreko zerbitzuak? – Bidaiarientzako hiribarruko taldegarraioa eta ingurumena babestea. 5. Zuen herriak dituen biztanleak kontuan izanda, eskaintzen al ditu zerbitzu horiek? Bai.

UDAL GIDA 2011 IVAP 5. Begira ezazue Udalaz Gainditiko Erakundeak eta erantzun ondorengo galderak: 1. Zertarako osatzen dira Udalaz Gainditiko Erakundeak? Tokiko erakundeen arteko borondatezko elkartegintzan oinarritzen dira batez ere, eskaintzen ari diren zerbitzu publikoa hobetzeko helburuz. 2. Zeintzuk dira? MOTAK ETA XEDEA -UDALERRI MANKOMUNITATEAK - PARTZUERGOA - ERAKUNDE TRADIZIONALAK MANKOMUNITATEAK - AHALAK - MUGAK - ESTATUTUAK PARTZUERGOAK ERAKUNDE TRADIZIONALAK

UDAL GIDA 2011 IVAP 6. Begira ezazue Toki-Administrazioen Baliabide Ekonomikoak eta erantzun ondorengo galderak: 6.1 Zerrendatu finantza baliabideak. • ONDARETIK ETA ZUZENBIDE PRIBATUKO GAINERAKO BALIABIDEETATIK ETORRITAKO DIRU-SARRERAK. • BERE ZERGAK: ZERGAK, TASAK ETA KONTRIBUZIO BEREZIAK. • ITUNDUTAKO ZERGETAN, EZ-ITUNDUTAKO ZERGETAN ETA GAINERAKO DIRU-SARRERA PUBLIKOETAN DUEN PARTAIDETZA. • DIRU-LAGUNTZAK. • PREZIO PUBLIKO GISA JASOTAKOAK. • KREDITU-ERAGIKETEN EMAITZA. • TOKI-ERAKUNDEAREN ESKUMENEKO ISUN ETA ZIGORREN EMAITZA. • ZUZENBIDE PUBLIKOKO GAINERAKO PRESTAZIOAK. 6.2 Zuen ustez zeintzuk dira diru iturri garrantzitsuenak Udalarentzat? Diru-laguntzak, kreditu-eragiketen emaitza eta zuzenbide publikoko gainerako prestazioak .

UDAL GIDA 2011 IVAP 6.3 Zure Udalaren web gunean ageri dira diru iturri horien inguruko informaziorik? Zeintzuk dira? Eman behar diren diru-laguntzen bidez lagundu nahi diegu elkarte eta entitate horiei, zenbait eremutan esku hartzen, adibidez, kirola eta kultura sustatzen, irakaskuntzan kalitatea hobetzen...

ONDORIOAK ZER GERTATUKO LITZATEKE LANDU DITUZUEN ZERBITZUAK ESKAINTZEKO BEHAR ADINA DIRURIK EZ BALEGO? Beharrezko zerbitzu publikoak ezingo genituzke erabili. Kaleak zikinak egongo ziren, ez zen egongo janarien eta edarien oinarrizko kontrola,ezta kirol instalazioak, hildakoetarako zerbitzua, etxeko ura ez zen hornituta egongo,etab.