Zauri pozoituak Hozkadek eta Ziztadek eragindako zauriak (II. Atala) E.Eizagirre irakaslea 2009-2010 ikasturtea
Animaliek eragindako zauri pozoituak 1-. Ofidioak 2-. Artropodoak 3-. Itxasoko animaliak 4-. Ugaztunak
ARTROPODOAK
ARTROPODOAK Artropodoak -eskorpioiak -armiarmak -Himenopteroak. -Araknidoak. -eskorpioiak -armiarmak -Himenopteroak. -Beste batzuk.
Eskorpioiak - Basamortuan, toki lehor eta berotsuetan,... - >600 espezie. Gure inguruan: Bothus Occitanus Euscorpius Italicus Andaluzia, Extremadura eta Lebanten. Pozoidura ez oso larria.
Eskorpioiak Alakranak
Eskorpioiak Alakranak Pedipalpo (Pinza) Telson Cefalotórax Segmento caudal Anatomia: -burua (cefalotorax), -bi matxarda (pedipalpo), -5 anulu (metasoma), -pozoi-guruina eta eztena (telson)
POZOIAREN EZAUGARRIAK Eskorpioiak POZOIAREN EZAUGARRIAK -Efektu lokala. -Eragin neurotoxikoa. -Efektu simpatikomimetikoa. -Eragin kardiotoxikoa. -Erreakzio anafilaktikoa.
KLINIKA Eskorpioiak SINTOMA LOKALAK Min handia eta iraunkorra gorputz-adar osoan. Sarritan ez da aurkitzen eztenkada puntua. - Edema, eritema, eta hipertermia.
KLINIKA Eskorpioiak SINTOMA OROKORRAK Ume eta helduetan. Parestesiak, kontrakturak, itsualdia, gorakoak, izerdia, urduritasuna, takikardia, hipotentsioa, bihotz-erritmoaren asaldurak... Oso larria denean: goranzko paralisi motorea (arnas-gelditzea)
TRATAMENDUA Eskorpioiak - Garbitu zauria. - Inmobilizazioa eta atsedena. Analgesia. Antihistaminikoak. Profilaxi antitetanikoa. - Adrenalina. Glukonato kaltzioa. Tratatu agertzen diren konplikazioak eta behatu.
Etxeko armiarma arrunta ARMIARMAK Alargun beltza Lactrodectus Mactans Tarantula Etxeko armiarma arrunta Laxosceles reclusa
KLINIKA ARMIARMAK - Min handia, eritema urtikariformea, eta edema. Sarritan eskara nekrotikoa - Gongoilu erregionalen hantura. Buruko mina, okadak eta gorakoak, sabeleko mina, muskulu-espasmoak,... - Hipertentsioa, takikardia,... - Kasu larrietan: urduritasuna, izerdia, konbultsioak, miosia,...
TRATAMENDUA Desinfekzio lokala. -Analgesia. -Antihistaminikoak. ARMIARMAK TRATAMENDUA Desinfekzio lokala. -Analgesia. -Antihistaminikoak. -Kortikoideak. -Profilaxi antitetanikoa. Lactrodectus Mactans-en pozoiduran: Aurkako serum espezifikoa
Afanipteroak Arkakusoak
Ixodoideo Kaparra / akaina
Kaparra / akaina
Kaparra / akaina
Kaparra / akaina
Kaparra / akaina Tick Removal
Himenopteroak Erlea Liztorrak Erlastarra
Dipteroak Eltxoak
ITSASOKO ANIMALIAK
ITSASOKO ANIMALIAK -Ekinodermoak: Itxas trikuak. Motak: -Zelenteratuak : Medusak, anemonak,... -Ekinodermoak: Itxas trikuak. -Ornodunak: Itsas kabrak, saburdinak,...
MEDUSAK / MARMOKAK eta ANEMONAK
MEDUSAK / MARMOKAK eta ANEMONAK Nematozistoek dute pozoia
MEDUSAK / MARMOKAK eta ANEMONAK Klinika: -Azaleko erreakzio urtikatiformea. -Geroago: papula eta babak. -Kasu larrietan: anafilaxia. -Gutxitan agertzen da neurotoxizitatea.
MEDUSAK / MARMOKAK eta ANEMONAK Tratamendua: -Desinfekzio lokala edo itsasoko urarekin garbitu. -Analgesia. -Izotza. -Antihistaminikoak eta glukonato kaltzioa. -Kasu larrietan: kortikoideak, adrenalina,...
UGAZTUNAK
hozkadak (haginkadak) Ugaztunek eragindako hozkadak (haginkadak) * Errabia (amorreria) transmititu dezaketen animalien hozkadak: 1. Basatiak: Otsoak, azeriak,... 2. Karraskariak: Arratoiak, saguak, saguzarrak... 3. Etxabereak: Txakurrak, katuak,... *Gizakien hozkadak.
KONPLIKAZIOAK / KLINIKA Haginkadak KONPLIKAZIOAK / KLINIKA 1.- Infekzio lokala (polimikrobianoa). 2.- Artritis septikoa, osteomilitisa, sinobitisa,... 3.- Septizemia.
TRATAMENDU OROKORRA Haginkadak 1.- Zauriaren garbiketa eta desinfekzioa 2.- Miatu zauria eta ehun kaltetuak 3.- Desbridatu. 4.- Analgesia.
TRATAMENDU OROKORRA Haginkadak 5.- Ez josi!!! Salbuespenak: -aurpegikoak. -nerbioak, tendoiak eta odol-hodiak. 6.- Profilaxi antitetanikoa. 7.- Profilaxi antibiotikoa.
Aurreikusi dezakegun gaixotasun hilkorra da. Hozkadak Errabia (Amorreria) Osasun publikoko arazoa. EAE-n 1975tik aurrera ez da detektatu errabiaren kasurik Etiologia birikoa duen zoonosia da. Errabiaren birusa, Rhabdoviridae familiakoa. Aurreikusi dezakegun gaixotasun hilkorra da.
Errabia (Amorreria) Hozkadak Nola? -Hozkadaren bidez animali kutsatuen listuak transmititzen du birusa, bai beste animaliei, bai gizakiei. -Animalia amorratu baten haginkada edo atzaparkadaren ondoren infekzioa hasten da.
Errabia (Amorreria) Hozkadak Patogenia: Birusa inokulazio puntuan ugaltzen da Birus neurotropikoa da eta nerbio periferikoetara ailegatzen da. SNZ - enzefalitis akutua - hilkorra da. Ez dago tratamendurik!!!
Errabia (Amorreria) Hozkadak 1.Inkubazio fasea. (5 egun – hilabete batzuk) Sintomarik gabe. -2.Fase prodromikoa.(10-20 egun) -Mina inokulazio puntuan. -Sukarra, botagurak, zefalea, anorexia,...gose galera -3.Fase neurologikoa (2-7 egun) -Hidrofobia, espasmo laringeoa, s.konfutsionala, koordinazio falta, paralisisa, delirioa, aluzinazioak,... 4.Koma fasea eta heriotza(0-14 egun) Koma, hipotentsioa, hipobentilazioa, bigarren mailako infekzioak, bihotz-gelditzea.
Errabia (Amorreria) Hozkadak DIAGNOSTIKOA 1. Histopatologikoa: Negri gorputzak zerebeloan.
Errabia (Amorreria) Hozkadak DIAGNOSTIKOA 2. Birus-antigenoaren detekzioa inmunofluores- zentzia zuzena-ri esker (dFA = direct Fluorescent Antibody Test) 3. Inmunohistokimikoa. 4. Mikroskopio elektronikoa. 5. Serologia,...
Errabiaren aurkako profilaxia Hozkadak Errabiaren aurkako profilaxia Esposizio-aurreko profilaxia: -Nork? Arrisku handiko pertsonetan: albaitariak, arriskuko animaliekin lan egiten dutenak eta laboretegi batzuetako langileak. -Amorreriaren aurkako txertoaren 3 dosi (0, 7, eta 21 edo 28. egunean)
Errabiaren aurkako profilaxia Hozkadak Errabiaren aurkako profilaxia Esposizio-ondoko profilaxia: -Nork? Animali infektatu baten hozkada edo kutsadura (listua,mokoa) sufritzen duen pertsonetan. -Noiz? Ahal denik eta azkarren.
Errabiaren aurkako profilaxia Hozkadak Errabiaren aurkako profilaxia *Etxabereak: -Txertatuak eta osasuntsuak: Behatu aberea 10 egunetan. Behaketa aldian amorreriaren seinuak agertuko balira amorreriaren aurkako profilaxia. - Ezezagunak: Inmunoglobulina + Txertaketa *Basatiak: Inmunoglobulina + Txertaketa
Errabiaren aurkako profilaxia Hozkadak Errabiaren aurkako profilaxia Errabiaren Aurkako Giza Inmunoglobulina: Dosi bakarra: Tratamenduaren hasieran. Errabiaren Aurkako Txertoa Giza Zelula Diploidearena: 5 dosi jarri behar dira: 0, 3, 7, 14 eta 28. egunetan.