ANTISEMITISMOA
EZAUGARRIAK Antisemitismo adigaia juduen aurkako aurriritzi eta aurkako jarrerari deitzeko erabiltzen da; juduak talde erlijioso, etniko nahiz arrazial gisa ulerturik. Hainbat forma hartzen ditu eta hartu ditu historian zehar, gizabanakoen arteko gorrototik hasi eta erakundeetatik ezarritako jazarpen eta bereizkerian bukatu arte. Antisemitismoarekin juduak semitekin konparatzen dira. Hauek, hizkuntza semitikoak hitz egiten dituztenak eta ekialde ertainean bizi direnak dira. Semiten aurkako arraza arioena da.
HISTORIA Termino hau, Wilhelm Marr kazetari alemaniarrak asmatu zuen 1879. urtean. XVIII eta XIX. Mendeetako sistema liberal eta juduen aurkako mugimendu bezala ezagutzen da. Autoritateek bultzatutako juduen aurkako ekintzak pogroms bezala ezagutzen ziren. Hauen bidez, juduak bahitu, erail eta beraien jabetzak lapurtu.
Mugimendu hau, Alemaniatik Frantzia eta Austriara hedatzea lortu zuten. Adolf Hitler Alderdi Nazionalsozialistako buruak ere, 1919tik aurrera, propaganda antijudutarrarekin sinesgarritasun eta indar handiagoa lortu zuen. Berak (Hitlerrek), bere ideologia islatu zuen Mein Kampf (nire borroka) liburuan ere judutarren abolizioa zuen oinarrietako bat.
Naziek botere absolutua lortu zuten urtean, hau da, 1933an, judutar arrazaren kontrako boikotak martxan jarri zituen. Ekintza desberdinak ere burutu zituzten, liburuak erre eta beraien erlijio eta pentsamenduak ezabatuz. 1935ean, Nuremburg-eko legeen bidez, juduen eta arioen arteko banaketa gauzatu zen. 1938ko azaroaren 9an naziek sinagogak eta juduen negozioak txikitu zituzten Alemania eta Austrian zehar.