OINARRIZKO INFORMATIKA
AURKIBIDEA Informatikaren definizioa Ordenagailuaren definizioa Informazioa ordenagailuetan Ordenagailuaren Hardware osagaiak Ordenagailuaren Software osagaiak
INFORMATIKAREN DEFINIZIOA Informatika: (Informazioa+Automatikoa) Informazioaren tratamendu automatikoa ordenadoreen bitartez. Ordenadoreen (tresneria+programak+datuak) fabrikazioa eta jarduera ikertzen duen zientzia.
ORDENAGAILUEN DEFINIZIOA Hardwarea: (uki daitekeena) Prozesu elektroniko-digitalerako gailu edo tresneria. Softwarea:Gailu hauetan gorderiko programa eta datuak.
INFORMAZIOA ORDENAGAILUETAN Bit:Oinarrizko informazio unitatea da. 0 edo 1 balioak har ditzake. Hardwareko dispositibo ezberdinetan bit bat azaltzea erraza da. Byte: zortzi bit-ez osatutako unitatea da.
ORDENAGAILUEN HARDWARE OSAGAIAK CPU: Ordeagailuaren zerebro gidaria, egin beharreko guztia gidatzen duen organo eraginkorra. Pentium, AMD... Bere gaitasuna nola neurtzen da: Mhz adierazten den abiadura (haizegailu beharrezkoa) Era berean tratatu ditzaken bit kopurua (32 bit pentium, 64 nintendo,...) (hitzaren luzera, WORD)
ORDENAGAILUEN HARDWARE OSAGAIAK Memoria nagusia: Prozesadoreak momentuan darabilen informazioa gordetzen duen elementua( programa, sarera-irteera datuak). Bi mota daude: RAM: (sarrera aldakorreko memoria) programak+datuak; ezabatu egiten da ordenadorea itzaltzean. mota berezia: CACHE: Memoria RAM ultra-arina, ROM: (irakurri hutsezko memoria): Ordenagailuak bere jauduerarako eten gabe behar dituen datuak (martxan jartzeko programa, konfigurazioak,...)
ORDENAGAILUEN HARDWARE OSAGAIAK Oinarrizko plaka: ordenagailua bezalako sistema elektroniko konplexu bat osatzen duen plaka da. Ordenagailu barneko hardwarea elkar lotzen dituen plaka da.
ORDENAGAILUEN HARDWARE OSAGAIAK Biltegitze ugarirako dispositiboak: konputagailuaren unitate zentralari datuak memoria nagusitik ezabatu eta gero berrriz eskuratzea ahalbidetzen dion periferikoa da. Erabilienak: Disko gogorra DVD unitatea Pendrive …
ORDENAGAILUEN HARDWARE OSAGAIAK Bideo sistema: Bi osagai ditu: Monitorea: Informazioa azaldu bakarrik egiten duen dispositiboa da. Neurria: Bere diagonala neurtuz ata pulgadatan azalduta. Monitoreara Zokaloan Bideo prozesadorea Bideo txartrela: Bideo sistemaren benetako elementua. Prozesadore txiki eta Bideo –RAM memoriak osatzen dute. Oibnarrizko plakan Zokalo edo zabalpenerako zirrikitu batetan txertaturik dago. Pixel Pixelen arteko distantzia Pantailaren bereizmena: Pantaila osotzen duten pixel kopurua eta zenbat kolore ezberdin pixel bakoitzeko. 800x600 640 x 480 16 kolore 256 kolore
ORDENAGAILUEN HARDWARE OSAGAIAK Periferikoak: Ordenagailu baten teklatua agindu eta datuak sartzeko balio duen periferikoa da, idazmakinetan ere antzeko teklatuak erabiltzen diren arren. Teklatu ezberdinak existitzen dira, hizkien kokapenari dagokionean. Estandar ingelesa, ordea, QWERTY deritzona da. Izen hori hartzen du goian ezkerraldeko lehen sei hizkiak direlako.
ORDENAGAILUEN HARDWARE OSAGAIAK Periferikoak: Sagua ordenagailuarentzako periferiko bat da, sarrera kontrol eta datuen gailua izanik. Eskuaren mugimendua ordenagailuari bidaltzeko gai da, ordenagailuak pantailaratzeko. Sistema desberdinak daude:gomazko boladunak, izpi infragorriekin eta laserrarekin funtzionatzen duten sagu berrienak.
ORDENAGAILUEN HARDWARE OSAGAIAK Periferikoak: Inprimagailu bat ordenagailu baten dugun irudi edo testuzko dokumentu bat medio fisiko batetara (orokorrean, papera) pasatzeko funtzioa betetzen duen irteera periferiko bat da. Lehen inprimagailua XIX. mendean sortu zen.
ORDENAGAILUEN HARDWARE OSAGAIAK Periferikoak: Irudien eskanerra, informatikaren testuinguruan, irudiak (argazkiak, marrazkiak, esku-idazkiak, objektuak...) atzitu eta irudi digital modura gordetzen dituen gailua da. Eskanerrik arruntenak, gaur egun, dokumentua kristalezko leiho baten gainean kokatzen den mahaigaineko eskanerrak edo eskaner lauak dira.
ORDENAGAILUEN HARDWARE OSAGAIAK Periferikoak: Soinu-txartela programa informatikoen bidez ordenagailu baten soinu sarrera eta irteera kontrolatzea ahalbidetzen duen txartela da. Soinu-txartel gehienen konektoren koloreak:
ORDENAGAILUEN HARDWARE OSAGAIAK Ordenagailuen konexioak : Serie portuak: Kable batetik bit guztiak. Portu paraleloak: Bit bakoitza kable ezberdin baten bitartez. 01010101011110 1
ORDENAGAILUEN HARDWARE OSAGAIAK Ordenagailuen arteko konexioak: Sare lokala edo LAN Sare hauek esparru txikiak estaltzen dituzte: etxeak, bulegoak, aireportuak, eraikinen talde txiki bat... Ezaugarri nagusiak datu transferentzia azkarragoa, estaldura geografiko txikiagoa eta telekomunikazio linea alokatuak behar ez izatea dira. Internet mundu osoan zabalduta dagoen sareen sare erraldoi bat da. Internet bidez erabil daitezkeen zerbitzuen artean, Web zerbitzuaz kanpo, hurrengoak aurki ditzakegu: fitxategien transferentzia (FTP), posta elektronikoa (e-posta), elkarrizketak (txat) edo bat-bateko mezularitza.
ORDENAGAILUEN SOFTWARE OSAGAIAK Sistema eragilea: Software garrantzitsuena da eta bere lana hau da: hardwarea baliogarri egitea eta hardwararen funtzionamentu egokia izatea. Sistema operatiboa beste software motak hardwarea erabil dezaten arduratzen da. Garrantsitzuenak: Linux Mac os Windows
ORDENAGAILUEN SOFTWARE OSAGAIAK Aplikazioa softwarea: Lan zehaztuak egiteko garatuta dauden programak dira. Hauek sistema eragilea erabili behar dute hardwarea erabil ahal izateko. Daudenetatik hurrengoak aipatuko ditugu:
ORDENAGAILUEN SOFTWARE OSAGAIAK Programazio hizkuntzak: Aplikazioak egiteko eta sistema operatibo berriak sortzeko erabiltzen diren tresnak dira. BUKATU