Josuk nire/zure liburua aurkitu du.

Presentación del tema: "Josuk nire/zure liburua aurkitu du."— Transcripción de la presentación:

1 Josuk nire/zure liburua aurkitu du.
Ohartu naiz/zara Josuk nire/zure liburua aurkitu duela. Lehen eta bigarren pertsonan, garbi geratzen da nor den izenordainaren erreferentea: ni(re)/zu(re). EHULKUren aholkua Hirugarren pertsonako izenordainen erreferentzia: bere/haren (beraren)

2 Josuk haren liburua aurkitu du.
Ohartu naiz/zara Josuk haren liburua aurkitu duela. haren: Josu ez den (aurretik aipaturiko) norbaiten Hirugarren pertsonan, testuinguruak argitu behar du zein den izenordainaren erreferentea. EHULKUren aholkua Hirugarren pertsonako izenordainen erreferentzia: bere/haren (beraren)

3 Ane ohartu da Josuk haren liburua aurkitu duela.
haren: Aneren / beste norbaiten Beste hirugarren pertsona bat ageri bada esaldi berean, izenordainak ez du argitzen erreferentea hura den ala esalditik kanpoko bat. EHULKUren aholkua Hirugarren pertsonako izenordainen erreferentzia: bere/haren (beraren)

4 Ane ohartu da Josuk beraren liburua aurkitu duela.
beraren: (Josu ez den eta aurretik aipatu den) edozein hirugarren pertsonaren (eskuarki, esaldian aipatua: hor, Aneren) EHULKUren aholkua Hirugarren pertsonako izenordainen erreferentzia: bere/haren (beraren)

5 Hirugarren pertsonako izenordainen erreferentzia: bere/haren (beraren)
Hala,  beraren erabiliz iradoki dezakegu hurbileneko hori dela erreferentea, eta ez lehenago aipaturiko norbait (haren): [Josuk ez du begi onez ikusten idazlea]. Ane ohartu da Josuk beraren (Aneren) liburuan irakurri duela haren (idazlearen) eskaintza. EHULKUren aholkua Hirugarren pertsonako izenordainen erreferentzia: bere/haren (beraren)

6 Josuk bere liburua aurkitu du.
bere: Josuren Josuk Josuren liburua aurkitu du adierazteko, izenordain bihurkaria erabili behar da. EHULKUren aholkua Hirugarren pertsonako izenordainen erreferentzia: bere/haren (beraren)

7 Ohartu naiz/zara Josuk bere liburua aurkitu duela.
Ane ohartu da Josuk bere liburua aurkitu duela. bere: Josuren (*Aneren, *inoren) EHULKUren aholkua Hirugarren pertsonako izenordainen erreferentzia: bere/haren (beraren)

8 Ane ohartu da Josuk bere liburua aurkitu duela.
Beraz, hiru esaldi desberdin ditugu: Ane ohartu da Josuk bere liburua aurkitu duela. bere: Josuren EHULKUren aholkua Hirugarren pertsonako izenordainen erreferentzia: bere/haren (beraren)

9 Ane ohartu da Josuk haren liburua aurkitu duela.
haren: Josu ez den eta aurretik aipatu den edozein hirugarren pertsonaren EHULKUren aholkua Hirugarren pertsonako izenordainen erreferentzia: bere/haren (beraren)

10 Ane ohartu da Josuk beraren liburua aurkitu duela.
beraren: Josu ez den eta aurretik aipatu den hirugarren pertsona baten (ia beti, Aneren) EHULKUren aholkua Hirugarren pertsonako izenordainen erreferentzia: bere/haren (beraren)

11 Hirugarren pertsonako izenordainen erreferentzia: bere/haren (beraren)
OHARRAK Halako esaldietan, berarenen lekuan haren erabiltzea zuzena da. Ekialdeko hizkeretan, hori da eredua. Hala ere, anbiguotasunak murrizteko, aukerakoa da beraren. EHULKUren aholkua Hirugarren pertsonako izenordainen erreferentzia: bere/haren (beraren)

12 Hirugarren pertsonako izenordainen erreferentzia: bere/haren (beraren)
2.Mendebaldeko erabilera batzuetan, lausotu egin dira haren/beraren/bere bereizkuntzak. Batetik, beraren forma bere formara lerratzen da askotan. Haren ere gero eta baztertuago geratzen ari da erakusle-adieratik kanpo, berek ordezturik. EHULKUren aholkua Hirugarren pertsonako izenordainen erreferentzia: bere/haren (beraren)

13 Hirugarren pertsonako izenordainen erreferentzia: bere/haren (beraren)
Ondorioz, hizkera batzuetan, ia dena da bere, bereizkuntzarik gabe. Muturreraino eramanda, gaztelaniarekiko baliokidetasun automatikoa nagusitzen da azkenean: haren = de aquel(la) bere = su EHULKUren aholkua Hirugarren pertsonako izenordainen erreferentzia: bere/haren (beraren)

14 Hirugarren pertsonako izenordainen erreferentzia: bere/haren (beraren)
3.Euskara Zerbitzuaren gomendioa hauxe da, prosa zaindurako: Zentzu bihurkarian baino ez erabiltzea bere, bestela zalantza eta nahasbide ugari sortzen baita testuetan. EHULKUren aholkua Hirugarren pertsonako izenordainen erreferentzia: bere/haren (beraren)

15 bere: Josuren (ez Aneren edo beste norbaiten)
Izenordain bihurkaria: Josuk bere nahia bete du. Josu bere lagunekin joan da. Bere herrira eraman behar dugu Josu. Josuri berea gustatzen zaio. bere: Josuren (ez Aneren edo beste norbaiten) EHULKUren aholkua Hirugarren pertsonako izenordainen erreferentzia: bere/haren (beraren)

16 haren: Josu ez den norbaiten
Izenordain soila (ez bihurkaria): Josuk haren nahia bete du. Josu haren lagunekin joan da. Haren herrira eraman behar dugu Josu. Josuri harena gustatzen zaio. haren: Josu ez den norbaiten EHULKUren aholkua Hirugarren pertsonako izenordainen erreferentzia: bere/haren (beraren)

17 Perpaus berean izen-sintagma bat baino gehiago hirugarren pertsonakoa bada, izenordain bihurkaria anbiguoa izan daiteke: Anek Josu bere bulegoan ikusi du. bere: Aneren/Josuren Inoiz gertatzen den anbiguotasun hori bestela argitu beharko da, testuinguruak berez laguntzen ez badu. EHULKUren aholkua Hirugarren pertsonako izenordainen erreferentzia: bere/haren (beraren)

18 Hirugarren pertsonako izenordainen erreferentzia: bere/haren (beraren)
Norberak du bere saminaren berri / Kanpokoek ezin parte hartu haren lasaitasunean. [Es 14, 10] Eta aingeru ahaltsu bat ikusi nuen, ahots handiz hots egiten: «Nor da gauza liburua irekitzeko eta beraren zigiluak askatzeko?» [Ap 5,2 ] EHULKUren aholkua Hirugarren pertsonako izenordainen erreferentzia: bere/haren (beraren)

19 Hirugarren pertsonako izenordainen erreferentzia: bere/haren (beraren)
Jesus Mesias dela sinesten duen oro Jainkoarengandik jaioa da, eta aita maite duenak beraren seme-alabak ere maite ditu. [1 J 5,1] EHULKUren aholkua Hirugarren pertsonako izenordainen erreferentzia: bere/haren (beraren)

20 Hirugarren pertsonako izenordainen erreferentzia: bere/haren (beraren)
Elizen arteko Biblia, Bilbo, 1994 (euskaratzailea: Elizen Arteko Biblia Elkartea) OHARRA BERAREN (errepikapenezkoa) erabili den gehienetan, aipatu dugun moduan, HAREN (soila) erabil zitekeen. Bereizkuntza nagusia, erabakigarria, BERE bihurkariaren eta bihurkari ez diren beste bien (HAREN, BERAREN) artekoa da. EHULKUren aholkua Hirugarren pertsonako izenordainen erreferentzia: bere/haren (beraren)

21 Hirugarren pertsonako izenordainen erreferentzia: bere/haren (beraren)
Bere azken urteetan, denbora asko eman zuen Dirac-ek lurbira osoan bidaiatu eta hitzaldi jendetsuak ematen, beraren izena duen ekuazio bikainaren jatorria mintzagai. EHULKUren aholkua Hirugarren pertsonako izenordainen erreferentzia: bere/haren (beraren)