CAPITULUM XV GRAMMATICA
Cap. XV 1. Verbos: 1ª y 2ª persona pres. ind. act. -o -mus, -s -tis, (pos)sum (pos)sumus, (pot)es (pot)estis. Impersonal licet (+ dat.) 2. Pronombres: Personales 1ª y 2ª pers. nom. sing. y nom./ac. plur. ego, tu, nos, vos. Refl. se ac. sujeto en ac. + inf. Posesivos. 3. Adverbios: tum, nondum, statim, domi, quid?(= cur?) 4. Conjunciones: antequam, si, nisi, at. Acusativo exclamativo (me, discipulos improbos!).
PRESENTE DE INDICATIVO 1ª, 2ª, 3ª PERSONAS SG. Y PL. 1ª conj. 2ª conj. 3ª conj. 4ª conj. puls - o pulsa - s pulsa - t pulsā - mus pulsā - tis pulsa - nt habe - o habe - s habe - t habē - mus habē - tis habe - nt dic - o dic - i - s dic - i - t dic - i - mus dic - i - tis dic - u - nt faci - o faci - s faci - t faci - mus faci - tis faci - u - nt veni - o veni - s veni - t venī - mus venī - tis veni - u -nt esse sum es est sumus estis sunt possum pos - sum pot - es pot - est pos - sumus pot - estis pos - sunt ire eo is it imus itis eunt
Ego eius librum habeo, quod is meum mālum habet. Marcus meum librum habet. Quid (=cur) tu librum Titi habes? Vos ianuam non pulsātis, cum ad ludum venītis. Nos ianuam pulsāmus, cum ad ludum venīmus. Los pronombres personales solo se usan cuando se insiste sobre el sujeto.
Davus Marcum sēcum venīre iubet: Ego aeger sum Cuando se reproduce lo que alguien dice en primera persona, se emplea el reflexivo se. Quintus dicit 'se aegrum esse'. Davus Marcum sēcum venīre iubet: Venī mēcum!
EXERCITIA 1, 4, 7, 10. Si Quintus aeger est, in ludum ire non potest. Titus tibi mālum dare non potest, at ego tibi malum dare possum, nisi hīc et nunc Tito librum reddis! at= sed malum= mala res mālum nisi= si non Hīc Titus ad ludum advenit et ianuam pulsat antequam intrat. EXERCITIA 1, 4, 7, 10.