FAXISMOAREN GORAKADA.

Presentación del tema: "FAXISMOAREN GORAKADA."— Transcripción de la presentación:

1 FAXISMOAREN GORAKADA

2 FAXISMOAREN GORAKADA Kontzeptua

3 Kontzeptua Faxismoa: Nazismoa:
Doktrina politikoa, liberalismoaren eta demokraziaren kontrakoa, totalitarioa, inperialista, Mussolinik sortua. Nazismoa: Doktrina politikoa, liberalismoaren eta demokraziaren kontrakoa, totalitarioa, inperialista, arrazista, Hitlerrek sortua.

4 FAXISMOAREN GORAKADA Demokraziaren krisia

5 Demokraziaren krisia Sarrera Kausak Masak politikan
Bide ez parlamentarioak Estatu berrien ezegonkortasun politikoa

6 Demokraziaren krisia Sarrera: Kausak Masak politikan:
Gerra arteko sasoian, Europan hiru joera politiko nagusi: demokrazia liberala, komunismoa eta faxismoa Gerren arteko sasoia hiru ideologien arteko borrokaren eta faxismoaren gorakadaren lekukoa izan zen Faxismoaren gorakadarekin batera demokraziaren krisia azaldu zen Kausak Masak politikan: Lehen Mundu Gerraren ondoren sufragio unibertsala hedatu zen Alderdi politikoak ugaritu ziren: sozialistak, komunistak… Burgesia kontserbadoreak bere boterea arriskuan ikusten du. Burgesia kontserbadorea faxismoari hurbiltzen da bere interesak defendatzeko

7 Demokraziaren krisia Kausak Bide ez parlamentarioak:
Parlamentua, demokrazioaren oinarrietako bat, krisian zegoen Parlamentua indarra galtzearekin batera koorporazioak nagusitzen dira Koorporazioek (sindikatuak eta ugazaben elkarteak) bide ez-parlamentarioak erabiltzen zituzten beraien interesak defendatzeko Klase ertaina (burgesia ertaina eta txikia) demokraziaren krisia dela eta faxismoari hurbilduz joan zen

8 Demokraziaren krisia Kausak Estatu berrien ezegonkortasun politikoa
Lehen Mundu Gerra ondoren inperio galtzaileak zatitu ziren Estatu berrietan demokrazia ezarri zen Estatu berrien demokraziak oso ezegonkorrak: Arrazoiak: Nazio, erlijio, hizkuntza ezberdinek osatutako herrialdeak ziren Demokrazia ez zetorren bat beraien tradizio politikoarekin 20.hamarkadan estatu berrietan sistema autoritarioak ezartzen dira

9 FAXISMOAREN GORAKADA Faxismoaren gorakada

10 Faxismoaren gorakada Sarrera: Faxismoaren ezaugarriak
Faxismoaren kausak

11 Faxismoaren gorakada Sarrera:
Lehen Mundu Gerra ondoren krisi garaian sortutako ideologia Europan hedatu zen Mussoliniren eta Hitlerren eskutik Bigarren Mundu Gerraren leherketaren arrazoietariko bat izan zen “Faxismo” hitza, “fasces” hitzetik eratortzen da. “Fasces”, Erromatar inperioan boterearen eta batasunaren ikurra da Italiako faxismoa, erromatar inperioarekin identifikatzen zen; horregatik garai hartako ikurrak erabiltzen zituen                                                                                            

12 Faxismoaren gorakada Faxismoaren ezaugarriak Mugimendu antiliberala
Sistema parlamentarioaren eta liberalismoaren aurkakoa zen Sistema demokratikoei leporatzen zieten herrialdea ahultzea Liberalismoak dakarren indibidualismoaren aurrean gizabanakoek estatuaren menpe egon behar zutela defendatzen zuten

13 Faxismoaren gorakada Faxismoaren ezaugarriak
Ideologia globalizatzailea Estatuak gizakiaren bizitzako alor guztiak kontrolatzen zituen gizaki berria sortzeko asmoz Gizabanakoa estatuaren menpe Gizakiarekiko kontrola, erakunde korporatiboen bidez gauzatzen zen; inoiz ez hautatutako parlamentuaren bidez Alderdi bakarra Alderdi aniztasuna debekatuta Alderdi bakar bat onartzen da: Italian: Alderdi Nazional Faxista Alemanian: Alderdi Nazional Sozialista Alderdi faxista eta nazioa lider baten eskuetan egon behar zuten: Duce, Führer: lider ahalguztidunak

14 Faxismoaren gorakada Faxismoaren ezaugarriak Oposizioa txikitzea:
Ideal faxistaren kontrako guztia txikitu zen Antisemitismoa estrategia horren ondorioa izan zen Komunikabideen monopolioa Propaganda erabiltzen zen ideal faxistak ezagutarazteko Arraza, aberria, buruzagien irudi sakratua eta abar Ekonomiaren kontrol zentralizatua Alemania krisitik irtetzeko estatuaren interbentzionismoaz eta autarkiaz baliatu ziren Balio nazionalen mitifikazioa Balio nazionalak abertzaletasun fanatikoaren bidez defendatzen zituzten

15 Faxismoaren gorakada Faxismoaren ezaugarriak: liderraren mitifikazioaren eta propagandaren adibidea "P ¿Cuál es el significado del nombre Duce? R. Duce viene del latín dux que deriva de duco y significa «el que conduce». P ¿Quién es el Duce? R. El Duce, Benito Mussolini, es el creador del fascismo, el renovador de la sociedad civil, el jefe del pueblo italiano, el fundador del imperio. P ¿Por qué el Duce es el creador del Fascismo? R. Porque fundó el Fascio de Combate y porque se debe a él la Revolución Fascista y la doctrina del fascismo. P ¿Qué quiere el Duce para el pueblo italiano? R. Quiere mejorarlo moralmente y materialmente, garantizándole el máximo de trabajo y bienesta; y quiere que a través de la educación y la organización política, sindical, deportiva y moral del fascismo, seamos siempre conscientes de sus fines y su misión en el mundo. P ¿Cuál es la diferencia entre el Duce y los jefes de gobierno liberales y demócratas? R. En el régimen liberal y democrático, el jefe del gobierno es el exponente de los intereses de un partido y está sujeto al beneplácito del Parlamento, que puede ocasionar su caída; por el contrario, el Duce representa, como jefe del Gobierno, a la nación entera, que está a sus órdenes en la disciplina fascista y en la de la Patria. P ¿Cuáles son las atribuciones del Duce? R. El Duce es presidente del Gran Consejo del Fascismo, jefe del Gobierno, jefe del PNF, Primer Mariscal del Imperio, Comandante general de la Milicia Voluntaria para la Seguridad Nacional. P ¿Por qué el Duce es el fundador del Imperio? R. Porque conduce y vence, contra una coalición de 52 Estados, la más grande guerra colonial de la historia, guerra para aumentar el prestigio, la grandeza y la vida de la Patria fascista. A través de esta guerra y la conquista de Etiopía, Italia ha tenido su Imperio."

16 FAXISMOAREN GORAKADA Faxismoaren kausak

17 Faxismoaren kausak Demokrazien krisia Krisi ekonomikoa
Boltxebikeen arriskua Mistika belizista Klase ertainen jarrera Versaillesko ituna

18 Faxismoaren kausak Demokrazien krisia Krisi ekonomikoa
Demokrazia, gizartea antolatzeko sistema bezala krisian zegoen. Demokraziei Lehen Mundu Gerraren hondamendiak eta crack-aren krisia leporatzen zitzaizkien Krisi ekonomikoa 1929ko krisiaren eragina erabakigarria izan zen faxismoaren gorakadan Boltxebikeen arriskua Burgesia komunismoaren beldurraren eraginez faxismoaren alde azaldu zen

19 Faxismoaren kausak Mistika belizista Klase ertainen jarrera
Gerren arteko etapan indarkeria eta fanatismoa herrialdeen arteko gatazkak konpontzeko nagusitu ziren Klase ertainen jarrera Faxismoaren gorakadaren oinarri nagusia Zergatik?: Gerraren ondoren segurtasuna eta egonkortasuna galdu zuten. 29ko krisia (langabezia eta hiperinflazioa) gehien sufritu zirenak izan ziren

20 Faxismoaren kausak Versaillesko ituna
Italian Lehen Mundu Gerran irabazleak izan arren, “galtzaile” sentimendua hedatu zen Sentimendu horretaz faxista italiarrak baliatu ziren Alemanian: Naziek ez zuten onartzen Alemaniari ezarritako baldintzak Versaillesko ituna berrikustea nahi zuten Versaillesko itunean Alemaniari emandako tratu desegokiaz naziak baliatu ziren Hitlerrek gerrako kalteak ordaintzeari utzio zion Nazio Elkartea utzi zuten Sarre eskualdea berriz ere Alemaniako lurralde egin zuten Renania bermilitarizatu zuten

21 FAXISMOAREN GORAKADA Italiako Faxismoa

22 Italiako Faxismoa Kokapena espazioan eta denboran
Pertsonaia nagusia: Mussolini Italiar faxismoaren jatorria Krisi nasionala eta gizarte krisia Botere eskuratzea

23 Italiako Faxismoa Kokapena espazioan eta denboran Pertsonaia nagusia
Italiako erregimen faxista 1922.urtearen eta Bigarren Mundu Gerraren bitartean gertatu zen Pertsonaia nagusia Mussolini: Gaztaroan alderdi sozialistako kide izan zen 1921an Alderdi Nazional Faxista sortu zuen

24 Italiako Faxismoa Faxismoaren jatorria
Krisi nazionala: Versaillesko ituna ez zen batere onuragarria Italiarentzat Gizarte krisia: Krisi ekonomikoak (langabezia eta inflazioa) gizartea erradikalizatu zuen

25 Italiako Faxismoa Boterea eskuratzea
1921an Alderdi Nazional Faxista sortu zen 1922an Erromako Martxa antolatu zuten Milaka faxista mobilizatu ziren Erromaraino Martxaren bitartez gobernuaren dimisioa behartu nahi izan zuten Erregeak, faxisten indarra ikusita, Mussoliniri gobernua eskuratzeko eskatu zion 1924ko hauteskundeetara arte Mussolinik gobernatu zuen beste alderdi politikoekin batera Faxistek 1924ko hauteskundeak irabazi zituzten (indarkeria erabili zuten oposizioa ahultzeko) 1925 eta 1928 bitartean lege guztiz faxistak izenekoak ezarri zituen demokrazia indargabetzeko 1929an Letrango Ituna sinatzen du Vatikanorekin

26 FAXISMOAREN GORAKADA Alemaniako Nazismoa

27 Alemaniako Nazismoa Kokapena espazioan eta denboran
Pertsonaia nagusia: Hitler Nazismoaren berezitasun ideologikoak Naziak 1919 eta 1933 bitartean Naziak boterean

28 Alemaniako Nazismoa Kokapena espazioan eta denboran
Alemaniako erregimen nazia 1920.urtearen eta Bigarren Mundu Gerraren bitartean gertatu zen Pertsonaia nagusia: Hitler 1920an Langileen Alderdi Nazionalsozialista sortu zen Hitlerrek 20.hamarkadaren lehenengo urteetan buruzagitza lortu zuen 1923an Municheko Putsch-ean parte hartu zuen Estatu kolpearen porrotaren ondorioz kartzeleratu zuten Kartzelan zegoela Mein kampf liburua idatzi zuen Liburuan bere ideologia azaldu zuen

29 Alemaniako Nazismoa Nazismoaren berezitasun ideologikoak
Arrazismoa: arioen nagusitasun etnikoa defendatu zuen Bizi espazioa: Alemaniak lurralde gehiago behar zuen bizi izateko (inperialismoa) Pangermanismoa: Aleman guztiak estatu bakar batean batzeko eskubidea

30 Alemaniako Nazismoa Naziak 1919 eta 1933 bitartean
1920an Langileen Alderdi Nazionalsozialista sortu zen 30.hamarkadan nazien gorakada: Arrazoiak: Depresiotik eratortzen diren hiperinflazioa eta herstura politikak Ordezkaritza parlamentuan: ordezkari ordezkari ordezkari 1933an Hitler kantziler izendatu zuten

31 Alemaniako Nazismoa Naziak boterean
1933tik aurrera demokrazia indargabetzen da Hitlerrek aparteko boterea lortuko du Oposizioa txikituko da Aizto luzeen gauan alderdiko barne oposizioa (SA) ere txikituko dute Länder-ei eskumen guztiak kendu zitzaizkien Pixkanaka-pixkanaka gizartearen sektore guztiak kontrolpean izan zuten: Horretarako terrore politikaz baliatu ziren (SS; Gestapo) Helburua garbia zen: Alemania Europako potentziarin handiena bilakatzea