Lipido-metabolismoaren patologia

Presentación del tema: "Lipido-metabolismoaren patologia"— Transcripción de la presentación:

1 Lipido-metabolismoaren patologia

2 Lipido-metabolismoaren patologia
Sarrera Hiperlipemiak-Hiperlipoproteinemiak Hipolipemiak-Hipolipoproteinemiak Ezohizko gantz-pilaketak

3 Lipido-metabolismoaren patologia
Sarrera Lipidoak karbono eta hidrogenoz osaturiko molekulak dira. Batzutan nitrogenoa, fosforoa eta sufrea dute Ez dira uran disolbatzen Triglizeridoak, gantz-azidoak, kolesterola, fosfolipidoak eta esfingolipidoak lipidoen barruan sartzen ditugu Lipoproteinak lipido eta proteinez osatuta daude. Heuren funtzioa lipidoen garraioa da Lipidoen funtzioak Energia-iturri Egitura eta substantzien osagarriak: Zelula-mintzaren osagaiak Behazun-azidoaren osagaiak Hormona batzuen osagaiak

4 CH3 – (CH2)n – CH = CH – (CH2)n – COOH
GA: Gantz azidoak Gantz azido aseak: Lotura bakarrezko kate hidrokarbonatuaz osatuta daude. CH3 – (CH2)n – COOH Gantz azido ez aseak: Lotura bikote edo hirukotezko kate hidrokarbonatuaz osatuta daude. CH3 – (CH2)n – CH = CH – (CH2)n – COOH Gantz azido ez aseak likidoak dira giro tenperaturan eta aseak solidoak. Triglizeridoak

5 Lipido-metabolismoaren patologia
Sarrera Lipidoak Lipoproteinak

6 Lipidoak Gantz azidoak:
Gantz azido aseak: Lotura bakarrezko kate hidrokarbonatuaz osatuta daude. CH3 – (CH2)n – COOH Gantz azido ez aseak: Lotura bikote edo hirukotezko kate hidrokarbonatuaz osatuta daude. CH3 – (CH2)n – CH = CH – (CH2)n – COOH Gantz azido ez aseak likidoak dira giro tenperaturan eta aseak solidoak. Energi iturria dira Jatorri bi dituzte: Ehun adiposoaren lipolisiagatik. Lipasa entzima beharrezkoa (katekolaminak aktibatu eta intsulinak inhibitu). TG→GA odolera Odoleko TG-tik. Lipoproteinlipasa entzima beharrezkoa (ehun guztien kapilarretan), Intsulinak aktibatu eta apoCII inhibitu Triglizeridoak (3 GA + Glizerol) Exogenoak (dieta) Endogenoak (gibelan sintetisatuak odoleko gantz-azido edo karbohidratoak erabiliaz) Gantz-azidoak ehun adiposoraino eramaten dituzte eta han energia erreserba izango dira

7 Lipidoak II Kolesterola: Esterol bat da Exogenoa: Dietan
Endogenoa (zelula guztietan; batez ere, gibelan eta hestean sintetisatu) Odolean HDL eta LDL-rekin batera garraiatzen da eta gibelean ezabatu egiten da Hormona sexualak, D bitamina, kortisol eta behazunaren aurrendaria eta mintz plamatikoen osagarria da

8 Lipoproteinak Lipidoz eta proteinaz (apoproteinak) osaturiko konplexuak Kolesterola, TG eta bitamina liposolugarriak (A,D E, K) garraiatzeko beharrezkoak dira Geruza bi dituzten makromolekulak dira zentrala: lipido ez-polarrak (TG + KOL-esterifikatua) azalekoa: lipido polar (esterifikatugabeko-KOL + fosfolipidoak) + Apoproteinak A-F Apoproteinak lipoproteinak osatuz gain, entzima kofaktoreak dira, lipoproteinak heuren artean bereizten dituzte eta zelulen errezeptoreak lipoproteinak bereiztea errazten dute

9

10

11 Lipoproteinak Lipoproteinen sailkapena Tamainaren arabera
Dentsitate eta mugimendu elektroforetikoaren arabera Osagaien arabera

12 Lipoproteinen sailkapena
Tamaina Tamaina handikoak (lipido gehiago) KM + VLDL (ezin dute baso-pareta zeharkatu) Erdiko tamainakoak LDL (zailtasunez zeharkatu) Tamaina txikikoak HDL (erraz zeharkatu)

13 Lipoproteinen sailkapena
Dentsitate + mugimendu elektroforetikoa Lipido ↑, dentsitate eta mugimendu ↓ Dentsitate txikikoak KM (ez mugitu) + VLDL (pre-beta LP) Dentsitate erdikoak LDL (beta-lipoproteinak) Dentsitate handikoak HDL (alfa-lipoproteinak)

14

15

16

17 Quilomicrones Remanentes de quilomicrones VLDL IDL LDL HDL Lp(a)
Densidad Tamaño Quilomicrones Remanentes de quilomicrones VLDL IDL LDL HDL Lp(a) Origen Pre- lenta Pre-   ApoB-48 ApoB-100 ApoA-1

18 Lipoproteinen sailkapena
Osagaiak Kilomikroiak VLDL LDL HDL

19 Lipoproteinen sailkapena
Osagaiak (gehiengoa TG) Kilomikroiak Enterozitoek sintetisatu TG exogenoak (+ KOL gutxi) garraiatu Apoproteina A1, A4 eta B48-rekin elkartu eta odolera Odolan: HDLetik datozen apo C + E-rekin elkartu KM-en TG-en degradazioa  kapilar-Lipoprotein lipasa (apoCII kofaktorearen beharra)  GA ehun adiposora + “hondarrak” gibelera VLDL Gibelak sintetisatu  TG endogenoak garraiatu Apoproteina B100-rekin elkartu eta odolera Odolan: HDL-etik datozen apoC + E-rekin elkartu VLDL-ren TG-en degradazioa  kapilar-LPlipasa  GA ehun adiposora + IDL (KOL) gibelera (LDL eratuz)

20 Lipoproteinen sailkapena
Osagaiak (gehiengoa KOL) LDL Plasma-kolesterol guztiaren 70%, LDL bezala. Apo B100 Gibelak sintetisatu IDL-tik-→zeluletara eraman eta mintzak eta hormona esteroideoak sortzeko Degradazioa: Zelulak apoB100+E-errezeptorak dituzte  LDL zelulara batu eta KOL zelulan barneratu Makrofagoek LDL hartu (zelula bitsdunak ateroma plakan) HDL Gibelan eta hesteetan sintetisatu KOL-garraio zentripetoa (KOL-EZABATU) ehunetako zeluletatik gibelera LKAT (lezitin-kolesterol-azil-transferasa) HDL-ren kolesterola esterifikatzen du eta Apo A-I behar du kofaktore bezala HDL >> : ariketa fisikoan eta estrogenoen eragina [Lipoproteina a]  LDL lipoproteinen deribatu bat apoB100ari lotutako apoA anomaloa du  oso aterogenikoa

21

22

23 LP Lipasa pancreática Tg de cadena larga  % Tg de cadena media Colesterol, …. Vitaminas liposolubles 10% ACAT Acil-coA-colesterol aciltransferasa AGL AGL LH

24