Implantación do Estado liberal en España Guerra de independencia e Cortes de Cádiz ( ) Constitución 1812 Reinado de Fernando VII ( ) Sexenio absolutista ( ) Trienio liberal ( ) Década ominosa ( ) Rexencias ( ) María Cristina ( ) Espartero ( ) Reinado de Isabel II ( ) Década Moderada ( ) Bienio progresista ( ) Últimos anos de reinado ( ) Sexenio democrático e I República ( ) Revolución Gloriosa (1868) Monarquía Amadeo de Saboya ( ) I República ( ) Consolidación do Estado Liberal

Reinado Fernando VII ( )

Independencia colonias americanas  Entre  Excepto Cuba e Porto Rico  Xa existían problemas anteriores  Causas:  Marxinación das élites crioulas para cargos públicos  Monopolio comercial ca metrópole  Extensión de ideas liberáis:  Idependencia dos EE.UU.  Este serie de intereses políticos e económicos xunto ca precaria situación de España (Guerra de Independencia)  Movemento de liberación

Proceso de independencia  :  As Xuntas de defensa das Colonias decláranse independentes.  Fernando VII ao recuperar o trono manda tropas  :  Campañas militares:  San Martín  Simón Bolívar  Sucre  Novas republicas latinoamericanas:  División entre: élites crioulas // poboación indíxena e mestiza

Consecuencias para España do proceso de Independencia americana  Perde estatus de potencia internacional  Crise do comercio  Perda de mercados  Perda do proveedor de materias primas  Crise da Facenda  Fonte de ingresos fiscais

Problema sucesorio  Fernando VII non conseguiu asegurarse unha sucesión tranquila:  Non tiña fillos varóns.  Lei sálica: impedía reinar a súa filla Isabel (contaba con 3 anos cando morre o rei)  Pragmática sanción: derogaba a lei sálica.  Morre Fernando deixando como herdeira a súa filla Isabel, de tres anos.  Carlos María Isidro, irmán do rei, e herdeiro no tempo de vixencia da lei sálica non acepta á Isabel.

División sucesoria e social Isabel II  Apoio dos liberais Carlos María Isidro  Apoio dos absolutistas Primeira Guerra Carlista ( )

Periodo de Rexencias ( )

María Cristina ( )  Estatuto Real (1834):  Intento de contentar os liberáis  Moitos poderes para a Coroa  Voto restrinxido  Provocou a división entre os liberáis:  Moderados  Progresistas:  Defenden sufraxio máis amplo e a soberanía nacional  En 1835  goberno progresista de Mendizábal  Desamortización e outras medidas reformistas  Constitución de 1837

Espartero ( )  1840 a rexente abdica  Nova rexencia: xeneral progresista Espartero  Oposición tanto de moderados como de progresistas  Sublevación do xeneral Narváez.  Nesta situación de inestabilidade a raíña Isabel II asume o trono con tan só 13 anos.

Reinado de Isabel II ( ) Consolidación do Estado liberal

Década Moderada ( )  Constitución de 1845:  Ideas do liberalismo moderado  Soberanía compartida: Cortes e Coroa  Reducción da masa de votantes: sufraxio censitario cunha renda elevada.  Limite a liberdade de expresión e dereito de reunión  Reorganización administrativa do Estado:  Gobernador civil en cada provincia: máxima autoridade. Era nomeado polo goberno central e era o seu representante nas provincias.  Centralización e unificación do ensino.  Creación dun novo Código Penal.  Creación da Garda Civil.  Reforma fiscal para sanear a Facenda.

Bienio Progresista ( )  Pronunciamento militar: Vicálvaro.  Coalición de progresistas e Unión Liberal  Motivos  Restaurouse a Constitución progresista de 1837 e iniciouse o proxecto dunha nova constitución, que non se chegou a aprobar.  Importantes reformas económicas:  A lei de ferrocarrís (1855)  Nova desamortización: A desamortización de Madoz Afectou aos comunais e bens de propios.

Últimos anos de reinado ( )  Alternancia de moderados e unionistas no goberno.  Constitución de 1845  Período de certa estabilidade:  Política  Crecemento económico  Cara os últimos anos:  Autoritarismo dos gobernos  Morte dos líderes moderado (Narváez) e unionista (O’Donnell)  Crise financeira e de subsistencia de 1866  Perda de popularidade da raíña  Provocou a aproximación entre progresistas e demócratas para derrocar a Isabel II  Pacto de Ostende

Sexenio democrático e I República ( )

Sexenio Democrático  Revolución Gloriosa: pronunciamento de 1868 liderado polo almirante Topete.  Apoio de progresistas, demócratas e republicanos (ata agora olvidados)  Cortes Constituíntes:  Elixidas por sufraxio universal masculino  Constitución de 1869  Máis democrática  Coroa deixa de ter poderes políticos  Grande número de liberdades públicas  Novo rei: Amadeo I de Savoia ( )Amadeo I de Savoia ( )  Escasos apoios  morte de Primmorte de Prim  Axitación republicana + novo levantamento carlista  Abdicación 11 febreiro 1873

I República ( )  Intentou consolidar o réxime democrático xurdido da revolución 1868  Problemas:  División interna dos republicanos: federalistas e unitarios  Nova guerra carlista  Guerra de Cuba  Cantonalismo  4 presidentes: E. Figueras, F. Pi i Margall, N. Salmerón e E. Castelar.  Xaneiro 1874, o xeneral M. Pavía da un golpe de Estado e disolve as Cortes.  O xeneral Serrano (antiguo unionista) preside un goberno dictatorial:  Reestablecer a orde  Gañar as guerras carlista e de Cuba  Decembro 1874 sublévase o xeneral Martínez Campos  Restauración

Restauración ( )

Sistema político da Restauración  Xaneiro 1875 restaurase a monarquía na figura Afonso XII (17 anos)  Liberalismo  Diseñado por Cánovas del Castillo  Goberno restrinxido a dous partidos:  Conservador= liberáis moderados e progresistas. Dirixido por Cánovas  Liberal= demócratas e republicanos. Dirixido por Práxades Mateo Sagasta  Coincidencias no esencial: monarquía, Constitución, liberalismo e centralismo  Quenda e alternancia  Fraude electoral: caciques  aseguran a obtención da mayoría nas eleccións coa compra de votos ou a coacción.

A estabilidade gubernamental  Afonso XII ( )  Non inxerencia na política  Estabilidade  Morre en Asume a rexencia María Cristina de Habsburgo ( )  Gobernos conservadores maior parte de período.  Pacificación militar  Constitución 1876  Gobernos liberáis  medidas reformistas  Abolición da escravitude en Cuba  Lei de asociación  Sufraxio universal masculino

Crise de 1898  Anos de grandes dificultades  Guerra colonial:  Cuba ( ) e Filipinas ( )  Bloqueo ás reformas administrativas e económicas dos partidos dinásticos  Intereses expansionistas de Estados Unidos

Intervención de EE.UU.  Intereses económicos na illa de Cuba  Axudou ós insurrectos cubanos  Dura represión española  máis conatos insurrectos  1895 José Martí lidera a guerra de independencia de Cuba  Simultaneamente en Filipinas  Estados Unidos declaralle a guerra a España:  Suceso do acorazado Maine no porto da Havana  Fin: Tratado de París (1898)  Porto Rico, Filipinas e a Illa de Guam cedidas a EE.UU.  Cuba  independente pero baixo control norteamericano.

Consecuencias do conflicto  Perdas económicas  Crise da Facenda  Alza de prezos  perxudicou máis as clases máis humildes  Perdas humanas  maiores tamén entre os máis desfavorecidos.  Clases altas evitaron o servizo mediente o pago de taxas  Agravou a crise do réxime da Restauración  Crise cultural  Crise de identidade  Aparición do rexeneracionismo

 VOCABULARIO TEMA: ANTIGUO RÉGIMEN (TEMA 5).  Rexencia  Cacique  Pronunciamento  Xuntas Provinciais  Guerra de Guerrillas  Abdicar  Desamortización  Galeguismo  Gobernador Civil  Movemento Obreiro  Anarquismo