TEMA 7: VOCABULARIO

Caciquismo O sistema caciquil ou caciquismo estivo presente na vida política española da Restauración e con posterioridade. A súa base era o cacique, persoa eu exerce unha autoridade abusiva nunha vila ou zona, cunha influencia excesiva en asuntos políticos ou administrativos, valéndose do seu poder económico ou estatus social.

“Desastre de Annual” Derrota militar de 1921 na que as tropas marroquíes de Abd-El-Krim destrozaron ás españolas, causándolles máis de 13.000 mortes. A catástrofe debeuse á imprudencia do xeneral Silvestre, ó parecer alentado a unha acción temeraria polo propio Rei Alfonso XIII.

Directorio Militar Goberno militar creado polo ditador Miguel Primo de Rivera e que durará dende 1923 a 1926. A preocupación fundamental foi o problema da Guerra de Marrocos e o mantemento da orde pública (evitar as folgas e perseguir os sindicatos anarquistas).

Encasillado ou encadrado Proceso polo que o ministro de Gobernación colocaba nas cadrículas correspondentes a cada distrito electoral os nomes dos candidatos (ministeriais e da oposición), que o Goberno de turno estaba disposto a aceptar, tras arduas negociacións con todas as forzas implicadas.

“Expedente Picasso” Investigación dirixida polo militar do mesmo nome ante o forte impacto na opinión pública do Desastre do Annual co fin de averiguar o comportamento dos militares e depurar responsabilidades. A sospeita de que o propio Afonso XIII resultara implicado, co conseguinte desprestixio da monarquía, levou ao golpe militar de 1923 e á anulación dos resultados do expedente.

Pacto de San Sebastián Acordo político entre socialistas, republicanos, nacionalistas e outras forzas minoritarias para organizar unha sublevación contra o goberno de Afonso XIII, asinado en 1930. O Comité revolucionario establecido vai ser o futuro Goberno Provisional da IIª República. Consecuencia deste acordo foi a formación dunha coalición electoral para as municipais de 1931. A vitoria desta coalición supuxo a caída de Afonso XIII.

Pucheirazo . Substitución masiva dos votos emitidos no pucheiro ou urna electoral en beneficio do candidato oficial. Fraude ou falsificación electoral consistente en computar votos non emitidos na elección

Rexeneracionismo Termo que aparece en España a finais do século XIX para englobar os proxectos críticos co sistema da Restauración e denuncian os problemas políticos, sociais e económicos que afectaban a España. É un movemento da pequena e mediana burguesía, marxinada do poder pola oligarquía dominante, que tomará protagonismo a partir do "desastre" de 1898. Un dos seus maiores representantes será o economista Xoaquín Costa.

Semana Tráxica Nome con que se coñece o conxunto de actos de protesta producidos en Cataluña na última semana de Xullo de 1909. A decisión de Maura de mobilizar os reservistas para incrementar o exército expedicionario en África, orixinou ondadas de protestas en toda España. As organizacións obreiras catalás, sobre todo as anarquistas, decretaron a folga xeral para impedir o embarque dos reservistas cataláns. O motín estendeuse e tomou claras tinguiduras anticlericais co asalto e queima de conventos e igrexas. O exército interveu e levouse a cabo unha forte represión.

Sistema de quenda Réxime político caracterizado pola alternancia no poder de dous partidos. No caso español, refírese ó sistema compartido polos partidos Liberal e Conservador durante os reinados de Alfonso XII e Alfonso XIII, recibindo os nomes tamén de turnismo ou bipartidismo amañado.

Unión Patriótica Partido político creado para apoiar á Dictadura de Primo de Rivera en torno ós principios de “relixión, patria e monarquía”. Tivo unha existencia moi breve (1924-1930). Os seus simpatizantes e afiliados eran coñecidos como “upistas”.