HEGAZTIAK

HEGAZTIAK BASOKO HEGAZTIAK ETXEKO HEGAZTIAK

ARRANOA TXANTXANGORR I A Hontza USOA PERIQUITOAK ENARA LOROA SAIA

ANTZARA KARNABA AHATEA INDIOILARRA OILOA OILARRA

Hontza Animalia mota: Hegazti basatia da. Ornoduna da.(hezurrak dauzka) Nolakoa da? Buruaren goialdean, belarriak diruditen luma-mototsekin, nahikoa dotorea da hontza. Egunez ez da ageri, harrapari gautarra delako. Zer jaten du? Ugaztun txikiak, intsektuak eta txoritxoak ehizatzen ditu gehien bat, baina, arrainak ere jaten ditu batzutan.

PERIKITOAK Animalia mota: Hegazti basatia da. Ornoduna da.(hezurrak dauzka) Nolakoa da? Perikitoak loro txikiak dira. Guk ezagutzen ditugunak Australiatik datoz. Australiako leku lehorretan bizi dira. Ura behar beharrezkoa dutenez, bizi diren tokitik hurbil beti dago ur putzuren bat. Naturan,gorputza luma berdexkaz estalita izaten dute, burua hori kolorekoa, lepoan eta hegoetan marra beltzak dituzte eta buztan luzea. Zuhaitzetan zuloak egiten dituzte habia bertan egiteko. Zer jaten du? Lurrean aurkitzen dituzten belarkien haziak jaten dituzte.

USOA Animalia mota: Hegazti basatia da. Ornoduna da.(hezurrak dauzka) Nolakoa da? Usoak 33 zentimetroko luzera dauka, gorputz sendoa, hanka motzak eta buru txikia. Gorputz-enbor guztia estaltzen duen lumajea gris-urdinska da eta hegaletan orban ilunak agertzen ditu. Usoaren bularra purpura-kolorekoa da eta sabelaldea urdinxka. Lumaje guztia leuna eta diztiratsua da. Zer jaten du? Intsektu, har, eltxar eta haziz elikatzen da. Hirietan bizi direnak, lurrean aurkitzen duten edozein gauza jaten dute.

ENARA Animalia mota: Hegazti basatia da. Ornoduna da.(hezurrak dauzka) Nolakoa da? Enarak udaberriarekin batera itzultzen dira. Berriro gure artean direla, aurreko urtean egindako habian jarri ohi dira. Bestela, habia berria egiten dute, zotzabarrak, lastoa, lokatza eta listua nahasita. Udazkenean talde handietan biltzen dira, herrialde beroetara elkarrekin bidaia egiteko. Zer jaten du? Hegan doazela harrapatzen dituzten intsektuak jaten dituzte.

LOROA Animalia mota: Hegazti basatia da. Ornoduna da.(hezurrak dauzka) Nolakoa da? Moko sendo, estu eta gakoduna, aurrerantz begira dauden bi behatzez eta atzerantz begira dauden beste biz osatutako oinak eta lumaje ikusgarria daukate.. Zer jaten du? Fruituz elikatzen dira..

ARRANOA Animalia mota: Hegazti basatia da. Ornoduna da.(hezurrak dauzka) Nolakoa da? Arranoa goi mendietan bizi da. Harrapari handi honek bi metroko hego-zabalera eduki dezake. Lurrean mugitzen den dena oso ondo ikusten du bere bista zorrotzari esker. Zer jaten du? Ugaztun txikiren bat ikusten duenean, zistu handian gainera erortzen zaio eta bere atzapar indartsuetan harrapatzen du, gero jateko

SAIA Animalia mota: Hegazti basatia da. Ornoduna da.(hezurrak dauzka) Nolakoa da? Hegazti bikain honek hegaletik hegalera 250-280 cm neurtzen ditu, emeak handiagoak direlarik. Hegalari trebea denez, haize-korrontez baliatzen da ahalegin txikienaz distantzia luzean ibili eta bere lurraldeak behin eta berriz miatzeko hildako animalien bila.. Zer jaten du? Hildako animaliak jaten ditu. Bere begi zorrotzei esker, hildako animaliak oso urrutitik ikus ditzake, eta bat aurkitzean talde izugarriak biltzen dira haren inguruan, beren arteko borrokak ikustea gauza arrunta izanik.

TXANTXANGORRIA Animalia mota: Hegazti basatia da. Ornoduna da.(hezurrak dauzka) Nolakoa da? Oso lodikotea eta borobila, lur gainean saltoka ibiltzen da txantxangorria. Bularra laranja kolorekoa du. Hanka mehar eta luzeak, begi beltz eta handiak eta moko fina ditu. Zer jaten du? Udaberritik udazkenera intsektu, har, eltxar, pikor eta haziz elikatzen da; neguan, aldiz, etxeetara hurbiltzen dira zerbait aurkitzeko asmoz.

ANTZARA Europako iparraidean bizi den basa antzaren ondorengoak dira etxe antzarak. Euren haragia, gibel eta lumatxoengatik hazten dira antzarak. Antzara arrak borroka egitea atsegin du eta zarata handia egiten du. Antzarak karraka egiten du.

KARNABA Txolarrearen familiako txori kantaria, moko- motxa, buruan gorriune bat duena eta luma ikusgarriak, beltzak eta horiak dituena ( Carduelis carduelis edo Acanthis carduelis). kardamiru eta kardantxilo ere esaten zaio. kaiola txori gisa erabiltzen da. Ia Europa guztian, Asian eta Afrikako ipar-mendebalean bizi da. Karduaren haziak eta lurrean aurkitzen dituen txikoria belarraren haziak jaten ditu.

OILARRA Oiloak oilategian bizi dira eta haga baten gainean egiten dute lo. Lo daudenean Oiloak burua hegalaren pean edukitzen du. Oilarrak lumaje biziagoa, gingil edo gangar nabariagoa eta isatseko luma handiagoak ditu. Etxeko hegaztien artean erregea dela esaten dute. Oiloak arrautzak errun duen ondoan, kakaraka hasten da. Arrautzak beratu ostean txitoak jaiotzen dira, ilaje hori biziaz estaliak. Handitzean txito horiek oilanda eta oilasko bilakatzen dira lehenik eta oilo eta oilar gero.

OILOA Oiloak oilategian bizi dira eta haga baten gainean egiten dute lo. Lo daudenean Oiloak burua hegalaren pean edukitzen du. Oilarrak lumaje biziagoa, gingil edo gangar nabariagoa eta isatseko luma handiagoak ditu. Etxeko hegaztien artean erregea dela esaten dute. Oiloak arrautzak errun duen ondoan, kakaraka hasten da. Arrautzak beratu ostean txitoak jaiotzen dira, ilaje hori biziaz estaliak. Handitzean txito horiek oilanda eta oilasko bilakatzen dira lehenik eta oilo eta oilar gero.

INDIOILARRA Indioilarra jatorriz ameriketakoa da, baina amerikari lehen india deitzen ziotelako hartu du izen hori. Indiolo arra baino txikiagoa da eta ez du horrenbeste azantzarik egiten. Indioilarrak kakaraka gaitzak egiten ditu. Arrak isatsa zabaltzen du paumaren antzera. Indioilarra baserrietako etxe-hegazti handiena da.

AHATEA Etxeko ahateak ez du askotan hegan egiten, basahateak bai ordea. Etxeko ahatea oso gustura aritxen da uretan txaplaka , uretako landareak, haziak, zizareak eta ápaburuak jaten ditu . Ahatekumeak naikoa aula da eta amak hilabete baten buruan baino ez du urera eramaten.

EGILEAK: AINHIZE TOÑA ARITZ CABALLERO ARKAITZ TORRE ARRATE GUERRERO IBAI REMENTERIA IÑIGO FUENTES IRAIA ASTARLOA IRATI ASTARLOA KEVIN ZABALBEITIA LEXURI VIVANCO MIKEL MOLINUEVO NAHIKARI BOLIVAR NAROA ARETXABALA NAROA UGARTE XABIER HERNANDEZ