Karl Marx

TESTU INGURUA HISTORIKOA XVII mendean industri iraultza Ekonomia eredua: liberalismoa Politiko eta sozialki: burgesiaren iraultza Langile mugimenduak eta sindikatuak XIX mendean hasten dira

TESTUINGURU FILOSOFIKOA XVIII MENDEAN ARRAZIONALISMOA: XVII mendeko DESCARTESen arrazionalismoaLEIBNIZ-engana pasatzen da, hau WOLFF-en maisua da eta azken hau Kantena. XIX MENDEAN ENPIRISMOA: HUME: XIX mendeko Positibismoan eragina dauka IDEALISMOA: KANTen filosofia “idealismo transzendentala” da eta beste idealismo motak ekarriko ditu ondoan, horien artean handiena HEGEL-en idealismo absolutua. Hegel eta gero bere ikasleak bitan banatzen dira: Eskuin hegelianoa: tradizionalistak, arrazionalistak, erlijiosoak Ezker hegelianoa: Hegelen filosofia idealista eta tradizionalaren kontra daude, eta berak defendatzen duen eredu politiko absolutistaren kontra eta eredu sozialaren kontra. Baina Hegelen metodo dialeketikoa bereganatzen dute. Hemen daude FAUERBACH eta MARX , azken honek mugimendu berri bat sortzen du: marxismoa.

ZER DA MARXISMOA ? teoria ekonomiko-soziologiko berri bat gizarte burges-kapitalista eta ekonomia liberalista kritikatzea du praxis politiko berri bat iraultza praktiko bat da filosofia berri bat kritika egiten du: filosofia, momentu historiko bakoitzean, sistema ekonomiko injustu bat mantentzeko ideologia bat besterik ez du

MARXEN HELBURUA: KAPITALISMOAREN KONTRAKO BORROKA

Marxek Hegelen dialektika hartzen eta kritikatzen du

HEGELENTZAT GIZARTEA ALDATZEN DA ETA KONTRAESAN BAT DA BERE DIALEKTIKA EGUNGO ORDENAREN KONTRA DAGO. ZE PENA BERE ESTATUAREN IDEIA!!

Hegelen eta Marxek filosofien konparazioa Gizakia gizakia praktika da, ekintza, ez bakarrik eta lehen pentsamendua. interpretazio materialista Historia : Hegelentzan Historiaren subjektua Jainkoa da. Marxentzat Gizakiak dira Historia egiten dutenak Politika Hegelek gizarte burges-kapitalista eta gobernu-sistema absolutista sistema hoberenak dira. Marxek klaserik gabeko gizartea proposatuko du Filosofia Hegelentzat Filosofía teorikoa da. Marxek dio Filosofia praxia izan behar dela Metodo dialektikoa : Hegelek dio prozesu dialektikoa bukatutzat eman dezakegula. Marxentzat berriz garapen dialektikoa ez da bukatu bi klaseen arteko kontrakotasuna gainditu behar da

eskema Hegel Gizakia lehen pentsamendua da Historiaren subjektua Jainkoa da Sistema hoberenak gizarte burges-kapitalista eta gobernu-sistema absolutista dira Filosofia espekulatiboa Dialektikaren prozesua bukatu da Marx Gizakia praktika da eta ondorioa pentsamendua Historia gizakiek egiten dute Klaserik gabeko gizartea proposatzen du Filosofia praktikoa gizartea aldatzeko Azken urratsa falta da dialektikan

ALIENAZIOA

ALIENAZIOA OBJEKTIBAZIOA

Alienazio ekonomikoa soziala Produktuekiko Jarduerekiko Naturarekiko Beste gizakiekiko Alienazio ekonomikoa politikoa erlijiosoa filosofikoa soziala

ALIENAZIO EKONOMIKOA

ALIENAZIO EKONOMIKOA

Langilearen Alienazioa Gizakia bere lanaren bidez garatzen da naturalki. Baina gizarte kapitaslista honetan bere lanaren ekoizpena ez da propioa, kapitalistak eramaten du, horregatik arrotza bihurtzen da bere ekoizpena eta bera ere, kapitalistaren eskutan objektu bat bihurtzen delako, eta honek trukean soldata miserablea ematen dio.

KAPITALISTAREN ALIENAZIOA Ez du lan egiten, lana antolatzen du eta langileari esentzia xurgatu besterik ez dio egiten. Baina horrela ezin du gizatasuna lortu; hori ez da errealizazio modu bat. Horregatik, burgesak ere, funtsean, langile bat bezala izan nahi du. Azken finean, burgesa kapitalaren tresna bat bihurtzen da, langilea bezala.

Ekonomikoa hau oinarrizkoa da, besteak ekartzen ditu Soziala. alienazio sozial horrek burgesen bizitza imitatzeko eramaten du langilea, baina burgesek jasotzen duten ondasunak, langileek jasotzen dituzten soldatak baino askoz ere handiagoak dira Politikoa. Langileak ez du politikan parte hartzen, kapitala da sistema maneiatzen eta kontrolatzen duena, kontrakotasun politiko hau gainditu behar da Erlijiosoa. Erlijioaren helburua injustizia soziala justifikatzea da Filosofikoa. Filosofía gehienak ideien muntai bat izan dira sistema sozio-ekonomiko injustu bat justifikatzeko eta bere horretan segitzeko

ALIENAZIO POLITIKOA

DIALEKTIKA SORTZEN DU TESIA UKATZEN DU UKAZIOA GAINDITZEAREN PROZESUA ANTII TESIA TESIA UKATZEN DU UKAZIOA GAINDITZEAREN PROZESUA SINTESIA

Antitesia Sintesia Antitesia Sintesia HISTORIA Antitesia TESIA Sintesia Antitesia Sintesia TESIA TESIA Antites TESIA

MATERIALISMO DIALEKTIKOA Existitzen den errealitate bakarra materiala da eta giza pentsamendua honen ondorio bat da. Idealismoaren aurrean materialismoa dakar marxismoak. Dialektikak mundua transformatzeko, hobetzeko balio du.

GIZARTEAREN EGITURA

GIZARTEAREN EGITURA Gainegitura Juridiko-politiko Eta ideologika Egitura soziala Azpiegitura ekonomikoa

GAINEGITURA: Egitura soziala: Harreman motak AZPIEGITURA: Pentsamoldeak Egitura soziala: Harreman motak AZPIEGITURA: Produzio harremanak

Gizartearen egitura Azpiegitura ekonomikoa gizarte baten oinarria ekonomia da. elementuak hauek ditugu: indar produktiboak: - lan-indarrak edo langileak - lan-baldintza materialak: lan bideak: lanerako beharrezkoa den guztia lan objektuak: produktuak produkzio harremanak: Jabetasun harremanak dira, hauen arabera definituko da sistema ekonomikoa

Azpiegitura ekonomikoa gizarte baten oinarria ekonomia da. Elementuak hauek ditugu: indar produktiboak: - lan-indarrak edo langileak - lan-baldintza materialak: lan bideak: lanerako beharrezkoa den guztia lan objektuak: produktuak produkzio harremanak:Jabetasun harremanak dira, hauen arabera definituko da sistema ekonomikoa

Produzio harreman motak Zuzenak hauetan langilea produkzio-baldintzen jabea da eta harreman zuzen eta positibo bat dauka baldintza materialekin Zeharkakoak langileak baldintzen jabeak ez direnean Historikoki gertatu eta gertatzen dira hiru moduetan: produkzio-modu esklabista, feudala eta burges-kapitalista. Klaseen arteko kontrakotasuna ekartzen dute, eta hortik klase-borroka sortzen da

Azpiegitura ekonomikoan oinarritzen da egitura soziala, hots, ekonomiaren arabera gizarte-mota bat edo beste bat izango da.

Egitura soziala azpiegitura ekonomikotik ondorioztatzen diren gizakien arteko harremanak. Ekonomia kapitalistan bi klaseen arteko ezberdintasun edo kontrakotasuna ondorioztatzen da: burgesia eta proletarioen artean

Lan baldintza materialen jabetza EXPROPIAZIOA krisia IRAULTZA baterakuntza Txirotzeko prozesua KAPITALA LANA PROPIE TATEA ALIENA ZIOA pilaketa merkantzia , beregaine kotasuna PLUSBALIA Edo GAINBALIOA LANA EROSTEA elkarlehia

kalean lapurtzen genuenean? Gogoratzen duzu kalean lapurtzen genuenean? Bulegorik gabe eta idazkaririk gabe

Gainegitura juridiko, politiko eta ideologikoa JURIDIKO POLITIKOA: botere sistema JURIDIKOA: legeak, sistema juridikoak eta antolaketa politikoa; POLITIKOA: gobernuaren tresnak legeak babesteko ETA IDEOLOGIKOA: pentsamoldeak

ALIENAZIO KULTURALA

GIZARTEAREN GARAPENA

produkzio-harremanen arteko kontradizioa da Historiaren motorra indar-produktiboak eta produkzio-harremanen arteko kontradizioa da urrats dialektiko guztiak dira beharrezkoak gizartearen garapenean. burgesiaren eta proletarioen arteko kontrakotasuna gogorra denean, eta langileek haien egoeraren kontzientzia hartzen dutenean, orduan izango da posible borroka egitea gizarte komunista agertuko da

Marxismoaren arabera gizartearen eboluzioa historian zehar esklabuak jabeak Gizarte esklabista mendekoak lurjabeak Gizarte feudal proletarioak burgesak Gizarte kapitalista Klaserik gabeko gizartea Gizarte komunista Marxismoaren arabera gizartearen eboluzioa historian zehar

MARXISTAK ENGELS: Marxen laguna, bere idazkiak bukatu zituen LENIN: leninismoa: Errepublika sobietarren 1818ko iraultzaren burua MAO TSE TUNG: maoismoa: Txinako iraultza komunistaren burua

FRIEDRICH ENGELS Renania, 1820 - Londres, 1895, Marxen laguna eta bere obraren jarraitzailea

LENIN Vladímir Ilich Uliánov Simbirsk, Rusia, 1870 – Gorki, 1924

MAO TSE TUNG