Zauri pozoituak Hozkadek eta Ziztadek eragindako zauriak E. Eizagirre irakaslea 2009-2010 ikasturtea

Zauri pozoituak Ofidioak Artropodoak Itxasoko animaliak araknidoak eskorpioiak armiarmak Himenopteroak, dipteroak, ... Itxasoko animaliak zelenteratuak ornodunak

Ofidioen sailkapena Biperidoak Kolubridoak Sugegorriak (Vipera generoa) Kolubridoak Kogulla sugea Montpellierko sugea Elapidoak (kobra, koral sugea) Krotalidoak (kriskitin-sugea) Ur-sugeak Aspis Seoanei Latastei Berus S A L

Montpellier-eko sugea Malpolon monspessulanus Kulebridoak Kogulla sugea Macroprotodon cucullatus

Biperidoak edo Sugegorriak Vipera seoanei Vipera latastei Biperidoak edo Sugegorriak Vipera berus Vipera aspis

Sugegorriak Ezaugarriak: Motaren arabera: Burua triangelu formakoa. Begi-nini bertikala, eliptikoa. 1 m. baino gutxiago neurtzen dute. Soleno-glifoak. Bizimodu gautarra. Motaren arabera: Aspis edo arrunta: “V” itxurako orbana. Kantabriarra: “X” itxurako orbana.

Sugegorriak

Patogenia (pozoiaren ekintza) Entzimak Ehun-konektiboaren digestioa. Konplementuaren eta kininen aktibazioa. Koagulazioaren asaldurak. Toxinak Efektu anitzak eta aldakorrak. Neurotoxikotasuna, giltzurrun-tox., kardiotox., ... Antigenizitatea Anafilaxia

Klinika (Faktore baldintzatzaileak) Sugeen arabera Pozoiaren ezaugarriak. Pozoiaren kantitatea Sugearen tamaina eta adina Urtaroa Hozkadaren kopurua Pertsonen arabera Adina, pisua eta osasun egoera. Gizabanakoaren sentikortasuna. Hozkadaren lekua. Inokulazio-bidea.

Klinika lokala (1) Puntu itxurako zuloak Mina Suge mota eta zauriaren sakontasuna adierazten dute. Mina Akutua eta zorrotza, berehalakoa. Gorputz-adar osora zabaltzen da. Desagertze azkarra.

Klinika lokala (2) Edema Azaleko kolorazioaren aldaketak Ia berehalakoa (5-10 min) Hedatze progresiboa (10-36 or.) Larruazalpean mugatua. Azaleko kolorazioaren aldaketak Lehen 24 orduetan agertzen da. Makula moreak eta gune zurbilak. Petekiak, hemorragia interstizialak. Baba edo fliktena hemorragikoak.

Klinika lokala : eboluzioa (3) Tratamendu gabe edo/ta desegokia denean: Ehun-nekrosia eta eskarak. Sindrome konpartimentala. Infekzioa.

24 ordu geroago

Klinika orokorra Shock-a sintoma batzuekin: Sabel-ondoezak eta beherakoa. Maskuriaren tenesmoa. Koagulazioaren asaldura larriak. Organu-toxikotasuna.

POZOIDURAREN SAILKAPENA 0. Maila -Bakarrik hozkadaren markak (bi puntu). -Ez dago beste lesiorik. -Ez dago pozoidurarik Maila -Mina eta edema lokala erdi neurrian. -Ez dago sintoma orokorrik. -Pozoidura arina

POZOIDURAREN SAILKAPENA 2. Maila -Pozoidura ertaina. -Mina eta edema handiagoak, gorputzadar guztian, gongoilen hantura, linfangitisa, ekimosia. -Sintoma orokorrak: antsietatea, gorakoak, hipotentsioa, takikardia, hemostasiaren asaldurak,... 3. Maila -Pozoidura larria. -Sintoma orokorrak batez ere: rabdomiolisia, hemolisia, giltzurrunetako gutxiegitasun akutua, kontsumoak eragindakokoagulopatia, asaldura neurologikoak, -- -------koma eta heriotza.

TRATAMENDUA Premiazko tratamendua. Betirako tratamendua. Zauriaren tratamendua.

Premiazko tratamendua 1. Espeziearen identifikazioa

Premiazko tratamendua 2. Ebakia eta xurgatzea Indikazioak 5 minutu baino lehen. 2 ordu baino lehen ospitalizatu ezin bada. Paziente ahuletan. Espezie pozoingarria den ziurtatu. Prozedura Ebaki paraleloak zuloen gainetik. Xurgatzea: Mekanikoa. Ahozkoa.

Premiazko tratamendua 3. Hesgailu konprimitzailea (torniketea) Indikazioak 5 minutu baino lehen. 2 ordu baino lehen ospitalizatu ezin bada. Paziente ahuletan. Espezie pozoingarria den ziurtatu. Prozedura Pultsu distalak mantentzea. Ospitalera heldu arte mantentzea. Kentzerakoan kontuz zaintzea. Kontraindikazioak

Premiazko tratamendua 4. Ez erabili izotzik !!! 5. Inmobilizazioa eta atsedena. Odol eta linfa-zirkulazioa murrizteko.

Betirako tratamendua 1. Pazientearen prestakuntza. Bena-bidea, EKG, Birikietako Rx. Odol eta gernu analisiak.

Betirako tratamendua 2. Pozoiduraren larritasuna egiaztatu. Hutsala: efektu gabekoa. Arina: edema egonkorra, zeinu sistemiko gabekoa. Ertaina: edema mailakoa edo sintoma orokorrak. Larria: edozein sintoma larri. * Pozoiaren aurkako seruma Pozoidura ertainetan (2. Maila) edo larrietan (3. Maila)

Betirako tratamendua Pozoi-aurkako seruma (Institut Pasteur) Onuragarria lehenengo 24 or. baina ezin hobea < 2 or. Espezifikoa / balio askokoa. Azal barruko erreakzioa. Sintoma orokorrak edo zeinu lokala gero eta handiagoak agertzen direnean. Nola eman? Antihistaminikoak. Adrenalina.

Betirako tratamendua 4. Profilaxi antitetanikoa. 5. Tratamendu antibiotikoa. 6. Klinika orokorraren tratamendua.

Zauriaren tratamendua Garbiketa eta estaldura. Desbridamendua. Nekrosia balego. Kontsumoak eragindako koagulopatia balego. Toxemia larria balego. Inmobilizazioa + drainatze posturala (3-4 eg.). Fasziotomia. Bigarren bidezko sendatzea edo azal mentuekin.

Fasziotomia