TOKIKO NEKAZARIEN AZOKEN ERAGIN EKONOMIKO ETA SOZIALAREN AZTERKETA GIPUZKOAKO LURRALDEAREN ELIKADURA ESTRATEGIA BATEN EREMUAN Donostia, 2016eko Uztailaren 21a

Tokiko nekazarien azoken eragin ekonomiko eta sozialaren azterketa Gipuzkoako lurraldearen elikadura estrategia baten eremuan 1 Sarrera: Helburuak Metodologia 2 Ereduak: Ekoizpena eta Komertzializazioa Kontsumo eredua 3 Eragin ekonomikoa: Ekoizleen ikuspegitik Kontsumitzaileen ikuspegitik Gipuzkoako ekonomian 4 Eragin soziala 5 Ondorioak

1 SARRERA

1 Azterketaren helburuak SARRERA Azterketaren helburuak   Helburu nagusia: Gipuzkoako tokiko nekazarien azoken eragin ekonomiko eta soziala aztertzea da

1 Azterketaren helburu zehatzak SARRERA Azterketaren helburu zehatzak  - Tokiko nekazarientzako azokek komertzializazio bide gisa duten garrantzia balioztatzea  Tokiko ekonomian azokek duten garrantzia balioztatzea  Azoken izaera eta funtzio sozialak aztertzea - Tokiko azokek beste tokiko merkaturatze aukerekin eta tokiko ekonomiako beste sektore batzuekin sortzen dituzten sinergiak eta harremanak balioztatzea   - Tokiko azokak nekazarien beste merkaturatze bideen eremuan eta merkaturatze bide laburretan eta lurraldearen elikadura estrategia batean aztertzea   - MBLen bilakaera ekonomiko eta soziala ebaluatzeko tresna metodologikoa garatzea  

1 EREIN-BANATU-BIZI METODOLOGIA SARRERA EREIN-BANATU-BIZI METODOLOGIA Ikerketa kualitatiboa: erdi-egituratutako elkarrizketa azokarekin lotura duten eragile nagusiei Ikerketa kuantitatiboa: inkestak azokako ekoizle, kontsumitzaile eta azoka inguruko auzoetako herritarrei (SEED&NEED&FEED metodologia egokitua) Ikerketa kuantitatiboa: RMA (Rapid Market Assessment)

1 LAGINA Gipuzkoako 10 azoka: SARRERA Herria Ekoizleak Kontsumitzaileak Auzokideak Arrasate 14 28 25 Bergara 9 40 42 Zarautz 16 53 50 Eibar 36 26 Zumarraga 23 33 39 Azpeitia 32 49 Azoka Ibiltaria 17 30 Ordizia 38 64 Donostia Bretxa 5 31 Tolosa 45 GUZTIRA 213 396 405 LAGINA Gipuzkoako 10 azoka: Arrasate, Bergara, Zarautz, Eibar, Zumarraga, Azpeitia, Donostiako azoka Ibiltaria, Donostiako Bretxa, Ordizia eta Tolosa

2 EREDUAK

Antzinatasunaren eta generoaren araberako ekoizleen perfila 2 EREDUAK: Ekoizpena eta Komertzializazioa 1. EKOIZPENA ETA KOMERZIALIZAZIOA Azokako ekoizle eta birsaltzaileen komertzializazio eredua Adinaren eta generoaren araberako ekoizleen perfila Antzinatasunaren eta generoaren araberako ekoizleen perfila

2 1. EKOIZPENA ETA KOMERZIALIZAZIOA EREDUAK: Ekoizpena eta Komertzializazioa 1. EKOIZPENA ETA KOMERZIALIZAZIOA Azokako ekoizle eta birsaltzaileen komertzializazio eredua Azokan merkaturatzen diren produktuak Beste merkaturatze bideak

2 Baserritar emakume baratzezainak Nekazari gazte profesionalak EREDUAK: Ekoizpena eta Komertzializazioa EKOIZPENA ETA KOMERZIALIZAZIOA Ekoizle perfilen sailkapena Baserritar emakume baratzezainak Nekazari gazte profesionalak Azoketako postuetako birsaltzaileak Ekoizle ekologikoak Ekoizle ez profesionalak

2 Eibar eta Zarautz Arrasate eta Donostiako ibiltaria EREDUAK: Ekoizpena eta Komertzializazioa EKOIZPENA ETA KOMERZIALIZAZIOA Azoka bakoitzeko komertzializazio eredua Eibar eta Zarautz Arrasate eta Donostiako ibiltaria Tolosa eta Ordizia Azpeiti eta Zumarraga

2 2. KONTSUMO EREDUA Herritarren kontsumo eredua EREDUAK: Azokan erosteko arrazoiak Azokan erosteko maiztasuna kontsumitzaileen generoaren ikuspuntutik

2 Langileak Jubilatuak Ikasleak Langabetuak 2. KONTSUMO EREDUA EREDUAK: Kontsumo eredua 2. KONTSUMO EREDUA Kontsumitzaileen perfilen sailkapena Langileak Jubilatuak Ikasleak Langabetuak

2 2. KONTSUMO EREDUA Azoka bakoitzeko kontsumo eredua EREDUAK: Kontsumo eredua 2. KONTSUMO EREDUA Azoka bakoitzeko kontsumo eredua Donostiako ibiltaria, Bergara eta Zarautz: GAZTEAK eta LANGILEA Tolosa, Zumarraga eta Donostiako Bretxa: JUBILATUAK eta LANGILEAK Azpeiti eta Arrasate: JUBILATUAK Zumarraga eta Eibar: JUBILATUAK

3 ERAGIN EKONOMIKOA

3 Ekoizleek aitortutako salmentak: 212 €/egunero/ekoizle bakoitzeko ERAGIN EKONOMIKOA Ekoizleek aitortutako salmentak: 212 €/egunero/ekoizle bakoitzeko Kontsumitzaileek aitortutako salmentak: 19,5 €/egunero/ kontsumitzaile bakoitzeko

3 KONTSUMITZAILEEN IKUSPEGITIK GUZTIRA: 27,95 MILIOI EURO ERAGIN EKONOMIKOA: Kontsumitzaileen ikuspegitik KONTSUMITZAILEEN IKUSPEGITIK GUZTIRA: 27,95 MILIOI EURO

3 KONTSUMITZAILEEN IKUSPEGITIK ERAGIN EKONOMIKOA:

3 Azoketan egindako gastua Inguruko establezimenduetan egindako gastua ERAGIN EKONOMIKOA: Gipuzkoako ekonomian AZOKEN ERAGIN EKONOMIKOA GIPUZKOAKO EKONOMIAN   Azoketan egindako gastua Inguruko establezimenduetan egindako gastua Inpaktu ekonomiko osoa Salmenta maila (A) Eragindako produkzioa (B) Salmenta maila (C) Eragindako produkzioa (D) A+B+C+D Kontsumitzaileen ikuspegitik 27.954.313€ 20.670.755€ 20.460.414€ 11.113.490€ 80.198.971€

3 Udal bakoitzak inbertitutako euro bakoitzagatik sortzen dena ERAGIN EKONOMIKOA: Gipuzkoako ekonomian AZOKEN ERAGIN EKONOMIKOA GIPUZKOAKO EKONOMIAN   Azoketan egindako gastua Inguruko establezimenduetan egindako gastua Inpaktu ekonomiko osoa Salmenta maila (A) Eragindako produkzioa (B) Salmenta maila (C) Eragindako produkzioa (D) A+B+C+D Kontsumitzaileen ikuspegitik 27.954.313€ 20.670.755€ 20.460.414€ 11.113.490€ 80.198.971€ Udal bakoitzak inbertitutako euro bakoitzagatik sortzen dena 164,9 €

4 ERAGIN SOZIALA

4 ERAGIN SOZIALA Ekoizleak Kontsumitzaileak

4 ERAGIN SOZIALA Kontsumitzaileak Azokan ez erosteko arrazoiak

5 ONDORIOAK 25 25

5 ONDORIOAK “ 1.- eskala txikiko ekoizpen eredu dibertsifikatuak nagusitzen dira, ekologikotik urruntzen den produkzioa. Kontsumo ereduari dagokionez, herritarrak kalitatezko elikagaiak eta bertako produktuak erostera gerturatzen dira azokara 2.- ekoizle gazteen perfilak bere ezaugarriak ditu: Espezializatuagoa eta balio erantsia duten produktuak saltzen dituena (produktu eraldatuak) Komertzializazio bide dibertsifikatua, merkaturatze bide laburretan oinarritua Gizonezkoak nagusitzen dira nahiz eta salmenta lanetan emakumezkoak aurkitu ditugun 3.- kontsumitzaile gazteen perfilak elikadura eredu osasuntsu baten aldeko apustua egiten du “ 26 26

5 ONDORIOAK “ 4.- azoketako eragin ekonomikoak ekoizleen perfil eta postu kopuruarekin harreman zuzena du: Ekoizle gazte profesionalek kontsumitzaile gazteagoak erakartzen dituzte (produktu eraldatu edo/eta ekologikoak). Emakume baserritarren perfilak kontsumitzaile helduagoak erakartzen ditu. 5.- azoken eragin ekonomikoa, zuzenekoa zein zeharkakoa, adierazgarria da. Hala ere, eragin hau ikusezin mantentzen da gainontzeko eragile eta/edo gizartearentzat “ 27 27

5 ONDORIOAK “ 6.- azokak elkargune “bizi”ak dira, izaera berezia mantentzen duten espazioak, sozializazio gune bilakatzen diren zuzeneko merkaturatze bideak 7.- ez dago definiturik azoken kudeaketarako gobernantza eredurik: nahitaezkoa da kudeaketa ereduaren inguruan hausnartzea eta azoken errealitatera egokitutako estrategiak garatzea. Azokarekin lotura duten eragile desberdinen parte hartzea, konpromisoa eta lankidetza ziurtatu behar da, erabakiak hartzeko egitura horizontalak sortuz “ 28 28

TOKIKO NEKAZARIEN AZOKEN ERAGIN EKONOMIKO ETA SOZIALAREN AZTERKETA GIPUZKOAKO LURRALDEAREN ELIKADURA ESTRATEGIA BATEN EREMUAN ESKERRIK ASKO! Aintzira Oñederra Eduardo Malagon Mirene Begiristain