HELBURUAK Elorrioko emakumeen eta gizonen egoerari buruzko informazioa sistematizatzea Herriko emakumeen eta gizonen beharrak eta eskariak identifikatzea.

Presentación del tema: "HELBURUAK Elorrioko emakumeen eta gizonen egoerari buruzko informazioa sistematizatzea Herriko emakumeen eta gizonen beharrak eta eskariak identifikatzea."— Transcripción de la presentación:

1 GENERO DIAGNOSTIKOA: EMAKUMEEN ETA GIZONEN EGOERA ELORRION Elorrio, 2011ko martxoa Oreka sarea S.L.

2 HELBURUAK Elorrioko emakumeen eta gizonen egoerari buruzko informazioa sistematizatzea Herriko emakumeen eta gizonen beharrak eta eskariak identifikatzea Joera demografikoak islatzea, zerbitzuen estaldura eta erabakiak hartzeko arloetan partaidetzarako aukerak identifikatzea. Ezagutza berriak lortzea eta errealitatean aldaketak sor ditzaten elementuak identifikatzea. Udalean genero zeharkakotasuna bultzatzea eta Elorrioko III. Berdintasun Plana diseinatzeko oinarriak ezartzea.

3 LAN METODOLOGIA Metodologia parte hartzailea erabili da.
Herriko emakumeen talde eragilea sortu da, diagnostikoa gauzatzeko prozesuari jarraipena egiteko Erabilitako ikerketa teknikak: Elkarrizketak eta datuak eta informazioa eskatzea: Udaleko langileak, Elorrioko hezkuntza zentroak, Behargintza, Anbulatorioa, Emakumearen Plangintza Zerbitzua, Durangoko Merinaldearen Amankomunazgoko Gizarte Zerbitzuak, Lanbide. Harremanak: Bizkaiko Foru Aldundia, Udal zerbitzuetako langileak, Elorrioko euskaltegia, KZGunea, INEM, Lanbide Eztabaida taldeak: 6 eztabaida talde, profil desberdineko emakumeekin Udal teknikariei eta zerbitzuei egindako inkesta: 60 inkesta banatu dira eta 30 jaso ditugu.

4 BIZTANLEAK Elorrion, biztanleen %50,7 emakumeak dira.
Azken 20 urteetan, Elorrioko biztanleria %2,4 jaitsi da, nahiz eta azken 5 urteetan goranzko joera izan. 65 urte baino gehiago dutenen artean, emakume gehiago dago. Familiaren egitura dela eta, 2001eko datuen arabera: pertsona eta guraso bakarreko familiak bikoiztu egin dira eta ume gabeko familia guneak ere gehitu egin dira. 2010eko maiatzean, Elorrioko biztanleen %3,8 etorkinak ziren (%49,5 emakumeak) Latinoamerikatik etorritakoak, gehienak emakumeak dira. Gainerako kontinenteetakoak, gizonak emakumeak baino gehiago dira.

5 BATZORDE INFORMATZAILEA
UDALAREN AZTERKETA EGITURA POLITIKOA Elorrioko Udaleko talde politikoan 13 zinegotzi dira, 8 gizon eta bakarrik 5 emakume. BATZORDE INFORMATZAILEA BURUA Hirigintza eta Ingurumena Gizona Langileria eta Ogasuna Kontuetarako berezia Kultura, Kirola, Gazteria eta Turismoa Emakumea Hezkuntza Euskara Sozioekonomia gaiak Emakumeen eta Gizonen Berdintasuna Auzolanak Abiadura Handiko Trena

6 EGITURA TEKNIKOA LANGILEAK SEXUAREN ARABERA
Grafikoan ikusten den legez, udalean 41 langile daude, 18 emakume eta 23 gizon. Udal langileei buruz, nahiz eta emakumeen eta gizonen kopurua orekatuta egon, bulegoko lan gehiena emakumeek egiten dute eta kaleko lana gizonek. LANGILEAK SEXUAREN ARABERA ARLOAK SEXUAREN ARABERA

7 UDAL LANGILEEN LAN KATEGORIAK
EMAKUMEAK GIZONAK GUZTIRA A1 2 %11,1 1 %4,3 3 %7,3 A2 %16,6 %8,7 5 %12,2 C1 C1-C2 %5,7 %4,9 C2 7 %38,9 12 %52,3 19 %46,3 Talde profesionalak %21,7 %17,1 18 %100 23 41 Lanaldien azterketari buruz, 2010eko abenduan, emakume bakarra zegoen adingabeak zaintzeko lanaldi murriztuarekin (egun erdiko lanaldia) eta beste emakume bat lanaldiaren % 60rekin. 2011ko urtarrilean, beste emakume batek hartu du egun erdiko lanaldia adingabeak zaintzeko. Orain arte, gizonek ez dute eskatu egun erdiko lanaldirik.

8 ORDAINSARIEN AZTERKETA
Udaleko langileen ordainsariak aztertzen baditugu, ikus dezakegu lanbide maila guztietan, A1ean izan ezik, eta lanbide taldeetan, gizonek dituztela ordainsaririk altuenak. Osagarri espezifikoa da ordainsarien arteko aldeak sortzen dituena, oinarrizko soldata eta tokiko osagarria lan kategoriak eta mailak zehazten dituztelako. Azpimarratzekoa da gizonek jasotzea diru kopururik handiena osagarri espezifikoagatik kategoria guztietan, kategoria altuenean eta baxuenean izan ezik (A1 eta lanbide taldeak) BATEZ BESTEKO SOLDATAK LANBIDE MAILAREN ETA SEXUAREN ARABERA

9 UDAL LANGILEENTZAKO ETA UDAL ZERBITZUETAKO LANGILEENTZAKO INKESTA
60 inkesta banatu dira eta 30 jaso (15 gizon, 12 emakume eta 3k ez dute sexurik zehaztu) Azpikontratatutako langileek udal langileek baino gehiago erantzun dute. Oro har, ez dute uste gizona edo emakumea izateak eraginik duenik Udal barruko lan arlo bat aukeratzeko orduan. Hala eta guztiz ere, inkestatutako gehienek uste dute udalak neurriak hartu behar dituela herriko emakumeen partaidetza politikoa eta soziala sustatzeko. Emakumeek zein gizonek diote lanean komentario edo txantxa sexistak entzuten dituztela. Sexu jazarpen kasuei buruz, udaleko langile 2k (emakumeak), adierazi dute kasu zehatzak ezagutzen dituztela.

10 BERDINTASUNA BULTZATZEKO ARLOAK EDO SAILAK
Berdintasuna lantzeko lehentasunezko arloak, inkesten arabera: Berdintasuna, Enplegua, Gizarte Zerbitzuak eta Hezkuntza. Genero ikuspegia arlo guztietan izateko beharra.

11 UDALAK BERDINTASUNERAKO BULTZATU BEHARREKO ALORRAK
Udalak berdintasunerako neurriak bultzatu beharreko alorrei buruz, alboko grafikoan emakumeen eta gizonen arteko aldeak ikus ditzakegu: gizonek emakumeen aurkako indarkeriari eman diote lehentasuna eta emakumeek erantzukidetza aukeratu dute. Genero ikuspuntua erabiltzea bermatzeko: Berdintasun Kontseilua sortzea sustatzea Zaintzaren inguruan, esan beharra dago, nahiz eta gizonen eta emakumeen antzeko ehunekoak zaintza lanak egin, gizonek aita lanak egiten dituzte eta emakumeek, ostera, ama lanak eta mendekotasunen bat duten pertsonen zaintza lanak ere egiten dituzte. UDALAK BERDINTASUNERAKO BULTZATU BEHARREKO ALORRAK

12 INKESTAKO EMAKUMEEN ARABERA, INDARKERIA PREBENITZEKO LANDU BEHARREKO ARLOAK: Umeekin eta nerabeekin egin beharreko lana, arreta zerbitzuak hobetzea, prebentzioa… INKESTAKO GIZONEN ARABERA, INDARKERIA PREBENITZEKO LANDU BEHARREKO ARLOAK: Umeekin egin beharreko lana, sentsibilizazio kanpainak, zerbitzuak koordinatzea, baliabideen berri ematea…

13 HEZKUNTZA, EUSKARA ETA GAZTERIA
Elorrioko hezkuntza zentroetako datuak sexuaren arabera aztertu dira, zein zerbitzu eskaintzen duten eta zein eskari duten zerbitzuok ezagutzeko. Zentro guztiek eskaintzen dute ikasleentzako orientazio programa. Arduradunei egindako elkarrizketetan, genero isuria sumatu da ikasleen ikasketa edo lan orientazioan. “ Tratu onen Tailerra ” hezkidetza programa: oso emaitza onak izan ditzake herrian eta bigarren hezkuntzako ikasleentzat da, genero indarkeria prebenitzeko. ikasturtean, Elorrioko eskola publikoa NAHIKO programa pilotuaren partaide da. Programa Emakundek bultzatutakoa da, lehen hezkuntzako ikasleak berdintasunean oinarritutako balioetan hezteko. Bestalde, hezkuntza formal eta informal, euskararen erabilera eta gazteriarekin zerikusi duten baliabideak eta zerbitzuak aztertu dira, elkarteetakoak, publikoak eta pribatuak.

14 Elorrioko biztanleen %58,62 euskalduna da (alfabetatuak + zerbait alfabetatuak + alfabetatu gabeak)
Elorrioko euskaltegiak 30 urte inguru daramatza lanean eta 2009/2010 ikasturtean, 64 ikaslek eman zuten izena, 42 emakumek eta 22 gizonek. Hezkuntza alorrean, Elorrion ere, langile gehienak emakumeak dira, bai alor formalean, baita informalean ere. 3-12 urteko umeentzako ludoteka zerbitzua: 2010ean, langile guztiak emakumeak izan ziren. 3-12 urteko umeentzako “Uztaila Oparo” izeneko herri kanpamenduak: hainbat zerbitzu eskaintzen dituzte, besteak beste, kanpamenduek (2010ean, 25 langiletik, 22 emakume eta 3 gizon)

15 ONDORIO OROKORRAK Hezkuntza gaietan, herriko gizarte eragileen artean komunikazioa eta koordinazioa errazteko oinarriak ezartzea. Irakasleen berdintasun eta hezkidetza prestakuntzak lehentasuna izan behar du, berdintasunean oinarritutako balioak toki guztietan transmititzeko. Bigarren hezkuntzan landutako Tratu Onen Tailerra oso ondo baloratu dute bai irakasleek eta baita Elorrioko emakumeek ere. Gazteentzako ekintzak antolatzen dituzten udal arloen arteko koordinazioa bultzatzea, indarrik alferrik ez galtzeko eta ekintza koordinatuak gauzatzeko. Elorriotarrek azpimarratu dute oso zaila dela familia eta lana uztartzea. Beraz, herri administrazioak eta alor pribatuak biztanleen beharrei erantzuteko kalitatezko zerbitzuak emateko ardura dute.

16 KIROLA ETA KULTURA Elorrioko elkarteak aztertu dira, kideen profila ezagutzeko sexuaren eta kolektiboaren tipologiaren arabera (kirol elkarteak, kulturalak …) Herriko kultura eta kirol eskaintza aztertu dira. Gainera, herritarrentzako zerbitzuak eta baliabideak ere aztertu dira, elkarteetakoak, publikoak eta pribatuak. Kultura eskaintza ezagutzeaz gain, zerbitzuen erabiltzaileen profila ere aztertu da, sexuaren eta adinaren arabera. Elorrioko kirol eta kultura elkarteek jasotako 2009ko diru laguntzak aztertu dira.

17 ONDORIO OROKORRAK: Elorrioko elkarteetako kideen profila sistematizatzea sexuaren arabera (datua eskatzen da baina ez da sistematizatzen). Elkarteak kontuan izanda, alderik handienak kirol elkarteetan daude. Gizonen kopurua emakumeena baino askoz handiagoa da, baita elkarteotako erabakiak hartzeko tokietan ere (zuzendaritzak). 2009an, Elorrioko kirol elkarteei emandako diru laguntzak: mendi taldeak, rugbyak eta txirrindularitzak jaso dituzte diru laguntzarik handienak (kide gehienak gizonak dira). Emakumeek kirolean parte hartzea sustatzea. Elorrioko emakume taldeak herriko elkarteen zati garrantzitsua dira. Hori dela eta, emakumeen partaidetza eta jabekuntza sustatu behar dira. Kultura baliabideei eta zerbitzuei buruz, (liburutegiak, KZ Gunea, musika eskola, etab.) azpimarratzekoa da erabiltzaile gehienak emakumeak direla. Partaidetza eta koordinazio espazioak sustatzea, hezkuntza zentroetako EKT udal egitasmoan genero ikuspegia izateko.

18 GIZARTERATZEA ETA OSASUNA
OINARRIZKO GIZARTE ZERBITZUAK Diru sarrerak Bermatzeko Errenta: Elorrion, 2009an, 126 biztanlek jaso dute guztira DBE (44 emakume, 13 gizon eta 13 ed/ee) Laneratzeko hitzarmenak: 2009an, Elorrion 9 ziren titularrak (ez da sexuaren araberako datua lortu). Amankomunazgoan, sinatutako hitzarmenen %73 emakumeenak ziren. Gizarte Larrialdietarako Laguntzak: 2009an, Elorrioko 59 biztanlek jaso zuten laguntza (ez da sexuaren araberako datua lortu). Auzolan Programa: Amankomunazgoak kudeatutakoak. 2008an eta 2009an, Atxondoko 8 emakumek hartu zuten parte (ez da daturik lortu jakiteko non bizi diren emakumeok). Egindako lanak: lorezaintza, margotzea eta garbitzea. Betikolan Programa: Esku hartzearen 3 aldiak: prestakuntza, kontratazio aldia eta laneratzea. Lanbideren eta Durangoko Sartu-Zabaltzen elkartearen laguntzarekin martxan jarritakoa. 2009an, 13 emakumek hartu zuten parte (Elorriokorik ez)

19 MENDEKOEN ZAINTZA Telelaguntza: Elorrion, 2010ean, 15 erabiltzaile (12 emakume eta 3 gizon) Laguntza ekonomikoak: Elorrion, 2009an, 62 biztanlek jaso zuten laguntza ekonomikoa, denek familia inguruko zaintzagatik (32 emakume, 24 gizon eta 6 ed/ee) Etxez Etxeko Laguntza Zerbitzua (EELZ): 2010eko abuztuan, 22 erabiltzaile (16 emakume eta 6 gizon). Amankomunazgoaren zerbitzuan 10 langile, DENAK EMAKUMEAK Elorrioko 3. adinekoen egoitza. Hitzartutako 64 plaza. 2010ean, 37 emakume, 25 gizon eta plaza libre 2. Egoitza GUFEko langileek kudeatzen dute. Guztira, 57 langile dira: 44 emakume eta 13 gizon (azpimarratzekoa da 20 laguntzaileetatik, 19 emakumeak direla) Eguneko Zentroa: Elorrion ez dago eguneko zentrorik. Erabiltzaileak Durangora joaten dira. Ez da Elorrioko erabiltzaileen daturik lortu, ez orokorrik, ez sexuaren araberakorik ezta langileen profilari buruzkoak ere.

20 Zaindu programa: Amankomunazgoak eskanitako foru programa
Zaindu programa: Amankomunazgoak eskanitako foru programa. Zaintzaileentzako laguntza eta prestakuntza. 2009an, Elorrioko 3 erabiltzaile. Ikastaro guztietan, partaideen %75etik gora emakumeak dira. Pentsioen osagarriak: 2009an, Amankomunazgoan, 253 espediente egon ziren. 40 Elorriokoak dira (29 emakume eta 11 gizon). Erdia baino gehiago alarguntzagatik dira. Mendekotasunaren balorazioak: 2009an, Amankomunazgoan 634 espediente tramitatu ziren. Elorriokoak 84 eskari izan ziren, 43 emakume eta 36 gizon

21 ZERBITZU ESPEZIFIKOAK
Familientzako eta adingabeentzako heziketa zerbitzua: 2009an, Amankomunazgoan, honakoak egin dira: kasuen 10 balorazio, laguntza psikosozialeko 19 esku hartze, 142 saio erabiltzaileekin eta 53 koordinazio lan ( ez da sexuaren eta herriaren araberako daturik lortu) Amankomunazgoko Drogamendekotasuna Prebenitzeko Zerbitzua: 2010ean, azpimarratzekoak dira 3 programa hauek: Prebentzio programa eskoletan Prebentzio programa gizartean Prebentzio Programa Selektiboak eta Zehatzak Arriskua duten Kolektiboentzat. Emakumearen Plangintza Zerbitzua: Herriko zerbitzu aipagarria da, bere ibilbideagatik eta lan filosofiagatik.

22 Oinarrizko Gizarte Zerbitzuetako erabiltzaile gehienak emakumeak dira.
ONDORIO OROKORRAK Oinarrizko Gizarte Zerbitzuetako erabiltzaile gehienak emakumeak dira. Gizarte Zerbitzuetan, gero eta erabiltzaile gehiago dago. Erabiltzaileen informazioa sistematizatzeko beharra, sexua, adina, jatorria eta abarren arabera. Elorrion ere, mendekoen zaintzaren ardura, gehien bat, emakumeena da. Elorrion Eguneko Zentroa martxan jartzeko aukera aztertzea.

23 EKONOMIA ETA ENPLEGUA Elorrioko enplegu tasak sexuaren arabera aztertu dira, gizonen eta emakumeen egoera ezagutzeko. Udal eta Amankomunazgoko enplegu baliabideak. Elorriok ez duenez Udal Enplegu arlorik, Behargintza Enplegu Bulegoaren eskaintza aztertu da. Amankomunazgoan, bestelako baliabideak ere badaude. Ez dira hain zehatz aztertu, Udalarekin duten harremana ez delako zuzenekoa (INEM, Lanbide, Sendotu Programa…) Elorrioko Udalak herritarren lan prestakuntzari edota egoerari buruzko ikerketak ere aztertu dira, batez ere emakumeen gainekoak.

24 EKONOMIA ETA ENPLEGUA Elorrioko jarduera tasa, langabezia eta lana aztertu ondoren, ikusi dugu sexuen arteko desberdintasunak lan produktiboaren merkatuan ere badaudela. Izan ere, egoerarik txarrena emakumeena da. ELORRIOKO JARDUERA TASA SEXUAREN ARABERA. 2010eko abendua. ELORRIOKO LAN TASA SEXUAREN ARABERA. 2010eko abendua. ELORRIOKO LANGABEZIA TASA SEXUAREN ARABERA. 2010eko azaroa.

25 UDAL ETA AMANKOMUNAZGOKO BALIABIDEAK
BEHARGINTZA ENPLEGU BULEGOA: Elorriok ez du udal enplegu arlorik. Kudeaketa Amankomunazgoak egiten du. Lan Orientaziorako Zerbitzua: 2009an, Amankomunazgoan, erabiltzaile (%53 emakumeak eta %47 gizonak). Behargintzako erabiltzaileen %8 Elorriokoak dira, eta, erabiltzaile kopuruan hirugarren postuan dago, Iurretarekin batera (ez da Elorrioko erabiltzaileen sexuaren araberako daturik lortu). Lan Prestakuntzarako Zerbitzua: 2010ean, 70 erabiltzaile, 47 emakume eta 23 gizon. AMANKOMUNAZGOKO IKASTAROETAN PARTE HARTU DUTENAK SEXUAREN ETA ADINAREN ARABERA

26 Behargintza Enplegu Bulegoaz gain, Amankomunazgoan baliabide gehiago ere badaude. Ez dira hain zehatz aztertu, Udalarekin duten harremana ez delako zuzenekoa: Lanbide INEM Sendotu Europako Programa Bestelakoak Plana diseinatzeko orduan, harremanak estutzeko ekintzak proposatu dira. Planaren diseinuan, herriko sindikatu garrantzitsuenekin ere elkarlanerako ekintzak daude, orain arteko harremana urria delako eta ezin izan delako kideen sexuaren araberako daturik lortu.

27 ONDORIO OROKORRAK Udal arloek eta Amankomunazgoak Elorrioko biztanleen lan egoerari buruz egindako ikerketen datuak sexuaren arabera eguneratzea. Ezinbestekoa lan zerbitzuen erabiltzaileei buruzko informazioa bestelako aldagaien bitartez sistematizatzea: adina, bizitokia, jatorria, ikasketa maila … Emakume askok ezkutuko ekonomian lan egiteak, finantza krisiaren aurrean, babes barik utzi ditu, zer esanik ez emakume etorkinak. Enplegua sustatzearekin eta enpresa pribatuen harremanekin eta abarrekin zerikusi duten udal eta Amankomunazgoko eragileen koordinazioa eta elkarlana bideratzea.

28 MUGIKORTASUNA ETA HIRIGINTZA
Hiritar eredua diseinatzeko orduan, genero ikuspegia erabili behar da, kontuan izan behar direlako emakumeek, historian jasotako genero rolak direla eta, dituzten beharrak. Eztabaida taldeetan parte hartu duten emakumeek arlo hauei lotutako hirigintzaren premia zehatzak sumatu dituzte: mugikortasuna, irisgarritasuna, zaintza, seguritatea, etab. Aipatutako premiak beste parte hartze prozesu batzuetan ere sumatu dira, esate baterako, “Denon Artean” edota “Hiri Debekatuaren Mapa” prozesuetan. Ezinbestekoa da herritarren partaidetza sustatzea hirigintzaren diseinuan. Mugikortasunari eta hirigintzari buruzko ikerketa ugarik ez dute sexuaren aldagaia kontuan izan. Elorrion, 2009an, 24 BOE esleitu ziren, 16 etxebizitza gizonei eta 8 emakumeei. Elorrioko kale izendegian oso emakume gutxi daude.

29 ONDORIO OROKORRAK Eztabaida taldeetako ondorioak:
Elorrioko herritarrek sumatutako hirigintza premien eskari inplizitua eta esplizitua aztertzea. Denentzako hiritartasun eredu irisgarria eta segurua bermatzeko hirigintza politikak diseinatzea, batez ere Elorrioko eraikin publikoetako irisgarritasunaren inguruan. Herri erakundeek sustatutako prozesu parte hartzaileetako informazioa jaso eta ondorioak ezartzea. Aisialdirako estalitako guneak sortzea, erabiltzaileentzat egokiak direnak, (adingabeak, zaintzaileak, adin guztietako erabiltzaileak, mugikortasuneko behar bereziak dituztenak, etab)

30 EMAKUMEEN AURKAKO INDARKERIA
ZERBITZUAK: 1. Emakumeentzako Laguntza Juridikorako Zerbitzua: Amankomunazgoak kudeatutako zerbitzua. Daturik berrienak 2007koak dira: 59 erabiltzaile, 5 Elorriokoak. 2. Emakumeentzako Laguntza Psikologikorako Zerbitzua: Amankomunazgoak kudeatutako zerbitzua. 2009ko datuak: 82 erabiltzaile, 11 Elorriokoak. Elorrioko erabiltzaileei buruz, ez dakigu zergatik erabili dituzten horiek zerbitzu biak. 3. Berdintasun Zerbitzua: Prebentzio, laguntza, sentsibilizazio eta beste zerbitzuekin egin beharreko koordinazio lanak. 4. Babestutako Etxebizitza: Elorrion ez dago Babestutako Etxebizitzarik. Erakundeen arteko koordinaziorako Protokoloa onartuta dagoenez, Amankomunazgoak eta Durangoko Udalak hitzarmena sinatzea proposatu da, hango etxebizitza erabili ahal izateko. 5. Oinarrizko Gizarte Zerbitzuak: kasuak sistematizatzeko arazoak direla eta, 2008ko datuak ditugu bakarrik: Elorrion, 4 kasu.

31 ONDORIO OROKORRAK Durangaldeko erakundeen arteko koordinaziorako protokoloa ezartzea eta martxan jartzea. Bizkaiko Foru Aldundiak kasuak artxibatzeko erabiltzen duen sistema informatikoa aztertzea, sexu eta etxeko indarkerian oinarritzen delako, eta etxeko indarkeriatzat jotzen duelako etxean eta familian ematen den indarkeria guztia. Laguntza psikologikorako eta juridikorako zerbitzuak aztertu eta indartu egin behar dira. Izan ere, gaur egungoak ez dira nahikoak, Genero Indarkeriaren aurkako Babes Neurrien Lege Organikoaren laguntza sozial osorako eta laguntza juridikorako eskubideari buruzko 19 eta 20 artikuluen arabera. Hala, Laguntza Psikologikorako eta Juridikorako zuzeneko eta zeharkako arreta orduak gehitu egin direla detektatu da. Arreta eskumenak dituen erakunde bakoitzak baliabide eta ezaugarri bereziak ditu. Hori dela eta, zaila izaten da sistematizatzea eta koordinatzea. Beraz, oso garrantzitsua da erakundeen arteko koordinaziorako protokoloa.

32 Erregistratutako kasuak indarkeria sexistaren arazoaren zati bat baino ez dira. Ondorioz, oztopo handiak ditugu arazoaren benetako dimentsioa aztertzeko. Diagnostikoaren prozesu kualitatiboan parte hartu duten emakumeek uste dute emakumeen aurkako indarkeria gaur egungo gizartearen arazorik nagusienetarikoa dela. Elorrioko emakume elkarteek adierazi dute indarkeria sexistaren biktima diren emakumeentzako zerbitzuen kalitatea hobetu behar dela, batez ere lehen arretarako zerbitzuen koordinazioa. Taldeetan, baita aipatu dute erakunde publikoen ardura dela emakumeen aurkako indarkeria prebenitzea eta gaitzestea. Prebentzio lana ezinbestekoa bada ere, emakumeek tresnak behar dituzte jokabide sexistak sumatzeko eta kudeatzeko. Horretarako, emakumeek oso ondo baloratu dituzte Elorrioko Emakumeen Eskolan antolatutako ikastaroak.

33 BERDINTASUN ZERBITZUAREN IBILBIDEA
2001: Ekintza Positiboen Udal Plana onartzea. 2004: Elorrioko Berdintasun Zerbitzua sortzea, azpikontratazio bitartez eta astean 16 orduko lanaldiarekin 2005: Bizkaiko Foru Aldundiak 2004ko Berdintasuna Saria eman zion Elorrioko Udalari. 2006: Berdinsarean sartu zen (Berdintasunaren aldeko eta emakumeenganako indarkeriaren aurkako euskal udalen sarea) eta laguntza juridikorako eta psikologikorako zerbitzuak martxan jarri ziren. 2007: Europako Gutunarekin bat egin zuen eta Elorrioko II. Berdintasun Plana onartu zen. 2008: Udalak zuzenean kontratatu zuen berdintasun teknikaria eta lanaldiko orduak ere gehitu egin ziren. Elorrioko Emakume Eskola jarri zen martxan, eta baita proiektu hauek ere: Hiri Debekatuaren Mapa, hezkidetza tailerrak eta abar …) 2009: Zerbitzuko egitasmo zehatzak finkatu ziren. 2010: Erakundeen arteko Koordinaziorako Protokoloa onartu zen.

34 ELORRIOKO BERDINTASUN ZERBITZUAREN HELBURU OROKORRAK
Udal arlo guztiekin batera, berdintasuna sustatzeko neurriak eta estrategiak proposatzea udal politikak planifikatu, garatu, gauzatu eta ebaluatzeko orduan. Herritarrentzako sentsibilizazio jarduerak diseinatzea eta proposatzea. Aukera berdintasunaren alorrean, laguntza ematea Udalari, gizarte eragileei, enpresei, etab ... Berdintasun alorreko prestakuntza bultzatzea administrazioko langileentzat eta inplikatutako gizarte eragileentzat. Udal eta udalaz gaindiko beste entitateekin batera lan egiteko bideak ezartzea eta bultzatzea. Zerbitzua sortu zenetik eta gaur egun arte, asteko lan orduak gehitzen joan dira eta zerbitzuak hobeto funtzionatzea ekarri du.

35 ETORKIZUNARI BEGIRA Atal honetan, Elorrioko III. Berdintasun Plana egiteko prozesuan jarraitu beharreko ildo estrategikoak zehaztuko dira, diagnostikoaren ondorioak kontuan izanda: 1. ELORRIOKO BIZTANLEAK ETA INMIGRAZIOA: Adin maila altuenetan, emakumeen ehunekoa gizonena baino handiagoa da, Familia ereduetan aldaketak: era askotakoak daude. 2010eko maiatzean, etorkinak Elorrioko biztanleen %3,8 ziren, gehienak emakumeak. Jatorriz, gehienak Latinoamerikakoak dira, eta berriro ere, gehienak emakumeak, bikoiztu egiten dutelako gizonen kopurua. Emakume etorkinengana heltzeko, Hizkuntza Eskolak eta EPA erabil daitezke, asko eta asko dabiltzalako zerbitzu horietan. Elorrioko Emakumeen Eskola ere leku aproposa izan daiteke eurekin egoteko.

36 2. ELORRIOKO UDALA Udal Batzorde Informatzaileetan eta udal langileetan, sexu banaketa sumatu da. Udaleko langileei eta udal zerbitzuak kudeatzeko azpikontratutako langileei egindako inkestei, %50ek erantzun diete. Inkesten ondorioak kontuan izan behar dira, udal langileentzako jardunbideak zehazteko. Bai Udalean eta baita Elorriko gizonen eta emakumeen egoeran sumatutako behar desberdinak direla eta, ezinbestekoa da Berdintasun Kontseilua sortzea, herriko emakumeen elkarte guztiek zuzeneko parte hartzea izateko.

37 3. HEZKUNTZA, EUSKARA ETA GAZTERIA
Lehentasuna eman behar zaio hezkuntza formal, ez formal eta informaletako langileei berdintasun eta hezkidetza prestakuntza emateari. Planari begira, helburutariko bat Hezkidetza Batzordea sortzea da (Elorrioko hezkuntza zentroak, aisialdirako taldeak eta umeen arretarako zerbitzuetako langileak) Planari begira, arloko heziketa proiektuak indartzea, eta berdintasun esparruko gaiak zabaltzeko aukera aztertzea. Planari begira, kontziliazioari buruz egindako lanak aztertzea, gaur egungo beharrei egokitutako politika publikoak diseinatzeko. Ildo horretan, Hezkidetza Batzordea toki aproposa da kontziliazioaren gaia lantzeko, Elorrioko zentroek umeentzako eskolaz kanpoko zerbitzuak eskaintzen dituztelako. EKT eskola kiroleko proiektuaren arduradunekin koordinatzea, genero ikuspegia erabil dezaten. Hezkuntza Arloa arlo garrantzitsuenetarikoa da Berdintasun Plana diseinatzeko orduan.

38 4. KIROLA ETA KULTURA Elorrioko elkarteei buruzko informazioa sistematizatzea, elkarteetako kideen profila ezagutzeko sexuaren arabera. Elorrioko kirol elkarteekin harremanak sendotzea, emakumeek kirolean parte hartzea sustatzeko. EKT proiektuan parte hartzeko beharra. Kirola eta Kultura arloaren proiektua da, eskolaz kanpoko jardueren ingurukoa. Elorrioko Emakumeen Eskola bultzatzea, herriko emakume elkarteen erreferentzia izan dadin. Jarduera kulturalen bitartez, harremanak izan daitezke Elorrioko etorkinekin (topaketak, jaiak …). Beharrezkoa da eurekin egoteko erak aztertzea.

39 5. GIZARTERATZEA ETA OSASUNA
Ezinbestekoa da Gizarte Zerbitzuetako erabiltzaileei buruzko datu baseak, estatistikak eta txostenak sexu aldagaia jasotzea. Elorrion, EAEn gertatzen den moduan, Gizarte Zerbitzuetako erabiltzaile gehienak emakumeak dira. Diagnostikoaren emaitzek baieztatu egiten dute mendekoen zaintzaileak, gehien bat, emakumeak direla. Etxez etxeko zerbitzuak, kontuan izan behar ditu mendekotasun mailaren arabera eskainitako orduak, ez bakarrik ordu kopuru osoa. Elorriok ez du eguneko zentrorik, eta diagnostikoan zentroaren premia sumatu da. Ezinbestekoa da zerbitzua martxan jartzeko benetako eskaria aztertzea (inplizitua eta esplizitua). Udaleko eta Durangaldeko Gizarte Zerbitzuetako langileen arteko harremanak eta koordinazioa erraztea, ardatz estrategiko bateratuak diseinatzeko.

40 6. EKONOMIA ETA ENPLEGUA Lan merkatuan genero desberdintasuna nabarmenagoa da. Hori dela eta, emakumeen egoera hobetzeko politika publikoak diseinatzen jarraitu behar da. (emakumeen langabezia tasa gizonena baino handiagoa da) Genero ikuspegia lanean erabiltzeari buruzko baliabideak eta bideak eskaintzea herriko enpresei eta eragileei. Ezinbestekoa da Amankomunazgoko lan prestakuntza eta orientazio erakundeekin lan bateratua egitea (Behargintza, Lanbide, Sendotu Programa, etab.) Gizonak partaide izateko benetako kontziliaziorako eta erantzukidetzarako politika publikoak diseinatzea, era berean, pertsonen alor publikoak eta pribatuak hobeto garatzea errazteko.

41 7. MUGIKORTASUNA ETA HIRIGINTZA
Elorrioko biztanleen, eta, batez ere, emakumeen beharrak eta eskariak jasotzeko prozesu eta espazio parte hartzaileak sustatzea. Hirigintzaren eta genero ikuspegiaren arteko harreman estua ezagutzeko eta aztertzeko, udal langileei tresna praktikoak eskaintzea. Hirigintza Sailak egindako lanetan eta datu bilketetan, sexu aldagaia jasotzeko neurriak ezartzea. Elorrioko kale izendegia dela eta, emakumeen presentzia sinbolikoa bermatzeko neurriak ezartzea, diagnostikoan jaso den moduan.

42 8. EMAKUMEEN AURKAKO INDARKERIA
2011ko urtarrilean onartutako Koordinaziorako Protokoloaren aurreikusitako neurriak ezartzea bermatzea. Protokoloa zerbitzu bateratuen arteko mekanismoak eta prozedurak koordinatzeko da. Laguntza Juridikorako eta Psikologikorako zerbitzuak ondo funtzionatzen dutela baieztatzeko baliabideak ezarri behar dira: zuzeneko eta zeharkako arretarako orduak gehitu. Amankomunazgoak eta Durangoko Udalak hitzarmena sinatzea Durangoko babes etxebizitza erabiltzeko. Kasuak sistematizatzeko, irizpide bereko datu basea izatea. Arreta ematen duen erakunde bakoitzak baliabide eta ezaugarri desberdinak ditu. Horrek guztiak oztopatu egiten ditu sistematizazioa eta koordinazioa.

43 9. BERDINTASUN ZERBITZUAREN IBILBIDEA
Elorrioko emakumeen lana azpimarratu nahi da, batez ere, elkarte feministek egindako lana herrian berdintasun zerbitzua izateko. Zerbitzua eta berdintasun teknikaria finkatuta daude. Zerbitzuak martxan jarri ditu Elorrioko emakumeen eta gizonen berdintasunerako ezinbesteko diren jarduerak: prozesuak, proiektu estrategikoak, komunikazio bideak, azterketak, eta prestakuntza, kontzientziazio eta sentsibilizazio prozesuak.

44 ESKERRIK ASKO DIAGNOSTIKOAN PARTE HARTU DUTEN GUZTIEI, BATEZ ERE TALDE ERAGILEAN PARTE HARTU DUTEN EMAKUMEEI, DIAGNOSTIKOARI EMANDAKO DENBORAGATIK ETA LANAGATIK.   MILA ESKER GUZTIOI!